Απόψεις. Να βάλουμε όλοι πλάτες. ..

του Μικέλη Σωτ. Χατζηγάκη

*Αναδημοσίευση απο την ΕΣΤΙΑ

Τις προάλλες ήμουν σε ένα δείπνο και ένας από τους συνδαιτημόνες ξεκίνησε πολιτική κουβέντα. Αφού η συζήτηση αρχικά περιστράφηκε γύρω από γενικότητες, μια καλή μου φίλη εκφράζει την επιθυμία της να ασχοληθεί με την πολιτική. Γιατί πιστεύει ότι είναι χρέος της να κάνει κάτι η ίδια – ότι φτάνει πια με την αέναη γκρίνια. Ξαφνικά όλοι έπεσαν πάνω της να την αποδοκιμάσουν για την επιλογή της. Η γυναίκα ήταν μορφωμένη, δούλευε σε μεγάλη συμβουλευτική εταιρεία, μιλούσε τρεις ξένες γλώσσες, ήταν πολυταξιδεμένη, και, κυρίως, αγαπούσε την χώρα της και ήθελε να βοηθήσει. Και αναρωτήθηκα: γιατί αποθαρρύνουμε μια νεαρή μορφωμένη γυναίκα που έχει όλα τα προσόντα να προσφέρει;

Αυτό που με παραξένεψε περισσότερο ήταν ότι αυτοί που την αποθάρρυναν πιο έντονα είχαν μια καλή δουλειά, ένα καλό εισόδημα, και ένα υψηλό επίπεδο μόρφωσης. Οπότε γιατί αυτή η συμπεριφορά; Ίσως η απογοήτευση για την πορεία της χώρας, ίσως ότι δεν βλέπουν φως στο τούνελ, ίσως κάτι άλλο. Δεν έχω απάντηση.  Όμως, σε αυτό το περιστατικό είδα ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για τον εκσυγχρονισμό της χώρας. Δηλαδή, ότι οι «ικανές ομάδες», αυτοί που θέλουν και μπορούν να βοηθήσουν, διστάζουν να κάνουν το βήμα για τον ένα ή για τον άλλο λόγο. Ακούω πολλές φορές να λένε πως το ΠΑΣΟΚ του ’80 μας κατέστρεψε και το ΠΑΣΟΚ του 2017 (δηλαδή ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ) μας αποτελειώνει. Αλλά αυτή είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι ένα καταξιωμένο μέρος της κοινωνίας μας το επέτρεψε. Ότι όλοι αυτοί πού είχαν την παιδεία, την μόρφωση, το χρήμα, την πνευματική ιπποδύναμη, το μυαλό και την πολιτική οξυδέρκεια να δουν που πάει το πράγμα δεν έκαναν τίποτα – ή, έστω, έκαναν ελάχιστα. Και κατά την δεκαετία του 80 και το 2015.

Πρόσφατα διάβαζα το τελευταίο βιβλίο του Σνάιντερ για την Τυραννία (Timothy Snyder, “On Tyranny” για όσους ενδιαφέρονται) και ένα από τα βασικά στοιχεία που αναφέρει για το πως καταστράφηκαν οι δημοκρατίες το τελευταίο αιώνα είναι ότι οι ίδιοι οι δημοκρατικοί πολίτες που μπορούσαν να βάλουν πλάτη σε αυτές τις χώρες δεν ανέλαβαν καμία ευθύνη για την πορεία της διακυβέρνησης των χωρών τους, δεν υπερασπίστηκαν τους θεσμούς, έκαναν τα στραβά μάτια όταν κάποιοι έκαιγαν το σπίτι του γείτονα, κτλ. Σήμερα, η ρίζα του προβλήματος είναι ότι μια πολύ μεγάλη μερίδα της κοινωνίας αποδέχεται ότι αν η αστυνομία μπει στα πανεπιστήμια επειδή κάποιοι καίνε αμφιθέατρα είναι φασισμός, αν δεν αποδόσεις όλες τις αποτυχίες σου στους ξένους είσαι προδότης, αν δεν υπερφορολογήσεις τους πλούσιους (σήμερα πάνω από 30 χιλιάδες το χρόνο) είσαι νεοφιλελεύθερο τσιράκι του συστήματος, κτλ. Αν θέλουμε να προοδεύσουμε ως χώρα πρέπει όλοι εμείς που μπορούμε να βοηθήσουμε την χώρα να βάλουμε πλάτη για να μπορέσουν τα παιδιά μας και η επόμενη γενιά να έχουν μια καλύτερη χώρα. Δεν ξέρω αν θα πετύχει. Αλλά έχουμε ηθική υποχρέωση να προσπαθήσουμε.

*Ο Μικέλης Χατζηγάκης είναι οικονομολόγος – πολιτικός επιστήμων (LSE, Tufts). Σήμερα είναι μεταπτυχιακός φοιτητής στην Σχολή Κέννετυ του Χάρβαρντ. 

Ενεργός πολίτης.gr