«Η συμβολή του Ελληνικού λαού εις την αποκατάστασιν της βασιλόπαιδος Σοφίας, πρωτίστως προβάλλεται ως η ηθική και έμπρακτος συμμετοχή του εις το ευτυχές γεγονός»... Μ' αυτήν την... αισιόδοξη νότα έκλεινε το νομοσχέδιο που ψήφισε η ελληνική Βουλή το 1962 και καθόριζε το ιλιγγιώδες ποσόν της προίκας της «πριγκιπίσσης» Σοφίας ενόψει του γάμου της με τον πρίγκιπα της Ισπανίας.
Η ελληνική Βουλή το 1962 καθόριζε το ιλιγγιώδες ποσόν των 9 εκατ. δρχ. -αφορολόγητα- για την προίκα της Σοφίας. Την καλοπαντρέψαμε την «πριγκίπισσα». Ευτυχώς που ο Νικόλαος είχε ένα άλογο αντί για τα 6 της θείας.Ετσι καλοπαντρέψαμε την «πριγκίπισσα» κι έφυγε μακριά στα ξένα, εκεί στη μαύρη χούντα του Φράνκο όπου όμως κανείς δεν την πείραξε... Πέρασε αυτή καλά κι εμείς χειρότερα. Πάντως, η Σοφία δεν ξεχνά την πατρίδα μας. Γι' αυτό επιστρέφει συχνά στον τόπο του εγκλήματος... Αλλωστε ο αδελφός της Κωνσταντίνος ό,τι βαφτίσεις και γάμους έχει, στην Ελλάδα τούς πραγματοποιεί κουβαλώντας εστεμμένους και έκπτωτους απ' όλο τον κόσμο.
Η Σοφία λοιπόν δεν μπορούσε να λείψει «από την ομορφότερη στιγμή» στη ζωή του ανιψιού «πρίγκιπος» Νικολάου στις Σπέτσες. Κι έτσι θυμηθήκαμε τους δικούς της χλιδάτους γάμους αλλά και του Κωνσταντίνου δύο χρόνια αργότερα, τους οποίους χρυσοπληρώσαμε υποθηκεύοντας το μέλλον των παιδιών μας, σε μια Ελλάδα πάμπτωχη, εξουθενωμένη από πολέμους, με τις κυβερνήσεις να εναλλάσσονται και τα πολιτικά παιχνίδια ανάμεσα σε πρωθυπουργούς και ανάκτορα να μην έχουν τέλος.
Η πρόκληση ήταν εξόχως εξοργιστική: έρανος των πεινασμένων Ελλήνων για την προίκα τη Σοφίας. Κι όμως, η πράξη θεωρήθηκε αυτονόητο καθήκον του έθνους έναντι ιερού σκοπού. Επρεπε μάλιστα να συγκεντρωθεί ένα αξιοπρεπές ποσόν, ας πούμε γύρω στις 300 χιλιάδες δολάρια ή 9 εκατομμύρια δραχμές -αφορολόγητα- ώστε να μη ρεζιλευτούμε στους συμπεθέρους...
Η απειλή ακουγόταν μήνες πριν, αλλά κανείς σώφρων δεν ήθελε να το πιστέψει. Ομως το ειδικό νομοσχέδιο που καταθέτει ο Κ. Καραμανλής, κάνει τον κοσμάκη να παραμιλήσει: θα δοθούν 30.000 χρυσές λίρες ως προίκα από τον ελληνικό λαό στον γαμπρό Δον Χουάν. Ο υπουργός Οικονομικών Θεοτόκης δηλώνει μάλιστα ότι η προικοδότηση απηχεί «την εθνική ευαισθησία από την οποίαν εις τοιαύτας περιστάσεις διαπνέεται πάντα το έθνος»!
Αθλιες συνθήκες
Εν τω μεταξύ, το «ευαίσθητο εις τοιαύτας περιστάσεις» έθνος διαβιεί σε άθλιες οικονομικές, κοινωνικές και μορφωτικές συνθήκες. Λίγα χρόνια μετά την κατοχή και τον εμφύλιο, η Ελλάδα βρίσκεται στα χειρότερά της. Η ανεργία σκαρφαλώνει στα ύψη, στα ξερονήσια «φιλοξενούνται» αγωνιστές όπου η «βασιλομήτωρ» Φρειδερίκη φροντίζει την πνευματική τους ανάνηψη, οι μη έχοντες στον ήλιο μοίρα Ελληνες της υπαίθρου μεταναστεύουν μαζικά και μισθωτοί και δημόσιοι υπάλληλοι στις πόλεις φυτοζωούν.
Οσοι προσπαθούν να βρουν μια δουλειά τρέμουν μήπως η ασφάλεια ανακαλύψει κάτι, έστω και κατ' ελάχιστον, ύποπτο στα πολιτικά τους φρονήματα. Είναι η ίδια εποχή που, όπως διαβάζουμε στο βιβλίο «Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα» του Γ. Κάτρη, εκπαιδευτικός από τη βόρειο Ελλάδα καταφεύγει ζητώντας βοήθεια στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, τονίζοντας στην επιστολή του ότι «οι μαθηταί του Γυμνασίου κατέστησαν πραγματικοί σκελετοί εκ της πείνης»...
Το σκανδαλώδες είναι ότι ο επίμαχος λογαριασμός της προικός ανοίγει παρανόμως πρόωρα, όπως σημειώνει η «Αυγή» της 11ης Μαρτίου 1962: «Κατεβλήθησαν 100.000 δολάρια στον κ. Κοσμαδόπουλο ως εκπρόσωπο της πριγκιπίσσης, διαταγή του υπουργού Οικονομικών εις χρέωσιν λογαριασμού του Δημοσίου, ως προκαταβολή της προικός. Η χορήγησις αυτού του ποσού προ της ψηφίσεως του σχετικού νόμου -και τη στιγμή μάλιστα που έχουν προκληθεί ισχυρές αντιδράσεις της κοινής γνώμης εναντίον της προικίσεως της πριγκιπίσσης- αποτελεί βοερή παρανομία»...
Η απτόητη όμως Φρειδερίκη έχει βάλει σκοπό να καταπλήξει τους γαλαζοαίματους της Ευρώπης, να αποδείξει ότι ποσώς υστερεί σε χρήμα και λάμψη το βασίλειό της... Και δεν φτάνει η προίκα. Οι παράτες του γάμου στοιχίζουν -όλα από τον κρατικό κορβανά- 2.900.000 δολάρια, αφού ένεκα διαφορετικών δογμάτων γαμπρού και νύφης ο γάμος είναι διπλός, πρώτα στον καθολικό Αγ. Διονύσιο και μετά στη Μητρόπολη. Για τον στολισμό των εκκλησιών απαιτούνται 90 χιλιάδες τριαντάφυλλα και γαρίφαλα. Δεξιωθήκαμε τότε 32 βασιλείς και πρίγκιπες, 109 έκπτωτους εστεμμένους και 3.000 ισπανούς αριστοκράτες.
Ο «γάμος του αιώνα», όπως τον είπαν, «αποζημιώνει» τον πεινασμένο λαό που στήνεται καρτερικά κρατώντας σημαιάκια -τη φασιστική του Φράνκο και την ελληνική- για να απολαύσει τη νύφη, να προσέρχεται στην εκκλησία μέσα σε χρυσή άμαξα που σέρνουν έξι άσπρα άλογα.
Η Οριάνα Φαλάτσι, απεσταλμένη του ιταλικού περιοδικού «Γιουροπέο», διεκπεραιώνει τότε ένα σχιζοειδές ρεπορτάζ: πότε βρίσκεται στους δρόμους στις πορείες λαϊκών κινητοποιήσεων και πότε στις λαμπρές πορείες βασιλικών γάμων:
«Παρακολουθώντας την πομπή αδυνατούσες να πιστέψεις ότι όλο αυτό συμβαίνει στο 1962, εποχή που άνθρωποι εκτοξεύονται στο Διάστημα για να φτάσουν στη Σελήνη. Ποιος αριστοκράτης, όμως, σκεφτόταν την προοπτική της Σελήνης; Κάποιοι σίγουρα έχουν τρόπο να ζουν υπέροχα στη Γη».
Κι ενώ τα λαϊκά αιτήματα για αυξήσεις των παγωμένων ημερομισθίων απορρίπτονται, στις 11 Σεπτεμβρίου 1962 η κυβέρνηση αυξάνει τη βασιλική χορηγία από 384.000 δολάρια το χρόνο σε 567.000 δολάρια, θεσπίζοντας επίσης ειδική χορηγία προς τον τότε διάδοχο Κωνσταντίνο ύψους 83.600 δολαρίων το χρόνο.
Κι έρχεται η σειρά του επόμενου χρυσού γάμου, που τώρα πρέπει να διαχειριστεί ως πρωθυπουργός ο Γ. Παπανδρέου. Στις 18 Σεπτεμβρίου του 1964 ο Κωνσταντίνος παντρεύεται την πριγκίπισσα της Δανίας Αννα Μαρία και, φυσικά, τα έξοδα του γάμου επιβαρύνουν το Δημόσιο.
Η Φρειδερίκη επί ποδός
Η Φρειδερίκη βρίσκεται πάλι επί ποδός, ασυγκράτητη, παρά το πένθος που φέρει εξαιτίας της πρόσφατης χηρείας της... Πομπές, λαμπροί καλεσμένοι, πανάκριβα δώρα, βόλτα του ζεύγους με χρυσοποίκιλτες άμαξες στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας κ.λπ.
Κι αν οι βασιλικοί γάμοι ανήκουν πια σε μια μακρινή εποχή, όλο κάτι γίνεται που αφορά στους γόνους της πολυπληθούς οικογένειας Γλίξμπουργκ και οι σκελετοί βγαίνουν πάλι απ' την ντουλάπα... Κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουμε έναν ελαφρύ τρόμο, όχι επειδή ανησυχούμε για την ανατροπή πολιτεύματος αλλά γιατί μια τέτοια επίθεση στη μνήμη μάς δημιουργεί, τουλάχιστον, κατάθλιψη.
Και παρ' όλο που οι γάμοι των τέως δεν επιβαρύνουν το ελληνικό Δημόσιο, σήμερα, υπό το ζυγό ενός άλλου «θρόνου», του ΔΝΤ, η υπόμνηση του αλλοτινού πέφτει μάλλον βαριά στην ψυχολογία μας.
Και ίσως είναι καιρός, ακόμα και οι ανάλαφροι, οι ρομαντικοί που συγκινούνται από τις «πριγκιπικές» ροζ ιστορίες, να ψυχαγωγηθούν με πιο σοβαρά πράγματα. Γιατί οι γάμοι της πάλαι ποτέ ελληνικής δυναστείας δεν τελειώνουν μ' αυτούς του Νικολάου. Η Θεοδώρα και ο Φίλιππος στο ράφι θα μείνουν;
Οσο για τα κέρδη που αφήνουν στον ελληνικό τουρισμό κάτι τέτοια «κοσμοϊστορικά» γεγονότα, είναι θέμα προς συζήτηση. Πόσο τιμάται ο βιασμός της μνήμης και ο εκμαυλισμός συνειδήσεων;
