Ο άλλος πόλεμος για τα γενόσημα

Tου 

Πασχου Mανδραβελη

Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 η πολιομυελίτιδα ήταν η πιο μεταδοτική νόσος στις ΗΠΑ. Το 1955 ο μεγάλος Αμερικανός καθηγητής Jonas Edward Salk ανακοίνωσε την ανακάλυψη του εμβολίου κατά του θανατηφόρου ιού. Mετά την ανακάλυψη, ο ερευνητής ρωτήθηκε ποιος θα έχει την πατέντα για το νέο φάρμακο. «Θα έλεγα ο κόσμος», απάντησε ο Salk. «Δεν υπάρχει πατέντα. Mπορείς να πατεντάρεις τον ήλιο;».

Κατά μια έννοια το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας ήταν ευθύς εξ αρχής γενόσημο φάρμακο. Επειδή δεν είχε πατέντα (ένα νομικό τερτίπι που δημιουργεί τεχνητό μονοπώλιο για περιορισμένο χρόνο) εκατομμύρια παιδιά εμβολιάστηκαν και η ασθένεια θεωρείται σχεδόν εξαφανισμένη.

Αυτή τη στιγμή σε ολόκληρο τον κόσμο διεξάγεται ένας διαφορετικός πόλεμος για τα γενόσημα. Πολλές χώρες, των οποίων ο πληθυσμός μαστίζεται από ασθένειες, παράγουν «πειρατικά» τα φάρμακα που χρειάζονται, ώστε να εξασφαλίσουν ότι ειδικά οι φτωχοί δεν θα πεθάνουν επειδή κάποια πολυεθνική έχει ένα χαρτί που της δίνει την ευκαιρία να τιμολογεί τα φάρμακα όπως θέλει. Το 2000 η Βραζιλία είχε καταγεγραμμένα 1,2 εκατ. κρούσματα AIDS. Η θεραπεία κάθε ασθενούς κόστιζε με πατενταρισμένα φάρμακα 4.500 δολάρια κατ’ έτος (το ίδιο κοκτέιλ στις αναπτυγμένες χώρες τιμολογούνταν 10.000 δολ.). Τα οκτώ από τα 12 φάρμακα του κοκτέιλ παράγονταν τοπικά, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε να επιτρέψει την εισαγωγή γενοσήμων τους από όλο τον κόσμο. Φυσικά έγινε ο «κακός χαμός». Οι ΗΠΑ (πιεζόμενες από το λόμπι των φαρμακοβιομηχανιών) προσέφυγαν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, αλλά τελικά η Βραζιλία κέρδισε. Κατάφερε να δώσει καθολική περίθαλψη στους ασθενείς, εξοικονομώντας ταυτόχρονα 1,1 δισ. δολάρια. Η επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ σχεδόν ομόφωνα (απείχαν οι ΗΠΑ) ψήφισε ότι η πρόσβαση στην θεραπεία του AIDS είναι ανθρώπινο δικαίωμα.

Το ίδιο έκανε και η Νότια Αφρική όταν αποφάσισε να εισαγάγει από τρίτες χώρες φάρμακα που παράγονταν φθηνά επειδή παραβίαζαν τις πατέντες των παραγωγών εταιρειών. Επειτα από πολλές δικαστικές διαμάχες οι φαρμακευτικές εταιρείες συμβιβάστηκαν: δίνουν τα φάρμακα με έκπτωση 70 - 90%!

Ο πόλεμος για τα γενόσημα θα τραβήξει σε μάκρος. Οι φαρμακοβιομηχανίες υποστηρίζουν ότι οι πατέντες και η υψηλή τιμή χρηματοδοτούν την έρευνα για την παραγωγή νέων φαρμάκων. Οι ακτιβιστές υπέρ της καθολικής περίθαλψης δείχνουν τα υπέρογκα κέρδη των εταιρειών και ζητούν την ευρεία χρήση των γενόσημων φαρμάκων, ακόμη και με παραβίαση των νόμων περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Μόνο η ελληνική αριστερά, ξεκομμένη από τα παγκόσμια ρεύματα και τυφλωμένη από το αντιμνημονιακό της μένος, κράτησε επαμφοτερίζουσα στάση. Ενίσχυσε κατ’ ουσίαν το μέτωπο των εταιρειών, αναπαράγοντας κινδυνολογίες, αυτές που αποφέρουν σε κάποιους πολλά κέρδη σε βάρος των ασθενών και των ασφαλιστικών Ταμείων.

Τα λεφτά είναι πολλά. Ο τζίρος των συνταγογραφούμενων φαρμάκων θα είναι το 2013 παγκοσμίως 1 τρισ. δολάρια. Από αυτά τα λεφτά ένα μεγάλο ποσό δίνεται για το λόμπινγκ των εταιρειών. Πουθενά όμως στον κόσμο δεν βγαίνουν γιατροί στην τηλεόραση, όπως κατήγγειλε ο κ. Λοβέρδος, για να κινδυνολογήσουν ότι: «Θα πεθάνουν οι άνθρωποι. Οδηγούνται στις ΜΕΘ σωρηδόν». Υπάρχει ιατρική δεοντολογία που τηρείται δρακόντεια από τους ιατρικούς συλλόγους. Στην Ελλάδα πάλι, πρόεδρος του μεγαλύτερου ιατρικού συλλόγου είναι ο κ. Γ. Πατούλης...

O Πάσχος Μανδραβέλης,αρθρογραφεί στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ των Αθηνών.

Πόλεμοι στο γυαλί..Tου Πασχου Μανδραβελη

Πάσχος Μανδραβέλης

Αν κάποιος παρακολουθούσε τα κανάλια το Σαββατοκύριακο θα πίστευε ότι γινόταν πόλεμος. Τι μάχες δίνονταν, τι υψώματα καταλαμβάνονταν, τι αντεπιθέσεις των εχθρών δεχόμασταν, τι χαρακώματα φτιάχνονταν («κόκκινες γραμμές» στην πολιτική αργκό)... Μόνο οι βομβαρδισμοί και οι ριπές οπλοπολυβόλων ως ηχητικά εφέ έλειπαν. Ακούστηκε μέχρι και ο παραλληλισμός ότι αυτό που ζούμε είναι κάτι σαν το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου του ’40.

Ενα πράγμα δεν μας εξήγησαν τα κανάλια. Ποιους πολεμάμε και γιατί τους πολεμάμε. Εντάξει, υπάρχουν οι τροϊκανοί, αλλά πάλι αυτούς η χώρα μας τους κάλεσε. Δεν εμφανίστηκαν στις 6 τα χαράματα στο σπίτι του πρωθυπουργού για να απαιτήσουν να κουρέψουν το χρέος μας και να μας δανείσουν με το ζόρι 130 δισ. Αν τα δανεικά ήταν υποχρεωτικά, τότε φυσιολογικά ο Ελληνας πρωθυπουργός θα έπρεπε να πει: «Alors, c’est la guerre» («λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμος»). Η λογική λέει ότι όταν κάποιος δανείζει λεφτά θέλει και να τα πάρει πίσω. Προσπαθεί να μη χρεοκοπήσει ο οφειλέτης. Εχει συμφέρον να εξυγιανθεί η οικονομία, να μειωθούν οι φούσκες, να πάρει μπρος η μηχανή, να υπάρξει ανάπτυξη για να μη χάσει τα λεφτά του.

Βέβαια, τα επιτελεία του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της ΕΚΤ δεν ξέρουν τόσο καλά οικονομικά όσο οι δικοί μας τηλεπαρουσιαστές, και γι’ αυτό δημιουργείται παρεξήγηση και ξεκινούν οι μάχες της TV. Δεν έρχονταν κι αυτοί οι Χριστιανοί (Προτεστάντες μάλλον είναι) πέντε χρόνια νωρίτερα να τους διδάξουμε τι εστί σοβαρή οικονομική πολιτική και τι είναι ανάπτυξη; Τώρα τι να προλάβουμε; Φροντιστήρια οικονομικής θεωρίας θα κάνουμε ή θα πολεμάμε υπέρ βωμών και συντάξεων; Αν τους στέλναμε τα βίντεο από τα δελτία ειδήσεων προ του 2009, λέτε να μάθαιναν κάτι από αναπτυξιακή θεωρία; ΄Η όλοι οι οικονομολόγοι των διεθνών οργανισμών είναι ανεπίδεκτοι μαθήσεως;

Βέβαια, τα κανάλια αυτό ξέρουν κι αυτό πουλάνε: ένταση! Οι πολιτικοί γιατί αυτοχειριάζονται υιοθετώντας τη γλώσσα του θεάματος; Γνωρίζουν ότι η έξοδος από την κρίση δεν μπορεί να γίνει χωρίς θυσίες. Υιοθετώντας το πολεμικό λεξιλόγιο, στο τέλος όποιο και να είναι το αποτέλεσμα οι ίδιοι βγαίνουν χαμένοι. Λογικά ο πολίτης θα σκεφθεί «καλά, τόσο αίμα, ιδρώτας και δάκρυ και το μόνο που κατάφερε ο χ πολιτικός είναι αυτό το ελάχιστο»; Για παράδειγμα, ο κ. Παπανδρέου κατάφερε με τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου να μειώσει το χρέος κατά 100 δισ. ευρώ και όταν γύρισε όλοι τον έβριζαν. Και όλο το χρέος να κουρευόταν πάλι θα τον έβριζαν, αφού έτσι κι αλλιώς έπρεπε να μηδενίσει ταυτοχρόνως και το πρωτογενές έλλειμμα. Τα πολεμικά ανακοινωθέντα προ της συνόδου συνέβαλαν κατά πολύ στην αίσθηση ότι δεν πετύχαμε τίποτε.

Εκτός αυτού, το πολιτικό σύστημα δεν είναι ενιαίο. Η πολεμική ρητορική αφήνει περιθώριο στα χαμηλότερα στελέχη να «κάνουν παιγνίδι». Αυτό το κλίμα ευνοεί διάφορους να κάνουν τάχαμου «αντάρτικο στους κατακτητές», αλλά στην ουσία εξυπηρετούν τα προσωπικά τους πελατειακά δίκτυα. Ετσι δημιουργείται πολλαπλό κόστος. Κοστίζει στη χώρα, αφού τίποτε δεν προχωρεί και η αβεβαιότητα μεγαλώνει. Ο πολιτικός αρχηγός επίσης έχει διπλό κόστος: και γιατί συνομολογεί σε δυσάρεστα μέτρα και γιατί αυτά τα μέτρα αποτυγχάνουν. Οποιος δεν το πιστεύει ας ρωτήσει και τον τέως πρωθυπουργό.

Ο ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ αρθρογραφει στην Καθημερινή Αθηνών

Η ώρα της κρίσης.. Tου Πασχου Μανδραβελη

Πασχος Μαννδραβέλης

Τα μηνύματα από το εξωτερικό ήταν άσχημα, αλλά τώρα γίνονται απελπιστικά. Η αναβολή απόφασης του Eurogroup είναι κακός οιωνός. Στην Ελλάδα μεταφράζεται ως πίεση. Είναι πίεση, αλλά προς ποια κατεύθυνση; Είναι πίεση προς το πολιτικό σύστημα (να εγγυηθεί όσα υποσχόταν και δεν έκανε, για να κάνει όσα θα υποσχεθεί με τη νέα δανειακή σύμβαση;) ή είναι πίεση εξόδου από την Ευρωζώνη; Την Τετάρτη θα ξέρουμε.

Το μόνο σίγουρο είναι πως μ’ όλες αυτές τις πολιτικές λοβιτούρες η χώρα κατεβαίνει σκαλί σκαλί – οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, εθνικά. Το τελευταίο σκαλί είναι η πτωχή και ούτε καν βαλκανική Ελλάς. Διότι οι άλλοι γείτονες παλεύουν και προχωρούν για να ενταχθούν σ’ αυτά που εμείς είχαμε κατακτήσει τα προηγούμενα χρόνια. Μη βρεθούμε δηλαδή μεσοπρόθεσμα να βάζει βέτο η ΠΓΔΜ για ένταξη της Ελλάδας σε κάποια όργανα της Ε.Ε. Ακούγεται αστείο; Πιθανώς. Αλλά πάλι σαν ανέκδοτο δεν θα ακουγόταν πριν από τρία χρόνια ότι υπάρχει περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη;
Υπάρχουν πολλοί που αναρωτιούνται αν η νέα δανειακή σύμβαση θα μας σώσει. Οχι. Δεν υπάρχει εύκολη σωτηρία. Στη ζωή μόνο η καταστροφή είναι εύκολη. Η χώρα αυτή προσπάθησε πολύ για να γίνει μέρος του πλουσιότερου κλαμπ του κόσμου. Ο στόχος είναι να παραμείνει εκεί, έστω ως ο φτωχός συγγενής. Υπάρχουν πολλοί γύρω μας που θα ήθελαν να βρίσκονται σ’ αυτό το τελευταίο βαγόνι που είμαστε εμείς.
Η νέα δανειακή σύμβαση δεν θα μας σώσει. Απλώς μας δίνει ακόμη μία ευκαιρία να περισώσουμε ένα μεγάλο κομμάτι όσων κατακτήσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Δεν υπάρχει Γερμανός, Ολλανδός, Αγγλος, Γάλλος, Πορτογάλος που θα σώσει τη χώρα αν οι Ελληνες δεν αποφασίσουν να σηκώσουν τα μανίκια. Το πολύ πολύ οι ξένοι μπορεί για ακόμη μία φορά να μας δώσουν τον χρόνο για να κάνουμε αυτά που δεν κάναμε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Να συμφωνήσουμε: αν το κάνουν, θα το κάνουν για τους δικούς τους συμφεροντολογικούς λόγους (μην αρχίσει π.χ. κανένα ντόμινο στην Ευρωζώνη). Είμαστε σίγουροι όμως ότι δεν θα συμβεί κανένα ατύχημα; Ηταν πολλοί στην Ευρωζώνη που προπαγάνδιζαν ότι το κόστος παραμονής μας είναι μεγαλύτερο από το κόστος αποχώρησης. Μήπως έγιναν πλειοψηφία;
Αύριο οι 300 της Βουλής αναμετρούνται με την Ιστορία. Δεν αναμετρούνται με τους συμπολιτευτές τους στη μικρή ή μεγαλύτερη εκλογική τους περιφέρεια, ούτε με τους εγκάθετους που το παίζουν «Αγανακτισμένοι». Κρίνουν το μέλλον των παιδιών τους και των εγγονών τους.

Ο Π.Μ.ειναι αρθρογράφος της "Καθημερινής"  Δημοσιεύθηκε 11-2-12
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_11/02/2012_472076

Η επανάσταση του καφενείου.- Toυ Πάσχου Μανδραβέλη

Είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που η ελληνική πολιτεία έδειξε ευαισθησία και προνοητικότητα. Ο λόγος για τον Δήμο Αθηναίων που βλέποντας τις άσχημες καιρικές συνθήκες φρόντισε νωρίς να οργανώσει καταλύματα αστέγων για τον κρύο αυτόν χειμώνα. Διατέθηκαν χώροι για τη φιλοξενία αστέγων, ενεργοποιήθηκε τηλεφωνική γραμμή για  έκτακτες περιπτώσεις, κινητοποίησε ομάδες εργασίας και δημοτικούς αστυνομικούς για ενημέρωση των αστέγων και παροχή βοήθειας, άνοιξε γραμμή επικοινωνίας με ΜΚΟ και φορείς, προκειμένου να υπάρξει συντονισμός στις δράσεις και συνεργασία σε θέματα  διανομής (κουβέρτες, υπνόσακοι, ιματισμός, φάρμακα, τρόφιμα). Είναι μια αξιέπαινη πρωτοβουλία που κανονικά έπρεπε να τη συνδράμουν όλοι, για το  καλό των ανθρώπων που βρίσκονται σε ανάγκη. Ειδικά εκείνοι που αυτοαποκαλούνται αριστεροί και πουλούν κοινωνική ευαισθησία με την οκά. Θα μπορούσαν π.χ. οργανωθούν, να τρέχουν στους δρόμους για να ενημερώσουν τους αστέγους για τα υπάρχοντα καταλύματα, να τους βοηθούν να πάνε εκεί? να ενδιαφερθούν περισσότερο για τον άνθρωπο και λιγότερο  για την επαναστατική γυμναστική. Αυτοί όμως διάλεξαν τον δρόμο της «επανάστασης του καφενείου». Προχθές καμιά  σαρανταριά «πωλητές ευαισθησίας» βάφτισαν εαυτούς «Συντονιστικό Αστέγων» (έχουμε ξαναγράψει παλαιότερα πως μικρές ομαδούλες φορούν βαριά ονόματα για να εντυπωσιάζουν τους αδαείς) και έσπασαν με λοστούς την πόρτα του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων για να βάλουν στο καφενεδάκι τρεις δυστυχείς αστέγους που έσερναν μαζί τους. Το πρώτο ερώτημα είναι: γιατί δεν τους πήγαιναν στα οργανωμένα κέντρα και έπρεπε να  τους στεγάσουν στο καφενείο του Πνευματικού Κέντρου; Η ενέργειά τους μάλλον δείχνει  ότι δεν ενδιαφέρονται για τους ανθρώπους, αλλά μόνο για τα χάπενινγκ επανάστασης και ίσως να καταστρέψουν όση περισσότερη δημόσια περιουσία μπορούν (Την πόρτα ποιος θα  την πληρώσει;) Ορθότατα ο Δήμος Αθηναίων κάλεσε την Αστυνομία και διάφοροι πωλητές της επανάστασης (με επίχρισμα «κοινωνικής ευαισθησίας») ελπίζουμε ότι θα οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη. Ομως, όπως είναι γνωστό, σ’ αυτόν τον κόσμο δύο πράγματα δεν λείπουν ποτέ: ο Μάρτης από την Σαρακοστή και ο ΣΥΡΙΖΑ από τη φασαρία. Ετσι η δημοτική παράταξή του, «Ανοιχτή Πόλη», εξέδωσε ανακοίνωση-ομπρέλα των επίδοξων «καταληψιών» με την οποία καταγγέλλει «ένα ακόμα ολίσθημα του κ. Καμίνη. Με μήνυση και με ΜΑΤ αντιμετώπισε την ανάγκη να στεγαστούν άνθρωποι (σ.σ. τρεις ήταν) που βρίσκονται στον δρόμο μετά το άνοιγμα άδειου χώρου στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων στην Ακαδημίας». Τέλος, η παράταξη από την οποία ανέτειλε το άστρο του Αλέξη Τσίπρα, «καλεί τη δημοτική αρχή να αποσύρει τη μήνυση και να δώσει λύσεις για τους άστεγους». Με αυτή τη σειρά, φυσικά... Γενικώς οι πολιτικοί κάνουν πολλά για να υπογραμμίσουν τις θέσεις ή τις μη-θέσεις τους. Λένε ψέματα, υπόσχονται παραδείσους κ.λπ. Εχουν, όμως, την ευπρέπεια όμως να σταματούν μπροστά στον ανθρώπινο πόνο, ή τέλος πάντων να μην τον χρησιμοποιούν. Δυστυχώς, όμως η Αριστερά λάτρεψε τόσο πολύ τα «επαναστατικά μέσα» που ξέχασε τον σκοπό της πολιτικής δράσης. Αυτός είναι οι άνθρωποι ειδικώς και όχι ο «μετεπαναστατικός παράδεισος» γενικώς. Ο Πάσχος Μανδραβέλης  είναι αρθρογράφος της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ