Ρητά των Αρχαίων Ελλήνων

Ύδωρ θολερόν και απαίδευτον ψυχήν ου δει ταράττειν. 

(Το θολωμένο νερό και τον απαίδευτο άνθρωπο δεν πρέπει κανείς να τα ταράζει)

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ

Η δεισιδαιμονία δόξειεν είναι δειλία προς το δαιμόνιον. 

(Η δεισιδαιμονία είναι μια δειλία μπροστά στο θείον)

ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ

Ενταύθα μέντοι πάντα τ' ανθρώπων νοσεί, κακοίς όταν θέλωσι ιάσθαι κακά. 

(Τίποτα στους ανθρώπους δεν πάει καλά, όταν θέλουν να γιατρέψουν τα κακά χρησιμοποιώντας το κακό) 

ΣΟΦΟΚΛΗΣ

Εθίζειν τους παίδας τω ταληθεί λέγειν. Το γαρ ψεύδεσθαι δουλοπρεπές και πάσιν ανθρώποις ουκ άξιον μιμείσθαι. 

(Να συνηθίζουμε τα παιδιά να λέγουν την αλήθεια. Γιατί η ψευτιά είναι δουλοπρέπεια και δεν αξίζει να τη μιμούνται οι άνθρωποι)

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ (Ηθικά)

Δούλου τόδ' εστίν, μη λέγειν α τις φρονεί. 

(Είναι χαρακτηριστικό δούλου, το να μην λέει αυτά που σκέπτεται)

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ (Φοίνισσαι)

Ου πάνυ ημίν ούτω φροντιστέον, τι ερούσιν οι πολλοί ημάς, αλλ' ό,τι ο επαϊων περί των δικαίων και αδίκων. 

(Δεν πρέπει να νοιαζόμαστε πολύ για το τι θα πει για μας ο κόσμος, αλλά τι θα πει εκείνος που ξέρει καλά για τα δίκαια και τα άδικα)

ΠΛΑΤΩΝΑΣ (Κρίτων)

Ονειδιζόμενος υπό Αττικού, ότι Σκύθης εστίν, έφη. Αλλ' εμοί μεν όνειδος η πατρίς, συ δε τη πατρίδι. 

(Υβριζόμενος κάποτε από έναν Αττικόν, για τη Σκυθική καταγωγή του (ότι ήταν βάρβαρος) απήντησε: εμένα μεν με ντροπιάζει η Πατρίδα μου, συ δε ντροπιάζεις την Πατρίδα σου)

ΑΝΑΧΑΡΣΙΣ

Ανήρ έννους τα καινά τοις πάλαι τεκμαίρεται. 

(Ο άνθρωπος που έχει μυαλό, κρίνει τα νέα από τα παλιά)

ΣΟΦΟΚΛΗΣ (Οιδ.Τύραννος)

Νόμωι γαρ φησι γλυκό (και) νόμωι πικρόν, νόμωι θερμόν, νόμωι ψυχρόν, νόμωι χροιή, ετεήι δε άτομα και κενόν. 

(Φαινομενική είναι η αίσθηση του γλυκού, του πικρού, του θερμού, του ψυχρού, των χρωμάτων. Στην πραγματικότητα υπάρχουν τα άτομα και το κενό)

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ

Μην κάνεις λοιπόν χρήση βίας, στη διδασκαλία των παιδιών αλλά να τ' ανατρέφεις με παιχνίδια, για να μπορέσεις κι εσύ να διακρίνεις ακόμα περισσότερο αυτό για το οποίο το καθένα τους είναι γεννημένο.

ΠΛΑΤΩΝΑΣ (Πολιτεία)

Λοιπόν σε όλους μας είναι γνωστό, ότι Αφροδίτη χωρίς Έρωτα δεν υπάρχει. Αν υπήρχε μία Αφροδίτη, ένας Έρωτας θα υπήρχε. Εφ' όσον όμως υπάρχουν δύο, δύο κατ' ανάγκην και Έρωτες υπάρχουν. Και πώς να μην είναι δύο οι θεές; Η μία πάντως αρχαιότερη και χωρίς μητέρα, κόρη του Ουρανού, αυτή που της δίνουμε και το επώνυμον Ουρανία. Η άλλη νεωτέρα, του Διός και της Διώνης, αυτή την ονομάζουμε Πάνδημον. Κατ' ανάγκη άρα και ο Έρως, ο ένας μεν, ο συνεργάτης της δευτέρας, σωστό είναι να λέγεται Πάνδημος. Ουράνιος ο άλλος.

ΠΛΑΤΩΝΑΣ (Συμπόσιον)

Αν έχεις φίλους τους θεούς τον άριστο μάντη τον έχεις στο σπίτι σου. 

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ (Ελένη)

ΕΛΕΝΗ: Δεν πήγα εγώ στην Τροία. Το είδωλό μου ήταν. 

ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Ποιος κάνει ζωντανά ομοιώματα; 

ΕΛΕΝΗ: Ο αιθέρας! Οι θεοί το ομοίωμά μου από αιθέρα το έκαναν!

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ (Ελένη)

Κουράζονται κόρη μου και οι συμφορές και πέφτει ο αγέρας τους, ούτε οι ευτυχισμένοι ευτυχούν ως το τέλος όλα αλλάζουν και πορεύονται αλλιώς και όποιος πιστεύει στην ελπίδα είναι γενναίος. Δειλός είναι όποιος απελπίζεται.

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ (Ηρακλής)

Αρετή υγείά τε τις αν είη και κάλλος και ευεξία ψυχής, κακία δε νόσος τε και αίσχος και ασθένεια.

(Η αρετή είναι μια υγιής διάθεση της ψυχής και ομορφιά και δύναμη, ενώ κακία είναι η αρρώστια, η ασχήμια και η αδυναμία της)

ΠΛΑΤΩΝΑ (Πολιτεία)

Η αρετή επιστήμη εστίν ου θεωρητική μόνον, αλλά και πρακτική… και τον εσόμενον αγαθόν άνδρα μη μόνον εκμανθάνειν όσα μαθήματα φέρει προς αρετήν, αλλά και γυμνάζεθαι κατά ταύτα φιλοτίμως και φιλοπόνως. 

(Η αρετή είναι επιστήμη όχι μόνο θεωρητική, αλλά και πρακτική. Κι αυτός που θέλει να γίνει ενάρετος, είναι ανάγκη να μάθει καλά, όχι μόνο τα μαθήματα που τον κατευθύνουν στην αρετή, αλλά ν' ασκείται και στην πράξη σ' αυτά με εργατικότητα και φιλοτιμία).

ΜΟΥΣΩΝΙΟΣ

Αύξεται δ' αρετά, χλωραίς εέρσαις ως ότε δένδρεον άσσει, εν σοφοίς ανδρών αερθείσ' εν δικαίοις τε προς υγρόν αιθέρα. 

(Όπως το δέντρο μεγαλώνει στον καθαρό αέρα με τις δροσιές, έτσι και η αρετή μεγαλώνει στους σοφούς και δίκαιους ανθρώπους)

ΠΙΝΔΑΡΟΣ

Μεγάλην παιδείαν νόμιζε δι' ής δυνήση φέρειν απαιδευσίαν. 

(Να θεωρείς μεγάλη μόρφωση εκείνη, που θα σου δώσει την ικανότητα να υποφέρεις την αμορφωσιά)

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ

Α πάσχοντες υφ' ετέρων οργίζεσθε, ταύτα τοις άλλοις μη ποιείτε. 

(Μην κάνετε στους άλλους εκείνα για τα οποία εσείς θυμώνετε όταν τα κάνουν άλλοι σε σας)

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ (Νικοκλής)

Θάρσει. Λέγων τ' αληθές ου σφαλεί ποτε. 

(Έχε θάρρος. Όταν λες την αλήθεια, δε θα κάνεις ποτέ λάθος)

ΣΟΦΟΚΛΗΣ

Ελευθέρου γαρ εστι ταληθή λέγειν. 

(Είναι γνώρισμα ελεύθερου ανθρώπου να λέει την αλήθεια)

ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ

Ου μετανοείν αλλά προνοείν χρη τον άνδρα τον σοφόν. 

(Ο φρόνιμος άνθρωπος δεν πρέπει να μετανοεί, αλλά να προνοεί)

ΕΠΙΧΑΡΜΟΣ

Ή λέγε τι σιγής κρείττον, ή σιγήν έχε. 

(Ή να λες κάτι καλύτερο από την σιωπή ή να σωπαίνεις)

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

Πηγή ¨ΑΡΚΟΛΕΩΝ