Από τότε που ήταν μικρή ο πατέρας της της έλεγε: «Κυνήγησε τα όνειρά σου, διαφορετικά δεν θα τα πιάσεις ποτέ». Αυτή η φράση έγινε για την ίδια οδηγός και αυτή τη φράση προτίμησε να πει από μικροφώνου όταν ανέβηκε στη σκηνή για να παραλάβει το βραβείο της στην τελετή 2013 FDM Everywoman In Technology Awards. Σε ένα ακροατήριο γεμάτο γυναίκες, η ερευνήτρια της NASA κατάφερε να αναδειχθεί όντας μόλις 25 ετών.
Παρότι ήταν κοριτσάκι, το ενδιαφέρον της για το Διάστημα ήταν έντονο. Η οικογένειά της και οι φίλοι ακόμη θυμούνται τη μαθήτρια του Δημοτικού να ικετεύει τους δικούς της να της αγοράσουν... αποξηραμένη τροφή για αστροναύτες, να φορά μπλουζάκια με τον λογότυπο της NASA, να διαβάζει βιβλία αστρονομίας και αεροδιαστημικής και αργότερα να κοιτά με τις ώρες τις ειδήσεις της NASA στο Διαδίκτυο. Μόνο, όμως, όταν η Ελένη Αντωνιάδου πήγε στο Γυμνάσιο ξεκίνησε να ασχολείται ενεργά. Εγινε μέλος σε λέσχες αεροδιαστημικής και παρακολούθησε μαθήματα για να πιλοτάρει μικρά αεροσκάφη και να βρίσκεται πιο κοντά στο Διάστημα. «Από παιδί μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο ερεθίσματα που τροφοδοτούσαν την περιέργειά μου για τις επιστήμες, τη γνώση και το Διάστημα. Κύριος υπαίτιος είναι ο πατέρας μου, χημικός μηχανικός στο επάγγελμα, ο οποίος είναι μεγάλος λάτρης της τεχνολογίας και προσπαθούσε πάντα να μου διεγείρει το ενδιαφέρον ως παιδί, κυρίως με το να συζητεί περίπλοκα επιστημονικά θέματα μαζί μου από την ηλικία των 5 ετών», λέει σήμερα η Ελένη.
ΡΟΜΠΟΤ ΚΑΙ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ. Από τη Θεσσαλονίκη, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, φοιτώντας σε δημόσιο σχολείο, κατέβηκε στη Λαμία για να σπουδάσει στο τμήμα Πληροφορικής με εφαρμογές στη Βιοϊατρική του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας. Εκεί δούλεψε στην ερευνητική ομάδα του καθηγητή Ηλία Μαγκλογιάννη, πάνω στη δημιουργία ενός φορητού καρδιογράφου για χώρες του τρίτου κόσμου που λειτουργεί μέσω αισθητήρων. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών της ασχολήθηκε και με τη ρομποτική τηλεχειρουργική αλλά και τη δημιουργία και τον προγραμματισμό ρομποτικών βραχιόνων. Το δύσκολο πρόγραμμά της αλλά και το πάθος της για το αντικείμενο των σπουδών της δεν την εμπόδισαν να εκλεγεί πρόεδρος των φοιτητών του τμήματός της.
Ακολούθησαν, το 2009, οι μεταπτυχιακές σπουδές στο βρετανικό Πανεπιστήμιο UCL στη Νανοτεχνολογία και στην Αναγεννητική Ιατρική. Η βασική της έρευνα σχετίστηκε με την ανάπτυξη τεχνητών νεύρων και εγκεφαλικών εμφυτευμάτων. Και τότε ήρθε και το πρώτο βραβείο. «Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου συνεργάστηκα με τη φίλη και συμφοιτήτριά μου Κλερ Κρόουλι για τη δημιουργία μιας τεχνητής τραχείας. Η μελέτη αυτή κέρδισε το πρώτο βραβείο στο Πανεπιστήμιο και λίγους μήνες αργότερα έγινε η πρώτη πετυχημένη μεταμόσχευση τεχνητής τραχείας στην ιστορία της ιατρικής, σώζοντας τη ζωή ενός 36χρονου ασθενούς που έπασχε από τελικό στάδιο καρκίνου της τραχείας», εξηγεί η 25χρονη.
Σήμερα τελειώνει το διδακτορικό της στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι και το αντικείμενο της έρευνάς της είναι η δημιουργία τεχνικών ιστών από μεσεγχυματικά βλαστικά κύτταρα και η χρησιμοποίησή τους όχι μόνο σε τεχνητά όργανα αλλά και σε βιολογικά ρομπότ (biobots). Η νεαρή Ελληνίδα, μάλιστα, συντονίζει τη μελέτη δημιουργίας βιολογικών ρομπότ - ζωντανών οργανισμών από βιοϋλικά και βλαστικά κύτταρα που μπορούν να περπατούν και να λειτουργούν αυτόνομα - ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι, στο MIT και στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Τζόρτζια.
Η δεύτερη διάκριση ήρθε από τους ίδιους τους φοιτητές της - διδάσκει Βιομηχανική και Μηχανική των Ιστών και των Κυττάρων σε προπτυχιακούς σπουδαστές - και το κέντρο αξιολόγησης των καθηγητών του πανεπιστημίου της, καθώς την ψήφισαν ως την καλύτερη διδακτορική λέκτορα σε όλα τα μαθήματα που έχει διδάξει.
Ονειρό της ήταν και είναι να γίνει κάποια μέρα αστροναύτης. Και παρότι είναι ένα παιδικό όνειρο, όταν το λέει σήμερα γελούν μαζί της λιγότεροι. Αυτό γιατί, αφού ήρθε πρώτη στην Ευρώπη ανάμεσα σε φοιτητές όλων των ευρωπαϊκών χωρών και όλων των ειδικοτήτων από τον Ευρωπαϊκό Φορέα Διαστήματος, η NASA της έκανε την πρόταση να εργαστεί στον τομέα των βιοεπιστημών. Πλέον, ως μέλος της ομάδας της NASA, μελετά κυρίως τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας που σχετίζονται με την απώλεια της αίσθησης προσανατολισμού και ισορροπίας που αντιμετωπίζουν οι αστροναύτες τα πρώτα 24ωρα που βγαίνουν από τη γήινη ατμόσφαιρα. «Πραγματοποιώ πειράματα και για τη μελέτη της επίδρασης της βαρύτητας στον σχηματισμό τεχνητών ιστών από βλαστοκύτταρα στο Διάστημα», προσθέτει.
Επειτα από προσπάθεια τριάμισι ετών, ξεκίνησε μία εταιρεία που στόχο έχει τη δημιουργία τεχνητών οργάνων ως εναλλακτικής μεταμοσχευτικής μεθόδου. «Ο κύριος σκοπός του εγχειρήματός μας είναι να βάλουμε ένα τέλος στο εμπόριο οργάνων, ένα καλά οργανωμένο έγκλημα που αναπτύσσεται κυρίως σε τρίτες χώρες», έχει δηλώσει στο παρελθόν.
Η πρώτη σειρά προϊόντων της Transplants Without Donors LLC (Μεταμοσχεύσεις Χωρίς Δωρητές) είναι τεχνητά ικριώματα (προσωρινές κατασκευές) οργάνων από βιοϋλικά και οι αντίστοιχοι βιοαντιδραστήρες που είναι εξειδικευμένοι για κάθε όργανο και μιμούνται τις συνθήκες του ανθρώπινου σώματος, «ώστε να αναπτύσσονται τα τεχνητά όργανα ώσπου να είναι έτοιμα για μεταμοσχεύσεις». Η εταιρεία, μάλιστα, έχει κερδίσει σημαντικά βραβεία καινοτομίας.
ΟΜΟΦΩΝΗ ΒΡΑΒΕΥΣΗ. Στις 19 Μαρτίου η νεαρή Ελληνίδα ταξίδεψε στο Λονδίνο για να παραλάβει ένα ακόμη βραβείο, αυτό της Γυναίκας της Χρονιάς στον τομέα της τεχνολογίας και της έρευνας, από τα βραβεία 2013 FDM Everywoman In Technology Awards. «Ακόμη μου είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσω ότι με επέλεξαν ομόφωνα για ένα τόσο σημαντικό και συμβολικό βραβείο, που συνήθως δίνεται σε πολύ πετυχημένες βρετανίδες επιστήμονες και επιχειρηματίες που έχουν τα διπλά μου χρόνια. Η διάκριση δόθηκε για την πορεία μου συνολικά και η αναγνώριση αυτή μου δίνει μεγάλη δύναμη για να συνεχίσω». Πάντως, στην οικογένειά της η έρευνα δεν είναι άγνωστη λέξη, αφού και η κατά δύο χρόνια μεγαλύτερη αδερφή της, Ιφιγένεια, είναι ηλεκτρολόγος μηχανικός και ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Marie Curie και στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ.
Το πιο σημαντικό κομμάτι της ζωής της παραδέχεται ότι είναι ο εθελοντισμός. Η ζωή της άλλαξε ριζικά στο πρώτο εθελοντικό ταξίδι που έκανε ως επικεφαλής της ιατρικής αποστολής σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Ανακούφισης του Πόνου των Παιδιών, στη Λατινική Αμερική. «Οι προσπάθειές μας στοχεύουν στο να παρέχουμε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε παιδιά που έχουν πέσει θύματα παρεμπορίου ανθρωπίνων οργάνων. Το να βλέπεις τον φόβο και την απελπισία στα πρόσωπα αυτών των παιδιών να μετατρέπεται σε χαμόγελο είναι πραγματικά ό,τι πιο συγκλονιστικό μπορεί να ζήσει κανείς». Εκτός από τις ώρες στο εργαστήριο, όμως, κάνει, όποτε έχει χρόνο, ελεύθερη πτώση, καταδύσεις, συμμετέχει σε μαραθώνιους ενώ δηλώνει φανατική οπαδός του Ηρακλή.
Είπε
Δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή για να επιστρατεύσουμε όλη μας την ενέργεια και να επενδύσουμε ως κράτος σε καινοτόμα ερευνητικά πεδία
Είπαν γι’ αυτήν
Μία τόσο σημαντική διάκριση σου υπενθυμίζει ότι τελικά δεν πήγαν χαμένοι οι δικοί σου κόποι να εμπνεύσεις φοιτητές σαν την Ελένη
Ηλίας Μαγκλογιάννης, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώ