Σαν σήμερα(13/10) το 1904 σκοτώθηκε στην Στάτιστα Καστοριάς ο πιο αγνός ήρωας του Μακεδονικού αγώνα... Ο Παύλος Μελάς
την στιγμή της κορύφωσης του Μακεδονικού αγώνα ,χάθηκε η ψυχή του αγώνα..ήρθε μόνος του εδώ και οργάνωσε τον αγώνα την στιγμή που το επίσημο κράτος κώφευε..Ο Παύλος Μελάς δεν ήταν βέβαια ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος έλληνας νεκρός του Μακεδονικού Αγώνα. Αλλά η απήχηση της αυτοθυσίας του λειτούργησε ως καταλύτης, εμπνέοντας και άλλους εθελοντές, που έσπευσαν από την ελεύθερη Ελλάδα για να σμίξουν με τους μακεδόνες αντάρτεςΟ Παλαμάς έγραψε το ποίημα αφιερωμένο στη μνήμη του
Σε κλαίει λαός
Σε κλαίει λαός πάντα χλωρό
Να σειέται το χορτάρι
Στον τόπο που σε πλάγιασε
Το βόλι, ω παλληκάρι
