Του Όμηρου Αλεξάνδρου
Οικονομολόγου Λογιστή-Ελεγκτή
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΠΑΤΡΙΣ
Άρχισαν να αποστέλλονται οι πρώτες επιστολές από τις κυπριακές τράπεζες στους δανειολήπτες που δεν μπορούν να εξυπηρετούν τα δάνεια τους ενημερώνοντας τους ότι έχουν δρομολογηθεί οι διαδικασίες για εκποίηση των περιουσιών τους και εξώση τους από τα σπίτια τους.
Η Τράπεζα Κύπρου έχει 25 περιπτώσεις εκποίησης ακινήτων αξίας 85 εκατ.ευρώ. Από την Ελληνική Τράπεζα, από τις 18 Αυγούστου πού άρχισαν οι διαδικασίες έως και σήμερα, έχουν σταλεί επιστολές για εκποίηση 30 ακινήτων πέραν των100.εκατ.ευρώ. Στην περίπτωση του Συνεργατισμού, με το ‘’ανθρώπινο πρόσωπο’’ να μην το ξεχνάμε, οι διαδικασίες εκποίησης έχουν ήδη ξεκινήσει με ακίνητα που συνδέονται με 300περιπτώσεις συνολικής αξίας €120 εκατ. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες έχουν προγραμματιστεί μέχρι τέλος Νοεμβρίου να αποσταλούν άλλες 300 επιστολές.
Από καιρό με διάφορα άρθρα μου κρούω τον κώδωνα του κινδύνου ότι το ξεπούλημα των περιουσιών των κυπρίων, θυμάτων της οικονομικής κρίσης που δημιούργησε το τραπεζικό κατεστημένο σε αγαστή συνεργασία με τους εταίρους του την ελεεινή κομματοκρατία, θα έχει τεράστιες εθνικές, οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Ωστόσο η κυβέρνηση Αναστασιάδη παραμένει ακόμη απαθής και θλιβερός παρατηρητής της υπό εξέλιξη αυτής τραγικής κατάστασης χωρίς να παίρνει οιανδήποτε πρωτοβουλία για επίλυση του σοβαρότατου αυτού προβλήματος.
Όπως ανέφερα και παλαιότερα, μέχρι και το 2010 ο ιδιωτικός δανεισμός στην Κύπρο ήταν 4 με 5 φορές περισσότερος από τον μέσο όρο της Ευρώπης και με διαφορά ο ψηλότερος στον πλανήτη. Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Κύπρο έχει ξεπεράσει το 65% του συνόλου των δανείων, που σημαίνει ότι, κάτι περισσότερο από το ένα στα δύο δάνεια είναι μη εξυπηρετούμενα..
Παλαιότερα είχα κάνει κάποιες εισηγήσεις ως προς το πώς θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα αυτό έχοντας υπόψη μου και το πετυχημένο μοντέλο που ακολουθήθηκε από την Ισπανία και Ιρλανδία. Βασικός στόχος των εισηγήσεων μου ήταν να αποφευχθεί η μαζική πώληση των περιουσιών των κυπρίων μέσω πακετοποιημένων δανείων σε εξευτελιστικές τιμές σε ξένα κυρίως επενδυτικά ταμεία, πίσω από τα οποία να είστε σίγουροι ότι θα κρύβονται και Τούρκικα συμφέροντα. Κεντρική ιδέα σε αυτό που έχω προτείνει και με βάσει και τα μοντέλα των πιο πάνω χωρών, είναι η δημιουργία ενός Ειδικού Φορέα Διαχείρισης ενός σημαντικού μέρους των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Σκοπός του Φορέα αυτού στον οποίο θα συμμετέχουν εκτός από το κράτος και ιδιώτες επενδυτές, για να μην επιβαρύνονται τα δημόσια οικονομικά, είναι να αναλάβει ένα σημαντικό μέρος των μη εξυπηρετούμενων δάνειων κυρίως οικιστικών από τις τράπεζες. Με αυτόν τον τρόπο θα φύγει η δικαιοδοσία της διαχείρισης των δανείων αυτών από τις τράπεζες και θα μεταφερθεί στον Φορέα. Οι δανειολήπτες και οι εγγυητές τους, πριν κατακυρωθεί η πώληση της υποθηκευμένης περιουσίας τους στα επενδυτικά ταμεία π.χ με κάποια έκπτωση της τάξης του 40%με 50%, θα έχουν προτεραιότηταγια να πάρουν το ακίνητο τους πληρώνοντας αυτοί την μειωμένη τιμή που θα προσφερθεί στα επενδυτικά ταμεία υπό μορφή πακέτου δανείων.
Με τον τρόπο που γίνονται σήμερα οι αναδιαρθρώσεις δανείων είναι καταδικασμένες να αποτύχουν. Οι τράπεζες χρησιμοποιούν τις αναδιαρθρώσεις για να νομιμοποιήσουν προηγούμενες καταχρηστικές και παράνομες χρεώσεις, χρεώνοντας παράλληλα με την νέα σύμβαση,στην ευνοϊκότερη για τον δανειολήπτη περίπτωση, το ίδιο η και μεγαλύτερο επιτόκιο.Όσον αφορά τον άλλο για την μείωση των δόσεων της νέας σύμβασης παράγοντα, την επιμήκυνση, θα πρέπει να πω ότι σε ελάχιστες περιπτώσεις μπορεί να εφαρμοσθεί,καθ’ ότι στις πλείστες των περιπτώσεων δεν το επιτρέπει η ηλιακή κατάσταση του δανειολήπτη. Σε πολλές περιπτώσεις, για να υπερπηδηθεί το ηλικιακό πρόβλημα του δανειολήπτη, οι τράπεζες με πονηρό τρόπο προτείνουν σε αυτούς να βάζουν στην νέα σύμβαση συνοφειλέτες τα παιδιά τους, προξενώντας με αυτόν τον τρόπο δειλήμματα και προβλήματα στις σχέσεις γονέων και παιδιών τα οποία θα κληθούν να αναλάβουν το βάρος των δανείων για την υπόλοιπη τους ζωή. Η προσωρινή μείωση της δόσης που προτείνεται από τις τράπεζες στους δανειολήπτες δεν βοηθά πρακτικά τον δανειολήπτη γιατί απλά μετακινεί την εκποίηση στο άμεσο μέλλον και τούτο γιατί οι χρεώσεις των τόκων σε ολόκληρο το κεφάλαιο τρέχουν και ο δανειολήπτης θα τις βρει μπροστά του στο μέλλον, μια που η κρίση με την απραξία της Κυβέρνησης, δεν θα τελειώσει σύντομα για να είναι σε θέση να έχει εισοδήματα για να αποπληρώσει το σύνολο του δανείου του.
Συμπέρασμα. Για να επανεκκινήσει η κυπριακή οικονομία πρέπει να δοθεί μια οριστική και βιώσιμη λύση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα οποία αποτελούν τη μεγαλύτερη τροχοπέδη στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας. Για όσα δάνεια δεν θα καταλήξουν στο Ειδικό Φορέα Διαχείρισης, θα πρέπει να αναδιαρθρωθούν σωστά. Για να καταστούν αυτά τα δάνεια βιώσιμα θα πρέπει οι τράπεζες, αναλογιζόμενες τις τεράστιες ευθύνες που έχουν για την σημερινή κατάντια της κυπριακής οικονομίας, να δείξουν την απαιτούμενη ευελιξία και ευαισθησία. Θα μπορούσαν για παράδειγμα, να αφαιρέσουν όλες τις παράνομες και καταχρηστικές χρεώσεις που έκαναν στο παρελθόν, να προβούν σε μια πιο λογική χρέωση επιτοκίου και σε συνδυασμό με μια διαγραφή μέρους του κεφαλαίου της τάξης του 40% με 50%, που ούτως η άλλως θα την παραχωρούσαν όπως περιγράφω πιο πάνω στα ξένα επενδυτικά ταμεία μέσω της πακετοποίησης, να μπορέσουν να προχωρήσουν τα πράγματα μπροστά.
Το 40% της Κυπριακής Γής το παραχωρήσαμε στον Τούρκικο Αττίλα το 1974 με τις ανοησίες μας. Σήμερα οι ίδιοι αυτοί ανόητοι, πρωταγωνιστές και πάλιν, ετοιμάζονται μαζί με το ΑΚΕΛ, να το κατοχυρώσουν δια της υπογραφής τους στους τούρκους μέσω της σχιζοφρενικής λύσης της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας ΔΔΟ. Τέλος οι ίδιοι δοσίλογοι και θλιβεροί πρωταγωνιστές, μένουν απαθείς στο προδιαγραφόμενο ξεπούλημα των περιουσιών των ελλήνων κυπρίων στις ελεύθερες περιοχές σε επενδυτικά ταμεία πίσω από τα οποία κρύβονται τούρκικα συμφέροντα. Να είναι σίγουροι όμως, ότι αν όλα αυτά τα επιχειρήσουν δεν θα ξεφύγουν αυτή την φορά της οργής του Λαού και ούτε θα καταφέρουν να προλάβουν να δραπετεύσουν στο εξωτερικό για να απολαύσουν τα κλεμμένα.
