Της Κατερίνας Γαλανού -HMEΡΗΣΙΑ
Είτε με τον «ιταλικό» της τίτλο «Λίστα Φαλτσιάνι» είτε με τον γαλλικό της «Λίστα Λαγκάρντ» η λίστα με τους Ελληνες μεγαλοκαταθέτες στην ελβετική τράπεζα HSBC αποτελεί πλέον τον καμβά για μια πολιτική και δικαστική περιπέτεια μέσα στην καρδιά της κρίσης.
Η σχεδόν δίχρονη πορεία και εξαφάνιση της λίστας συνιστά από μόνη της μια «απογοητευτική» απόδειξη αδυναμίας, ανικανότητας, σκοπιμότητας, αλλά και έλλειψη στοιχειώδους αυτοπροστασίας του πολιτικού συστήματος και των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους. Το ηλεκτρονικό αρχείο -κατόπιν βαφτίστηκε λίστα- με χιλιάδες ονόματα καταθετών στην ελβετική τράπεζα HSBC ανακαλύπτεται από τις γαλλικές αρχές στο σπίτι του καταζητούμενου από την Ελβετία Εβρε Φαλτσιάνι τον Ιανουάριο 2009. Ο Φαλτσιάνι ήταν εργαζόμενος στον ελβετικό τραπεζικό κολοσσό και είχε αποσπάσει τα ηλεκτρονικά αρχεία χιλιάδων καταθετών με σκοπό να τα πωλήσει λένε τα ξένα δημοσιεύματα. Οι ελβετικές αρχές ζητούν να επιστραφούν τα στοιχεία χωρίς να ελεγχθούν καθώς αποτελούν προϊόν υποκλοπής.
Οι εισαγγελικές αρχές στη Γαλλία έχουν άλλη άποψη. Ο Γάλλος εισαγγελέας ψάχνει και βρίσκει και μετά δηλώνει «υπήρχαν στοιχεία εγκλήματος. Αν έβρισκα ένα πτώμα θα έκανα πως δεν το είδα;». Η λίστα παραδίδεται στο γαλλικό υπουργείο Οικονομικών και ανάμεσα στα 80.000 ονόματα εντοπίζονται 8.000 Γάλλοι. Αντιγράφονται τα αρχεία και στη συνέχεια τα στοιχεία επιστρέφονται στην HSBC. Απ' αυτά τα αρχεία «ψαρεύονται» και τα περίπου 2.000 ονόματα Ελλήνων καταθετών τα οποία η τότε υπουργός Οικονομικών Κριστίν Λαγκάρντ στέλνει στον ομόλογό της Γιώργο Παπακωνσταντίνου...
Η λίστα φτάνει από την Γαλλία σε μορφή CD δια της διπλωματικής οδού τον Οκτώβριο του 2010 στον Γ. Παπακωνσταντίνου και ο ίδιος σπεύδει να φτιάξει για λόγους ασφαλείας ένα αντίτυπο σε usb -το οποίο καταλήγει ύστερα από πολλούς μήνες στα χέρια του Ευάγγ. Βενιζέλου- ενώ το πρωτότυπο CD «χάνεται» όπως ομολογεί ο ίδιος στη Βουλή στις 23 Οκτωβρίου και ενώ έχει αρχίσει ένα «πολιτικό τσουνάμι» γύρω από την εξαφανισμένη λίστα. «Το έδωσα για εμπιστευτική φύλαξη στο γραφείο μου και τώρα δεν ξέρω που βρίσκεται. Λυπάμαι που το λέω αλλά αυτή είναι η αλήθεια» άκουσαν εμβρόντητοι οι βουλευτές της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας τον πρώην υπουργό Οικονομικών,
Το χρονικό και οι πρωταγινιστές
Μια ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με τα CD με ονόματα καταθετών στην Ελβετία που κυκλοφορούν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και η απάντηση του υφυπουργού Οικονομικών Γιώργου Μαυραγάνη στις 17 Σεπτεμβρίου του 2012 στο κοινοβούλιο ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να πάρει τα ονόματα διότι για τις ελβετικές αρχές αποτελούν προϊόν εγκλήματος, ανοίγουν τον «κλειστό φάκελο λίστα Λαγκάρντ».
Τα δημοσιεύματα στον Τύπο αναφέρουν ότι τα ονόματα των ελλήνων καταθετών στην HSBC βρίσκονται ήδη στα χέρια των ελληνικών αρχών, αλλά η λίστα που έστειλαν οι Γάλλοι έχει «εξαφανιστεί». Εκεί αρχίζουν οι κρίσιμες και επικίνδυνες ερωτήσεις για το πολιτικό σύστημα ερωτήσεις Ποιος παρέλαβε, ποιος έχει, ποιος έχασε και γιατί τη λίστα Λαγκάρντ και γιατί δεν αξιοποιήθηκε για τον σκοπό που εστάλη.
Ο πρώτος που σπεύδει να απαντήσει είναι ο πλέον αμέτοχος: Ο νυν υπουργός Οικονομίας Γιάννης Στουρνάρας ο οποίος μέσω των Financial Times λέει ότι η λίστα δεν βρίσκεται εκεί που έπρεπε: δηλ. στο υπουργείο Οικονομικών και στο ΣΔΟΕ. Προαναγγέλλει όμως ότι προτίθεται να την ζητήσει και πάλι από τους Γάλλους. Η εξέλιξη αυτή αναγκάζει και τον πρώην υπουργό Γιώργο Παπακωνσταντίνου -ο οποίος και παρέλαβε πρώτος τη λίστα- να βγει και να υποστηρίξει ότι παρέδωσε το υλικό, τον Ιούνιο του 2011 πριν μετακινηθεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας από το υπουργείο Οικονομικών, στον τότε επικεφαλής του ΣΔΟΕ Γιάννη Διώτη, ενώ παράλληλα γνωστοποίησε προκαλώντας ήδη πολλές επικρίσεις και υπόνοιες ότι είχε ζητήσει και από τον προκάτοχο του κ. Διώτη, Γιάννη Καπελέρη να ελέγξει τους 20 καταθέτες με τις μεγαλύτερες καταθέσεις .
Κληθείς αρκετές μέρες αργότερα στην Επιτροπή Θεσμών και διαφάνειας να εξηγήσει γιατί δεν παρέδωσε στο ΣΔΟΕ και τον Γ. Καπελέρη εξαρχής τη λίστα ο κ. Παπακωνσταντίνου είχε αφήσει περίεργες αιχμές λέγοντας πως είχε διαπιστώσει πως το ΣΔΟΕ «είχε μια δυσκολία στη διερεύνηση τέτοιων υποθέσεων» και ότι υπήρχε ο κίνδυνος να διαρρεύσουν σημαντικές πληροφορίες που ήταν προϊόντα υποκλοπής.
Στο πλαίσιο αυτής της ακρόασης ο Γ. Παπακωνσταντίνου, αλλά και με δημόσιες δηλώσεις του επέρριψε τις ευθύνες στον διάδοχό του στο υπουργείο Ευάγγ. Βενιζέλο και στον μετέπειτα επικεφαλής του ΣΔΟΕ γιατί δεν αξιοποίησαν τη λίστα. «Παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία δόθηκαν στις υπηρεσίες, έρευνα δεν έγινε και κακώς δόθηκαν στην πολιτική ηγεσία» επέκρινε τους δύο άνδρες χωρίς βεβαίως να απαντά στο ερώτημα γιατί ήταν ευθύνη των Διώτη - Βενιζέλου το 2011 όταν ο ίδιος κατείχε τα στοιχεία από τον Οκτώβριο του 2010.
==================================
====================================================
Ο Γιάννης Καπελέρης ο οποίος διετέλεσε επικεφαλής του ΣΔΟΕ από τον Ιανουάριο του 2010 ως το Μάρτιο του 2011 διερήγνυε τα ιμάτιά του ότι δεν είχε ιδέα για το περιεχόμενο της λίστας. Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι λίγο πριν αποχωρήσει από την υπηρεσία τον κάλεσε ο τότε υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και του παρέδωσε «ατύπως χωρίς διαδικασίες πρωτοκόλλου δέκα ονόματα σε ένα χαρτί προκειμένου να ερευνηθεί το φορολογικό τους προφίλ και όχι για έλεγχο» όπως είπε στην επιτροπή Θεσμών της Βουλής. Υποστήριξε μάλιστα ότι για τον χειρισμό του όλου θέματος υπήρξε ειδική σύσκεψη με τον γ.γ. του υπουργείου Οικονομικών Ηλ. Πλασκοβίτη και τον νομικό σύμβουλο κ. Μπάνο χωρίς τη συμμετοχή υπηρεσιακών παραγόντων ώστε η επεξεργασία να ανατεθεί σε ειδική επιτροπή. Πράγμα που προφανώς δεν έγινε. Ο εισαγγελέας Γιάννης Διώτης ο οποίος διετέλεσε επικεφαλής του ΣΔΟΕ από τις 6.03.2011 ως τις 10.08.2012 , όταν έφτασε η δική του σειρά για εξηγήσεις στη Βουλή παρουσίασε μια λίγο διαφορετική εκδοχή για το πως έφτασε η λίστα Λαγκάρντ στα χέρια του Γ. Παπακωνσταντίνου, ενώ περιέγραψε ως αμιγώς πολιτική την ευθύνη γιατί αυτή δεν αξιοποιήθηκε. «Δεν σας είχε πει ο κ. Παπακωνσταντίνου ότι του το παρέδωσε η τότε ομολογός του Κριστίν Λαγκάρντ;» ρωτήθηκε από τον Πρ. Παυλόπουλο για να απαντήσει «όχι αν μου είχε μιλήσει για την κ. Λαγκάρντ θα το θυμόμουν». Αντιθέτως υποστήριξε ότι όταν τον κάλεσε ο κ. Παπακωνσταντίνου του παρέδωσε άτυπα ένα αρχείο για το οποίο τον προϊδέασε αμυδρά ότι ήταν φορολογικού ενδιαφέροντος λέγοντας ότι περιήλθε στην κατοχή του με τη συνδρομή μυστικών υπηρεσιών.
«Ουδέποτε μου έχει επιδειχθεί ή παραδοθεί σε έντυπη, ηλεκτρονική ή άλλη μορφή, λίστα ονομάτων Ελλήνων ή αλλοδαπών καταθετών, με καταθέσεις στην Ελλάδα ή το εξωτερικό. Ουδέποτε και από κανέναν» διέψευδε τότε ο διοικητής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Θ. Δραβίλας τα αναγραφόμενα στον Τύπο και τα συμπεράσματα ότι είχε ενημερωθεί λεπτομερώς για την ύπαρξη της λίστας. Με εξίσου κατηγορηματικό τρόπο διέψευδε και ο νυν διοικητής Μπίκας τις φήμες ότι «πρωταγωνίστησε» στην παραλαβή της λίστας και πως η ΕΥΠ πλήρωσε 1 εκατ. ευρώ για την αγορά της!
Χωρίς να στέκεται καθόλου στο πως έφτασε η λίστα στα χέρια του Γ. Παπακωνσταντίνου ο Ευάγγ. Βενιζέλος φρόντισε από την πρώτη στιγμή να θυμίσει με νόημα ότι ανάλαβε τα καθήκοντά του τον Ιούνιο του 2011 και ότι ενημερώθηκε και παρέλαβε το επίμαχο usb από τον Γ, Διώτη τον Αύγουστο με αφορμή δημοσιεύματα του Τύπου. Στις βολές Παπακωνσταντίνου ότι εκείνος ευθύνεται που δεν υπήρξε έλεγχος των στοιχείων και στον ισχυρισμό του Γ. Διώτη ότι αν είχε λάβει πολιτική εντολή θα είχε προβεί στα δέοντα ο Βενιζέλος απαντά «θεωρούσα αυτονόητο ότι στους πολλούς μήνες που είχαν στα χέρια τους το υλικό θα είχαν φροντίσει να ελέγξουν και να αξιοποιήσουν ότι μπορούσε να αξιοποιηθεί». Ειδικότερα για τον Γ. Διώτη ο οποίος υποστήριξε με θέρμη ότι δεν μπορεί ως εισαγγελικός λειτουργός να συναινέσει «να υπαχθεί σε νόμιμη επεξεργασία από αυτή και πολύ περισσότερο να δημοσιοποιηθεί» ο Β. Βενιζέλος σήμερα του χρεώνει και τη «διαρροή» στο περιοδικό Hot Doc της περίφημης λίστας. Τότε του θύμιζε με νόημα την «μεγάλη νομική εμπειρία» του ως εισαγγελέα την οποία αξιοποίησε δεόντως όταν πρωταγωνιστούσε στην εξάρθρωση της 17 Νοέμβρη.
Εν μέσω αυτών των υπαινιγμών και των αλληλοκατηγοριών τη Δευτέρα 2 Οκτωβρίου το «στικάκι» με τη λίστα που του είχε παραδώσει ο Διώτης φεύγει από το γραφείο του Ευάγγ. Βενιζέλου για το γραφείο του πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου. «Αστραπιαία» όπως ήρθε φεύγει από το Μέγαρο Μαξίμου για το ΣΔΟΕ όπου «γράφεται» μια ακόμη κωμικοτραγική στιγμή στη διαδρομή του όπως τουλάχιστον την διεκτραγώδησε γλαφυρά ο νέος ειδικός γραμματέας του ΣΔΟΕ Στ. Στασινόπουλος στην επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας. «Ενώ λοιπόν βρισκόμασταν σε σύσκεψη χτύπησε η πόρτα και μπήκε ο Δ. Κανελλόπουλος διευθυντής οργάνωσης του πρωθυπουργικού γραφείου. Εγώ διέκοψα την συνεδρίαση και μου έδωσε τότε ένα φάκελο με ένα διαβιβαστικό από πίσω. Περιείχε ο φάκελος ένα στικάκι σε μια λευκή κόλλα τυλιγμένο. Αμέσως στο μυαλό μου πέρασαν πολλά πράγματα γιατί ήμουν υποψιασμένος. Αμέσως το κλειδώνω στο γραφείο μου και κατεβαίνω κάτω στο γραφείο του οικονομικού εισαγγελέα κ. Πεπόνη ο οποίος μου λέει «κ. Στασινόπουλε να μου παραδώσετε αμέσως το φάκελο αυτό» περιέγραφε ο Μεσσήνιος εφοριακός που βρίσκεται σήμερα στο τιμόνι του ΣΔΟΕ .
Ετσι απο τα χέρια της Κριστίν Λαγκάρντ και με τελικό ενδιάμεσο τον λιγότερο...«υποψιασμένο» κ. Στασινόπουλο η λίστα έφτασε στους οικονομικούς εισαγγελείς για να την αντιπαραβάλουν τελικά με την καινούργια λίστα η οποία έφτασε από το Παρίσι κατόπιν του αιτήματος του Γ. Στουρνάρα, με τα γνωστά ως τώρα ευρήματα.
Λίγα μυστικά ακόμα