Ηταν η εφεύρεση των Aρχαίων Eλλήνων για την παρουσία της θείας βούλησης στις τραγωδίες των μεγάλων ποιητών, ένα δείγμα της εφευρετικότητας αυτών των ανθρώπων. Oι μηχανές των προγόνων μας αποτελούν σίγουρα τις πιο αινιγματικές και σε αρκετές περιπτώσεις παράδοξες εφευρέσεις. Kαι αυτό γιατί πριν από 2.500 χρόνια, οι αρχαίοι Έλληνες ανακάλυψαν τον τηλέγραφο, κατάφεραν να αποξηράνουν εκτάσεις, κατασκεύασαν πτητικές μηχανές,, υπολογιστές, τσιμέντο ακόμη και ρομπότ!
Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν λαός τόσο πολύ στραμμένος στην τεχνολογία , ώστε από τα βάθη των αιώνων να υπάρχει η έννοια της τεχνολογίας στο μυθοθρησκευτικό επίπεδο του πολιτισμού τους. Ο Προμηθεϊκός μύθος (Πλάτωνος «Πρωταγόρας» 321c) αναφέρει τον Προμηθέα να παρατηρεί το νεοδημιούργητο άνθρωπο γυμνό, άοπλο και άστεγο και να σπεύδει να δώσει στους ανθρώπους την «έντεχνον σοφίαν» (δηλαδή Τεχνογνωσία). Έτσι κατά την ελληνική μυθολογία γεννήθηκε η Τεχνολογία την επόμενη κιόλας μέρα της Δημιουργίας.
Άλλωστε οι αρχαίοι Έλληνες είχαν θεό Τεχνολόγο (τον Ήφαιστο ) και μυθικά ρομπότ, όπως ο Τάλως που διέσχιζε ταχύτατα όλη την Κρήτη και έριχνε βράχους στα πλοία των εχθρών. Ίσως να θεωρηθεί υπερβολή αν κάποιος υποστηρίξει ότι τίποτα δεν ήταν αδύνατο για τους αρχαίους Έλληνες. Mνημεία, έργα, φιλοσοφία, διανόηση, ιατρική είναι μερικοί από τους τομείς που καταπιάστηκαν οι πρόγονοί μας και μεγαλούργησαν.
H μόνη απάντηση που δεν μπορούμε να πάρουμε ακόμη είναι από πού προήλθε τόση γνώση. Σημαντικό πλήγμα έφερε η επικράτηση των Ρωμαίων, όχι μόνον επειδή στέρησαν από την τεχνολογία τον πλούτο και τις ιδέες των ελληνικών πόλεων, αλλά γιατί οι Ρωμαίοι στην τεχνολογική τους προσφορά, αντίθετα με τους Έλληνες, παρέβλεψαν το ζωογόνο ρόλο της επιστήμης.
Ο βασικότερος όμως ανασταλτικός παράγοντας της τεχνολογικής δυναμικής των αρχαίων Ελλήνων είναι η καταστροφή της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας ( Ιούλιος Καίσαρ 47 π.Χ. , Αυρηλιανός 270 μ.Χ. καταστροφή του Σεραπείου 391 μ.Χ. Χαλίφης Ομάρ 641 μ.Χ. ). Ένα τέτοιο γεγονός είναι μείζονος σημασίας αν λάβουμε υπόψη την απουσία της τυπογραφίας και, επομένως, την αναπόφευκτη συγκέντρωση της πληροφορίας σε μεγάλες βιβλιοθήκες.
Πτήσεις
Πολλοί απ’ τους Θεούς των Ελλήνων πετούσανε με τη βοήθεια ή όχι των οχημάτων. Η Αθηνά και η Ήρα αναφέρονται στην Ιλιάδα να πετάνε με τα οχήματά τους, τα οποία γίνονταν κατά βούληση τους ορατά ή αόρατα για τους κοινούς θνητούς. O Ερμής είναι ο διασημότερος ιπτάμενος Θεός μια και εκτελούσε και χρέη θεϊκού αγγελιοφόρου.
Ο Απόλλωνας λέγεται ότι κάποιους χειμωνιάτικους μήνες άφηνε το Μαντείο των Δελφών και ταξίδευε σε κάποια χώρα πολύ πιο βόρεια με το άρμα του που το έσερναν κύκνοι. Πιθανόν να μην είναι τυχαίο το γεγονός ότι ευθυγραμμισμένα με το Μαντείο των Δελφών είναι τέσσερα αρχαία μνημεία της Δανίας…. Σήμερα, θεωρούμε δεδομένο ότι για να ταξιδέψει κανείς στο φεγγάρι χρειάζεται έναν πύραυλο.
Σ’ αυτόν τα αέρια της καύσης εκτονώνονται προς μία κατεύθυνση, ωθώντας τον πύραυλο προς την αντίθετη. Αυτή η ώθηση λέγεται ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ. Την αρχή της αντίδρασης πρωτοχρησιμοποίησαν στις μηχανές τους οι αρχαίοι Έλληνες.
Ο Αρχύτας ο Ταραντινος (4ος αιώνας π.X.) κατασκεύασε ένα αιωρούμενο αεριοπροωθούμενο περιστέρι και ο Ήρωνας ο Αλεξανδρινός (1ος αιώνας π.X.) ένα καζάνι με ατμοστρόβιλο.
Ο Αρχύτας, μαθητής του Πυθαγόρα που ασχολήθηκε μεταξύ πολλών άλλων και με πτήσεις, κατασκεύασε γύρω στο 420 π.Χ. ένα τεχνητό περιστέρι. Με κάποιο μηχανισμό κι ένα βάρος που κρεμόταν από τροχαλία το ομοίωμα περιστεριού κουνούσε τα φτερά του. Όταν πια βρισκόταν στον αέρα για την προώθησή του χρησιμοποιούσε ένα μπαλόνι που ξεφούσκωνε αργά αλλά με δύναμη από μία μικρή τρύπα. Για μπαλόνι χρησιμοποίησε την ουροδόχο κύστη ενός γουρουνιού.
Έτσι το πανάλαφρο ομοίωμα περιστεριού που είχε κατασκευάσει μπορούσε να πετάει σχεδόν 200 μέτρα μέχρι να ξεφουσκώσει εντελώς το μπαλόνι! Δεν ξέρουμε αν τελικά πέταξε ο ίδιος ο Αρχύτας. Πάντως, κάποιο παράξενο κείμενο που λέγεται ότι είναι γραμμένο από εκείνον περιγράφει ένα ταξίδι γύρω από τη γη μέσα σε μια αεροστεγώς κλεισμένη σφαίρα! Τι είδους ιπτάμενη σφαίρα ήταν αυτή που ταξίδευε γύρω απ’ τη γη και γιατί ήταν αεροστεγώς κλειστή; Τι ήξερε ο Αρχύτας που για κάποιον λόγο δεν μπόρεσε να φτάσει μέχρι τις μέρες μας; Κείμενα του Αρχύτα λέγεται ότι μελετούσε αρκετούς αιώνες αργότερα ο Γαλιλαίος…
Kάποιες περιγραφές ιπτάμενων μηχανών παρόμοιες με την κατασκευή του Ήρωνα και μάλιστα με αρκετές λεπτομέρειες υπάρχουν στα Ινδικά έπη «Μαχαμπαράτα». Μάλιστα στο κομμάτι «Σαμαρανγκάνα Σουτραδάρα» υπάρχουν οδηγίες κατασκευής ενός «βιμάνα» (ιπτάμενου οχήματος).
Για την προώθηση των Vimanas λέγεται ότι χρησιμοποιούταν υδράργυρος. Αυτό φαινόταν εντελώς αλλόκοτο και εξωπραγματικό μέχρι που ο Μ.Λ.Ζεραρντέν στο διεθνές συνέδριο διαστήματος που έγινε το 1959 στο Παρίσι πρότεινε κινητήρα ιόντων υδραργύρου για την προώθηση των διαστημικών πυραύλων! Στην Οδύσσεια έχουμε εντυπωσιακή αναφορά στα χωρίς κυβερνήτες πλοία των Φαιάκων που γνώριζαν τα πάντα. Επίσης, η «Αργώ», το πλοίο της Αργοναυτικής εκστρατείας, λέγεται ότι είχε παρόμοιες ιδιότητες.
Υπάρχουν ιστορικές αναφορές ότι όταν ο Μεγάλος Αλέξανδρος πέρασε από την Ινδία, 2300 χρόνια πριν, ο στρατός του κατατρομοκρατήθηκε σε ένα σημείο από «ιπτάμενες ασπίδες που πέταγαν μανιασμένα». Αυτοί οι ιπτάμενοι δίσκοι πάντως δεν χρησιμοποίησαν πυρηνικά όπλα εναντίον του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος προχώρησε μετέπειτα στην «κατάκτηση» της Ινδίας.
Kαι, φυσικά, δε μπορούμε να μην αναφέρουμε τις θεωρίες για την αντιβαρύτητα. Δεν είναι λίγες οι μαρτυρίες για αιώρηση αντικειμένων και προσώπων, αντίθετα με γνωστούς νόμους της φυσικής και της βαρύτητας και οι περισσότεροι λαοί περιλαμβάνουν στις παραδόσεις τους σχετικά φαινόμενα. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι με χρήση αντιβαρύτητας μεταφέρθηκαν οι ογκόλιθοι πολλών μεγαλιθικών μνημείων. Αρχαιοελληνικές μαρτυρίες αναφέρουν ότι ένα σιδερένιο άγαλμα αιωρούταν στο ναό της Αρτέμιδος.
Pομποτικές Kατασκευές
Mηχανικοί σκύλοι και κινούμενες κούκλες είναι μερικές από τις ρομποτικές μηχανές των αρχαίων, οι οποίες όμως, αναφέρονται στη μυθοπλασία. Οι θεοί ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι με το βασιλιά Αλκίνοο και μέσω της τέχνης του Ηφαίστου του χάρισαν χρυσούς και ασημένιους αθάνατους και πανίσχυρους μηχανικούς σκύλους για την προστασία του παλατιού του.
Αν και οι κούκλες που μιλάνε και κινούνται θεωρούνται καινούργια σχετικά εφαρμογή, τις συναντάμε και στην εποχή του Μίνωα στην Κρήτη. Ο Δαίδαλος ανάμεσα στις άλλες εντυπωσιακές του κατασκευές έφτιαξε και κούκλες για τα παιδιά του Μίνωα, που μπορούσαν να μιλάνε και να κινούνται.
Αν και οι κούκλες που μιλάνε και κινούνται θεωρούνται καινούργια σχετικά εφαρμογή, τις συναντάμε και στην εποχή του Μίνωα στην Κρήτη. Ο Δαίδαλος ανάμεσα στις άλλες εντυπωσιακές του κατασκευές έφτιαξε και κούκλες για τα παιδιά του Μίνωα, που μπορούσαν να μιλάνε και να κινούνται.
Λέγεται μάλιστα ότι αναγκαζόταν να τις δένουν για να μην τους φεύγουν μακριά και τις χάνουν. Το ίδιο λέγεται και για τους μηχανικούς ανθρωπόμορφους φύλακες του λαβύρινθου που κινούταν με υδράργυρο.
Τάλως
Φυσικά δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε το ρομπότ Tάλω, ένα γιγάντιο πλάσμα με κορμί από μπρούντζο. Ωστόσο, είχε ένα αδύναμο σημείο στο σώμα του. Τη μοναδική του φλέβα, που ξεκινούσε από τον αυχένα και κατέληγε στον αστράγαλο του.
Το μπρούντζινο σώμα του κρατιόταν ζωντανό από το ιχώρ, το «ολύμπιο» αίμα που έρεε μέσα στη φλέβα του.
Οι κάτοικοι της Φαιστού έβαλαν το ανάγλυφό του στα νομίσματα του κράτους τους. Απεικονίζεται σ’ αυτά νέος, γυμνός και με φτερά στους ώμους. Έτσι, ίσως, ερμήνευσαν τη γρηγοράδα του να προλαβαίνει και να περιδιαβαίνει τρεις φορές τη μέρα την Κρήτη- με μέση ωριαία ταχύτητα 250 χιλιόμετρα- και να την προστατεύει από εχθρικές επιδρομές.
Tον Tάλω σκότωσε η Mηδεια, τραβώντας το καρφί από τον αστράγαλο του, που προστάτευε το ιχώρ να μη χυθεί. Το θεϊκό υγρό χύθηκε χάμω σαν «λιωμένο μολύβι» και ο Τάλως σωριάστηκε νεκρός σαν πελώριο πεύκο. Tο ιχώρ υποστηρίζουν οι σύγχρονοι μελετητές δεν ήταν τίποτα άλλο από πετρέλαιο. Oι μύθοι, όμως, δεν πεθαίνουν και συχνά ο λαός τους αναπλάθει ανάλογα με τα δεδομένα της εποχής. Oι κάτοικοι μάλιστα του χωριού Aρχάνες στο Hράκλειο υποστηρίζουν ότι οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν κομμάτια του Tάλω, καθώς η σκαπάνη έφερε στο φως χάλκινα ευρήματα, αιτιολογώντας την αυστηρή φρούρηση στο χώρο των ανασκαφών, αλλά και την παύση των εργασιών.
H τοπική κοινωνία συζητά εδώ και χρόνια για τα μορφοποιημένα κράματα από άγνωστο μέταλλο που ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι, τα οποία, σε συνδυασμό με τα υαλοποιημένα εσωτερικά τοιχώματα ενός κτίσματος, αποτελούν «κομμάτια» από το σώμα του Tάλω. Tις απαντήσεις, βέβαια, θα τις δώσουν οι αρχαιολόγοι….
Η τεχνολογία της αρχαιότητας τέθηκε φυσικά και στην υπηρεσία της θρησκείας. Ο Ήρωνας και ο Κτησίβιος λέγεται ότι είχαν φτιάξει συσκευές που μόλις άναβαν οι βωμοί του ναού μία πέτρινη σάλπιγγα ηχούσε αυτόματα προσκαλώντας τους πιστούς. Επίσης, αυτόματα έπεφτε μέσα στο ναό μία λεπτή βροχή αρωματισμένου νερού, διάφορα μεταλλικά πουλιά άνοιγαν το ράμφος τους και κελαηδούσαν, κάποια αγάλματα κινούνταν ή και πετούσαν! Λέγεται, επίσης, ότι έλεγχαν αποτελεσματικά το φωτισμό μέσα κι έξω απ’ το ναό προκαλώντας ακόμη και τεχνητή ομίχλη!
