Κική Σονίδου: «Ο επιμελητής χειρουργικής αρνήθηκε να δει μετεγχειρητικά τον ασθενή γιατί δεν του έδωσε λεφτά…»

Της ΕΛΛΗΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ

Άλλη μια χαμένη γενιά. Η δική μας γενιά. Η γενιά των ματωμένων ονείρων, της ματωμένης αξιοπρέπειας… Μια γενιά που ξενιτεύεται για να βρει τα χαμένα όνειρα της….

Λέγεται Κική Σονίδου. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε γενική και οικογενειακή ιατρική στο Βουκουρέστι και αργότερα στο Λονδίνο. Το βιογραφικό της πλούσιο. Επιστρέφει στην Αθήνα με μια βαλίτσα όνειρα, γνώσεις και αξίες. Σπούδασε μα γύρισε, στην πόλη που γεννήθηκε και μεγάλωσε, μα τελικά τα όνειρα της δεν ήταν για εδώ… Άφησε τον ήλιο για να βρει το δικό της ήλιο… Και όχι, η ίδια δε μίλησε ποτέ για χαμηλό μισθό… Για ήθος μίλησε. Για αξίες και αξιοπρέπεια…

«Απ’ όσο θυμάμαι τον εαυτό μου με ελκούσε οτιδήποτε ιατρικό. Τα μολύβια μου τα έκανα ενέσεις. Είχα χειρουργήσει όλες μου τις κούκλες. Όλες είχαν αποκτήσει όργανα. Δεν είχα γονείς γιατρούς. Κανείς στην οικογένεια δεν ήταν, αλλά όπως λέω συχνά για όλα υπάρχει ένας λόγος.

Σπούδασα στο Βουκουρέστι… μεγάλη ιστορία και πάλι συνονθύλευμα συγκυριών. Τέλειωσα την Ιατρική και τη Νομική με άριστα με λίγους μήνες διαφορά. Η μητέρα μου ήθελε να γίνω δικηγόρος γιατί έτσι έλεγαν οι καθηγητές μου. Είχα έφεση στο λόγο και στο γράψιμο. Εγώ σκεφτόμουν τότε να γίνω ιατροδικαστής. Με γοήτευε τρομερά η εξιχνίαση.

Η επιστροφή μου στην Ελλάδα με έκανε να σκεφτώ πιο πρακτικά. Αποφάσισα να γίνω ιατρός Γενικής και Οικογενειακής Ιατρικής γιατί αναμένονταν πολλοί νεωτερισμοί στο σύστημα και ήθελα να τα ξέρω σχεδόν όλα (αν γινόταν)…

Εκεί ήρθα πρώτη φορά σε επαφή με τη δραματική πραγματικότητα. Πόσο λίγο αγαπούσαν οι γιατροί τον άνθρωπο, πόσο σκληροί μπορούσαμε να γίνουμε αν θέλαμε… πόσο το χρήμα έδινε δύναμη σε κάποιους, πόσο σημαντικό ήταν να είσαι συνδικαλιστής και να ΄΄υποκλίνεσαι΄΄ σε κάποια ανθρωπάκια που είχαν μια νοσηρή αντίληψη της δύναμης και της ισχύος. Πόσο πιο εύκολη ήταν η ζωή σου αν άντεχες τη λαγνεία ενός μεσήλικα διευθυντή που φυσικά θα εξασφάλιζε χωρίς κόπο την επαγγελματική σου αποκατάσταση.

Φυσικά αυτοί ήταν ένα συγκεκριμένο ποσοστό και οι τίμιοι και συνειδητοποιημένοι υπέφεραν. Αν δεν ήσουν της κλίκας το μέλλον σου αβέβαιο.

Δεν φοβήθηκα ποτέ! Πίστευα βαθειά μέσα μου και ήξερα τι θέλω. Έχτιζα τα όνειρα μου και κατάστρωνα σχέδια. Άρχιζα να εμπλουτίζω το βιογραφικό μου όσο μπορούσα. Ατελείωτες εφημερίες στο Τζάνειο και σαββατοκύριακα εφημεριών απλώς για να κλείνομαι σε ένα γραφείο να διαβάζω.

Πιστοποιήσεις και εξετάσεις για να αποκτήσω γνώσεις που κανένας δεν μου έδινε. Μας ήθελαν για τη ΄΄λάντζα΄΄ μόνο. Φταίμε κι εμείς γι΄αυτό. Κάποιοι ήταν ανύπαρκτοι στο χώρο και όμως έπαιρναν μισθό κάθε μήνα. Πολύ λίγοι είχαν την τύχη να έχουν μια αξιοπρεπή εκπαίδευση.

Άρχισα να σκέφτομαι το εξωτερικό αλλά δεν είχα το μέσον να μου υπογράψει κάποιος ΄΄μεγάλος΄΄ το χαρτί για να φύγω. Έξι μήνες ήθελα… να δω πώς και γιατί κάποιοι τα καταφέρνουν καλύτερα από εμάς.

Το διαβατήριο αυτό αργούσε… πάλι για κάποιο λόγο…

Είχαμε καλό διοικητή και μέσα από τις αμέτρητες εμπειρίες μου και εφημερίες άρχισα να του αναφέρω τι έπρεπε να αλλάξει. Ευτυχώς με άκουγε κι έτσι τα βράδια που οι ασθενείς κοιμούνταν εγώ ξενυχτούσα και έγραφα. Κατάστρωνα ένα σχέδιο για να φτιάξουμε τις συνθήκες των Επειγόντων στο Τζάνειο νοσοκομείο και να αποσυμφορηθούν τα ιατρεία στις εφημερίες.

Δέχτηκα τα εύσημα πολλών επιμελητών και του Διοικητή, θα γινόταν πιλοτικό πρόγραμμα , το πρώτο σε νοσοκομείο της Ελλάδας. Κλήθηκα λοιπόν να το οργανώσω. Έφτασε μέχρι το Υπουργείο Υγείας.

Ήταν η ώρα που έπρεπε να αρχίσει ο πόλεμος, να με σταματήσουν κάποιοι που δεν ήθελαν να ξεβολευτούν, να μην περάσει μπροστά κάποια που δεν ήταν ΄΄δικιά΄΄ τους και στο δια ταύτα δεν θα είχαν κάποιο όφελος. Απειλές, απαράδεκτα τηλεφωνήματα, κατηγορίες χωρίς υπόσταση, μόνο και μόνο για να λυγίσω… δεν λύγισα, απλώς απογοητεύτηκα, ίσως σιχάθηκα κι ας ακούγεται σκληρό!

Τότε συνειδητοποίησα ότι κάποια πράγματα δεν θα αλλάξουν και η χώρα μας ήταν καταδικασμένη στην αναξιοκρατία και τη διαφθορά. Τότε ήρθε το πολυπόθητο διαβατήριο στα χέρια μου. Όλοι έκπληκτοι που αποφάσισα ξαφνικά να φύγω. Μέσα μου ήξερα πως το εισιτήριο δεν είχε επιστροφή…

Το μεγάλο ταξίδι ξεκινούσε… με δυο βαλίτσες γεμάτες με ότι θεωρούσα χρήσιμο… όνειρα, προσδοκίες, ελπίδες…

Δεν θα ξεχάσω ποτέ μα ποτέ όταν έφτασα πια στο Λονδίνο και κάθισα κατάκοπη στη μέση του σταθμού Waterloo με χιλιάδες ανθρώπους να περνάνε δίπλα μου… κανένας γνωστός, κανένας φίλος σε μια πρωτεύουσα με πληθυσμό όσο ολόκληρη η Ελλάδα! Τότε συνειδητοποίησα ότι είμαι σε μια νέα γη εντελώς μόνη και αρχίζω να κλαίω…

Έπρεπε να τα καταφέρω! Το είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου, στους γονείς μου που έκαναν τόσες θυσίες!

Πολλά χρόνια πριν στον καθηγητή μου της Φυσικής που μου έλεγε προφητικά πως εγώ δεν μπορώ να επιβιώσω στην Ελλάδα, αλλά να μην το βάλω ποτέ κάτω και να αναδείξω την κοινωνική τάξη που ανήκω.

Το όφειλα σε όλους τους κακοπροαίρετους που υποτιμούσαν όσους σπούδασαν στα ανατολικά κράτη, σε όσους έγιναν Κασσάνδρες και δεν έβλεπαν κανένα μέλλον για κάποιον που δεν είχε γονείς γιατρούς… για όσους μου έλεγαν πως θα μείνουμε άνεργοι και θα καθόμαστε στα καφενεία παρακαλώντας για δουλειά.

Έλεγα πως όλοι αυτοί και όλα αυτά μας έδιωξαν από τη χώρα που μας γέννησε. Έκανα λάθος… μας πείσμωσαν να αποδείξουμε πόσο λάθος έκαναν! Η κακία δεν μπορεί να σε σταματήσει, σε ατσαλώνει.

Άρχισε ο αγώνας της επιβίωσης. Στις πρώτες τρείς μέρες είχα συνειδητοποιήσει ότι ανήκω εδώ. Μου άρεσε η οργάνωση και η πειθαρχία. Υπήρχε τρομερή φροντίδα και ειλικρινές ενδιαφέρον για τον ασθενή.

Οι συνθήκες νοσηλείας και η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών μου προκαλούσε θαυμασμό και συνάμα θλίψη κάνοντας συγκρίσεις…

Λίγες μέρες μετά μια νοσηλεύτρια έχασε τη δουλειά της. Άλλο σοκ… δεν είχε δηλώσει το ασήμαντο ποσό που της έδωσε η οικογένεια νοσηλευόμενου για να την ευχαριστήσει για τη φροντίδα της. Ο χρηματισμός απαγορεύεται! Δώρο άνω των πενήντα λιρών πρέπει να δηλώνεται αλλιώς γίνεται καταγγελία για χρηματισμό…

Να γελάσω ή να κλάψω με την ελληνική κατάντια και τα φακελάκια; Θυμόμουν τον επιμελητή χειρουργικής στην ειδικότητα που αρνήθηκε να δει μετεγχειρητικά τον ασθενή γιατί δεν του έδωσε λεφτά. Έστειλε εμένα με το εξιτήριο και ασαφείς οδηγίες… πόσο πονούσε αυτή η σύγκριση!

Οι εκπλήξεις διαδέχονταν η μια την άλλη. Όχι ότι όλα είναι ρόδινα. Πρέπει να δουλέψεις πολύ σκληρά και με συνέπεια για να κερδίσεις την εμπιστοσύνη τους. Παρατηρούσαν τα πάντα, είχαν τα μάτια τους καρφωμένα πάνω σου. Αν τους κέρδιζες όμως είχες εξασφαλίσει το σεβασμό, την αποδοχή και τη βοήθεια τους.

Καλοί και κακοί υπάρχουν παντού. Είναι σπουδαίο πως μιλάνε στο γιατρό, σέβονται την άποψη σου, προσέχουν τους τρόπους τους. Εδώ πρωτάκουσα το bullying. Είχε αφίσες παντού στο νοσοκομείο. Αν κατηγορούσες κάποιον ότι σου φερόταν άσχημα ενημερωνόταν το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού, το σωματείο εργαζομένων και φυσικά ο διευθυντής του τμήματος . Ακολουθούσε ολόκληρη διαδικασία που διαρκούσε εβδομάδες για την επίλυση και την ομαλή επανένταξη στο εργασιακό πρόγραμμα.

Πόσα κενά στη γνώση μας, πόσο μπροστά ήταν σε γνώσεις, διαγνώσεις και έρευνα… πως τα πρωτόκολλα έκαναν τόσο εύκολη τη ζωή μας και ξεκάθαρη τη δουλειά μας.

Έμαθα… έμαθα τόσα πολλά! Ανοίχτηκαν νέοι αφάνταστοι δρόμοι. Ξεπέρασαν προσδοκίες και φαντασία, γιατί απλώς μετά από χρόνια σκληρής δουλειάς και συνέπειας έρχεται η ώρα της ανταμοιβής.

Τίποτα δεν γίνεται τυχαία… υπάρχουν άνθρωποι διαφορετικοί από εμάς και άλλης θρησκείας και όμως αποδεικνύονται μεγάλοι ευεργέτες.

Μια λυπηρή διαπίστωση παρόλα αυτά είναι ότι πολλοί Έλληνες εδώ είναι χειρότεροι και από ξένους. Ακούνε ελληνικά και προσποιούνται τους ξένους, στον πρώτο χρόνο εδώ ξεχνούν τα ελληνικά-όχι πως τα κατείχαν και πριν και αποκτούν ψευτοκυριλέ προφορά. Φυσικά γράφουν μόνο αγγλικά γιατί… εναρμονίστηκαν πλήρως με τη νέα τάξη πραγμάτων. Δεν είναι αυτή η Ελλάδα!

Οι Έλληνες εργάζονται σκληρά, αποδεικνύουν την αξία τους, αγαπούν και δεν ξεχνούν την Ελλάδα.

Κάνουμε εκδηλώσεις και δεν ξεχνάμε καμία επέτειο της πατρίδας! Χορεύουμε ελληνικούς χορούς και δακρύζουμε από υπερηφάνεια. Στηρίζουμε οικονομικά και ηθικά τη χώρα μας σε κάθε ευκαιρία.

Πετάμε με ελληνικές αεροπορικές εταιρείες, μόνο και μόνο για να πάνε τα λεφτά στην Ελλάδα. Αγοράζουμε ελληνικά προϊόντα και ψάχνουμε τις ελληνικές ταβέρνες για να νιώσουμε λίγο σαν το σπίτι μας. Τόσα και άλλα τόσα…

Τότε γιατί ζούμε εδώ; δεν μας χαλάει ούτε η συννεφιά ούτε οι βροχή που τελικά καμία φορά είναι λιγότερες από ότι στην Ελλάδα. Φτηνές δικαιολογίες λέω εγώ για όσους ισχυρίζονται το αντίθετο.

Ωραία η θάλασσα και το ατελείωτο καθισιό στην καφετέρια μα δεν ζεις έτσι.

Επιλέξαμε να ζούμε εδώ γιατί υπάρχουν νόμοι, τάξη, πειθαρχία και ασφάλεια. Ξέρουμε ότι θα πληρωθούμε και κανείς δεν θα μας δώσει λιγότερα από όσα δικαιούμαστε και δουλέψαμε.

Αν αδικηθούμε θα αποδοθεί δικαιοσύνη. Υπάρχει εξέλιξη, υπάρχει ελπίδα. Δεν τους νοιάζει το φύλο σου, το χρώμα σου, η φυλετική σου καταγωγή ή η ηλικία σου. Τους αρκεί να είσαι εργατικός και τίμιος, να αποδίδεις και σύντομα θα ανελιχθείς. Αυτή είναι η αλήθεια!

Οι κόποι ανταμείβονται, κανείς δεν θα σε προσβάλλει, κι αν το κάνει θα υπάρξουν συνέπειες. Κανείς δεν τολμά να σε αγγίξει, ως γυναίκα σε σέβονται και είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί στους τρόπους τους. Θα σου δώσουν μια θέση στα τρένο ή στο λεωφορείο, θα σε αφήσουν να περάσεις πρώτη και σου κρατούν την πόρτα, θα σε βοηθήσουν στις σκάλες αν κουβαλάς βάρος. Δεν έχει χαθεί η ανθρωπιά, περπατάς το πρωί και σε καλημερίζουν άγνωστοι, στα καταστήματα όλοι σε εξυπηρετούν με ευγένεια και προθυμία.

Άλλη νοοτροπία… κανείς δεν επιρρίπτει ευθύνες στους άλλους παρά μόνο στον εαυτό τους και αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Παντού υπάρχουν εξαιρέσεις μα αυτός είναι ο κανόνας.

Η επιστήμη έχει προχωρήσει τόσο μπροστά σε έρευνα και πρακτικές που κάθε μέρα ανακαλύπτεις και κάτι νέο. Όλοι έχουν ίση μεταχείριση και αξιοπρεπή περίθαλψη. Στην Ελλάδα σου προκαλεί θλίψη η χρόνια κακοδιαχείριση και κακοποίηση του συστήματος και σήμερα οι άνθρωποι που επί σειρά ετών πλήρωναν τις εισφορές τους τώρα περιθάλπονται κάτω από άθλιες συνθήκες και στερούνται και τα αυτονόητα.

Υπάρχει θυμός και αγανάκτηση. Μα τι μας οδήγησε εκεί; Τα ίδια μας τα λάθη, η κακή νοοτροπία και οι κακές επιλογές.

Αν σε αυτή τη χώρα δεν υπάρξει αμερόληπτη αξιολόγηση και ξεκαθάρισμα, αλλά κυρίως αξιοκρατία δεν θα προχωρήσουμε ποτέ. Ποιος θα έχει το θάρρος, την ανδρεία και τη δύναμη να το πράξει; Με όποιες συνέπειες; Δεν ξέρω αν θα υπάρξει ποτέ απάντηση… το μόνο που μας μένει είναι να ελπίζουμε… ίσως μια μέρα… ίσως μια μέρα ηλιόλουστη με εισιτήριο επιστροφής…»

Κική μου, εύχομαι σύντομα ηλιόλουστη επιστροφή…