Καλιφόρνια ο Θεσσαλικός Κάμπος,αναλύει καθηγητής του Θεσσαλικου Πανεπιστημίου

Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας αναλύει πώς ο θεσσαλικός κάμπος μπορεί να θυμίσει ... Καλιφόρνια.

Τι κοινό μπορεί να έχει η περιοχή του Φρέσνο στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ με τη Θεσσαλία; Μπορεί ο θεσσαλικός κάμπος να ακολουθήσει μια διαφορετική αγροτική προοπτική πέρα από την παραδοσιακή, όπως συμβαίνει με το Φρέσνο; Απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα δίνει ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Θεοφάνης Γέμτος, ο οποίος στο πλαίσιο επίσκεψής του στο Πανεπιστήμιο του Φρέσνο διαπίστωσε κοινά και μη σημεία μεταξύ των δύο περιοχών. «Η περιοχή του Φρέσνο είναι παρόμοια με τη Θεσσαλία, δηλαδή μια πεδιάδα περιστοιχισμένη με βουνά. Έχει 4.200.000 στρέμματα καλλιεργούμενη έκταση και 3.500.000 λειμώνες και βοσκοτόπους. Είναι μια περιοχή με πολύ μικρές βροχοπτώσεις, αλλά σημαντικά έργα που έγιναν στη δεκαετία του 1960 εξασφαλίζουν αρκετό νερό από φράγματα και άλλες αποθήκες νερού στα γύρω βουνά. Τα επιφανειακά νερά συμπληρώνονται με υπόγεια που αντλούνται από αρκετά μεγάλα βάθη» επισημαίνει ο κ. Γέμτος. Αυτό που, όπως λέει, έχει ενδιαφέρον είναι η κατανομή των καλλιεργειών στο Φρέσνο και στη Θεσσαλία. «Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να δούμε ότι δύο περιοχές με παρόμοιο κλίμα, έχουν διαφορετικές καλλιέργειες. Η Καλιφόρνια τροφοδοτεί όλες τις ΗΠΑ με λαχανικά, ενώ εμείς εισάγουμε! Αυτό που έχει επίσης ενδιαφέρον είναι ότι από πλευράς εισοδήματος στην περιοχή του Φρέσνο η μεγάλη καλλιέργεια (βαμβάκι, καλαμπόκι, σιτάρι κ.λπ.) προσφέρει το 8%, τα λαχανικά το 33% και οι δενδρώδεις καλλιέργειες το 59%. (από την ετήσια έκθεση του Υπουργείου Γεωργία της Καλιφόρνια). Είναι σαφές ότι τα λαχανικά και οι δενδρώδεις καλλιέργειες, μαζί με την κτηνοτροφία, δίνουν το κύριο εισόδημα στην περιοχή» τονίζει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ποια είναι, όμως, η εικόνα στη χώρα μας; Σύμφωνα με τον κ. Γέμτο, στη χώρα μας η γεωργία ακόμα και πριν από την κρίση αντιμετώπιζε σημαντικό πρόβλημα εισοδήματος. «Μετά την αλλαγή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και την απελευθέρωση των τιμών οι περισσότερες καλλιέργειες βρέθηκαν να μην δίνουν άλλο εισόδημα εκτός από τις επιδοτήσεις […] Βεβαίως, με την αναμενόμενη μείωση των επιδοτήσεων τα επόμενα έτη θα δημιουργηθεί έντονο πρόβλημα εισοδήματος στις αγροτικές περιοχές» εκτιμά ο καθηγητής. Στο ερώτημα «τι θα έπρεπε να γίνει» ο κ. Γέμτος απαντά πως το παράδειγμα της Καλιφόρνια δίνει την εικόνα, συμπληρώνοντας: «Αλλά και λίγοι υπολογισμοί θα μας βοηθούσαν σημαντικά να αποφασίσουμε. Μια μεγάλη καλλιέργεια, σήμερα, δίνει ένα ακαθάριστο εισόδημα της τάξεως των 60 έως 200 ευρώ/στρέμμα. Μια καλλιέργεια λαχανικών ή οπωροφόρων δένδρων δίνει από 1000-4000 ευρώ/στρέμμα. Τι θα σήμαινε αυτό για μια γεωργική περιοχή σαν τη Θεσσαλία; Σκεφτείτε ότι μια αλλαγή μόνο του 20% των εκτάσεων από μεγάλη καλλιέργεια σε οπωροκηπευτικά θα αύξανε το ακαθάριστο εισόδημα των παραγωγών κατά περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο ευρώ το χρόνο, σχεδόν το μισό του συνόλου των επιδοτήσεων που εισπράττουν οι αγρότες όλης της χώρας. Αν σε αυτό προστεθούν και εισοδήματα από άλλες δραστηριότητες, όπως η μεταποίηση των προϊόντων, οι μεταφορές κ.λπ., η ωφέλεια θα είναι ιδιαίτερα σημαντική». Είναι δυνατή μια τέτοια λύση; «Προφανώς ναι» απαντά ο κ. Γέμτος, καθώς το κλίμα, το έδαφος και το ανθρώπινο δυναμικό είναι κατάλληλα για παραγωγή καλής ποιότητας προϊόντων. Επιπλέον, επισημαίνει, με την είσοδο της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συνεχή βελτίωση των υποδομών στον τομέα των μεταφορών, η πρόσβαση στις αγορές γίνεται γρήγορη και εύκολη. Παράλληλα, όπως λέει, «στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης με την ανάπτυξη, δημιουργούνται ομάδες του πληθυσμού με υψηλά εισοδήματα που ζητούν συνεχώς προϊόντα διατροφής υψηλής ποιότητας. Τη ζήτηση αυτή μπορούμε να την καλύψουμε καθώς έχουμε εύκολη πρόσβαση». Σύμφωνα με τον καθηγητή, στα επόμενα χρόνια θα υπάρξει μια άλλη σημαντική ευκαιρία για ανάπτυξη κυρίως θερμοσκοπικών καλλιεργειών, καθώς αναμένεται να δημιουργηθούν πολλές μονάδες καύσης βιομάζας για συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας. «Η παραγόμενη θερμότητα (που είναι περισσότερη από τη μισή) πρέπει να αξιοποιηθεί. Προφανής χρήση για το χειμώνα είναι η θέρμανση θερμοκηπίων. Παράλληλα, πολλές μονάδες παραγωγής πελέτας βιομάζας θα μπορούν να προμηθεύουν τα θερμοκήπια με χαμηλής αξίας πρώτη ύλη για θέρμανσή τους» σημειώνει. Η αλλαγή των καλλιεργειών από μόνη της ίσως δεν αρκεί για να βελτιωθεί η θέση των αγροτών, αφού, σύμφωνα με τον κ. Γέμτο, «χρειάζεται σκληρή δουλειά» για να πετύχει, όχι μόνο από τους αγρότες, αλλά και από μια σειρά παράγοντες της δημόσιας διοίκησης, των ερευνητικών φορέων της χώρας. αλλά και άλλων κλάδων της οικονομίας όπως οι μεταφορές, η μεταποίηση γεωργικών προϊόντων κ.ά. Αναγκαία θεωρείται, επίσης, η επιλογή των κατάλληλων ποικιλιών που θα παράγουν τις ποιότητες που απαιτούν οι αγορές και θα προσαρμόζονται στις συνθήκες της χώρας, ενώ σημαντική είναι και η βελτίωση των τεχνικών της καλλιέργειας. «Πρέπει να μελετηθούν οι κατάλληλες λιπάνσεις, η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων και των άλλων εισροών ώστε να βελτιστοποιηθεί η παραγωγή, η ποιότητα και το κόστος» υπογραμμίζει- μεταξύ άλλων- ο καθηγητής. Ο Έλληνας καθηγητής υπογραμμίζει ακόμη την ιδιαίτερη σημασία της εκμηχάνισης προκειμένου να γίνουν οι ελληνικές καλλιέργειες περισσότερο ανταγωνιστικές, αλλά και την τυποποίηση της παραγωγής και την προώθηση της μεταποίησης των αγροτικών προϊόντων με νέα προϊόντα που ζητούν οι αγορές. «Η μεταποίηση πρέπει να συνδεθεί με τη παραγωγή για πιστοποιημένα προϊόντα που θα μπορούν να ανταγωνιστούν τα φθηνότερα των τρίτων χωρών» τονίζει ο κ. Γέμτος. www.kathimerini.grμε πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ