ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΚΟΚΟΡΙΚΟΥ
Δεν είναι λίγοι οι Έλληνες πολίτες, οι οποίοι επέλεξαν τον ΣΥΡΙΖΑ για να σχηματίσει κυβέρνηση, αφού επί πέντε χρόνια έχασαν κάθε ελπίδα ότι τα παλιά κόμματα θα αναλάμβαναν να εκτελέσουν τη λαϊκή εντολή που τους έδωσαν σε τέσσερις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, οι οποίοι τώρα αναρωτιούνται τι ακριβώς κάνει η κυβέρνηση.
Έχει κρυφό σχέδιο;
Οι πιο αισιόδοξοι ελπίζουν ότι έχει κάποιο κρυφό σχέδιο το οποίο υλοποιεί ή θέλει να υλοποιήσει και το οποίο δεν έχει φανερωθεί ακόμα, αλλά κάποια στιγμή θα φανεί ή θα γίνει ολοφάνερο χωρίς κανείς να πει τίποτα. Αυτοί που ανησυχούν περισσότερο είναι εκείνοι που έχουν πεισθεί ότι δεν υπάρχει κανένα σχέδιο για τη χώρα, κανένας στρατηγικός σχεδιασμός και η κυβέρνηση βαδίζει βλέποντας και κάνοντας.
Περιλαμβάνομαι σε αυτούς για τον απλό λόγο, ότι γνωρίζω πως όποιος έχει έναν στρατηγικό σχεδιασμό, αγωνιά και προσπαθεί να επικοινωνήσει αυτόν τον σχεδιασμό με όλο τον κόσμο, με φορείς, με θεσμούς και με τους απλούς πολίτες, γιατί χωρίς τη συμμετοχή όλων στην εφαρμογή του, δεν μπορεί να εφαρμοστεί κανένας στρατηγικός σχεδιασμός. Πρέπει να έχει γίνει κτήμα όλων, να έχουν πιστέψει ότι μπορούν να τον εφαρμόσουν επιτυχώς και κυρίως να αγωνίζονται παρά τις δυσκολίες να τον εφαρμόσουν προσαρμόζοντας στις δυσκολίες τις επιδιώξεις τους και χωρίς να χάνουν την επαφή με τους στόχους.
Μερικοί χειρισμοί, ενδεχομένως να χρειάζονται μυστικότητα για να εκτελεστούν αποτελεσματικά, αλλά οι στρατηγικοί στόχοι είναι γνωστοί δημόσια, συζητιούνται ανοιχτά και εκπαιδεύονται οι επόμενες γενιές να συνεχίσουν να τους διεκδικούν μέχρι να τους πετύχουν. Για παράδειγμα, στρατηγικός στόχος ήταν κάποτε η ένταξη στην ΕΟΚ. Ποτέ δεν ήταν μυστικό, αντιθέτως εκείνοι που τον επεδίωκαν προσπαθούσαν να πείσουν τους υπόλοιπους επί δεκαετίες. Ακόμα και η προσαρμογή των ενδιάμεσων στόχων δεν είναι μυστική. Για παράδειγμα η ένταξη στην ΟΝΕ ουδέποτε υπήρξε μυστικός στόχος, για τον απλό λόγο ότι αν ήταν μυστικός δεν θα επιτυγχανόταν ποτέ. Έπρεπε να πεισθούν όλοι ή σχεδόν όλοι να τον υπηρετήσουν, διαφορετικά δεν θα επιτυγχανόταν. Μυστικοί χρειάζεται να μείνουν μερικοί χειρισμοί, όπως π.χ. η υποτίμηση του νομίσματος ή η ημερομηνία των εκλογών για να μην προκληθούν ανεπιθύμητες παρενέργειες, ή αντίθετοι χειρισμοί που θα ακύρωναν μια τέτοια κίνηση. Μυστικά πρέπει να υπάρχουν μερικά σχέδια στρατιωτικά, όπως μια μυστική συμφωνία προμήθειας οπλικών συστημάτων όταν προβλέπεται πόλεμος. Τέτοια πράγματα.
Επομένως δεν υπάρχει μυστική ατζέντα είτε εξόδου από την ΕΕ είτε επιστροφής στη δραχμή. Κάτι τέτοιο αποτελεί στρατηγική επιλογή η οποία θα έπρεπε να προπαγανδίζεται ανοιχτά επί δεκαετίες, και να γίνει σοβαρή προετοιμασία και διαπραγματεύσεις, να πεισθούν σχεδόν όλοι οι Έλληνες για να πετύχει. Δεν είναι κάτι που γίνεται σε μια μέρα ή σε ένα χρόνο. Τι μπορεί να γίνει ξαφνικά; Μια χρεοκοπία εντός του ευρώ. Ένα διεθνές πιστωτικό γεγονός εντός ευρωζώνης.
Είναι στόχος μας η χρεοκοπία;
Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί και δεν χρειάζεται μακρά προετοιμασία. Έχει συμβεί και στις ΗΠΑ για παράδειγμα με τη χρεοκοπία της πολιτείας της Καλιφόρνια. Δεν ήταν στόχος της Καλιφόρνια η έξοδος από την Ομοσπονδία ή από τη ζώνη του δολαρίου. Απλώς χρεοκόπησε. Η αποτελεσματική δομή των ΗΠΑ και η αλληλεγγύη σε ομοσπονδιακό επίπεδο, επέτρεψε σε δύο μήνες να έχει ξεπεραστεί το πρόβλημα της χρεοκοπίας μιάς από τις πιο πλούσιες πολιτείες, αφού η πολιτεία εισήγαγε παράλληλο νόμισμα με μορφή ομολόγων για τις πληρωμές της.
Αυτό που θα κριθεί τη στιγμή που η Ελλάδα (ή μια άλλη χώρα της ευρωζώνης) θα κάνει επιλεκτική στάση πληρωμών στους ξένους πιστωτές, είναι η ικανότητα και η ετοιμότητα της ΕΕ να διαχειριστεί αποτελεσματικά αυτή την κρίση και να την ξεπεράσει αποτελεσματικά σε δύο μήνες. Αν κάνει δύο χρόνια, τότε το κόστος θα είναι ανυπολόγιστο σε άνοδο επιτοκίων και σε χρεοκοπίες τραπεζών και επιχειρήσεων. Μπορεί να υπάρξει μια νέα παγκόσμια κρίση, όπως προέκυψε από τη χρεοκοπία της BearSterns το 2008. Αυτό κρίνεται. Όχι το αν θα επιβιώσει η Ελλάδα, ούτε το αν θα χτυπηθεί και η Ελλάδα. Η Ελλάδα χτυπιέται έτσι κι αλλιώς με το χειρότερο τρόπο, εδώ και 8 χρόνια πλέον. Είναι ένα ευρωπαϊκό δίλημμα αν θα αφήσουν την Ελλάδα να χρεοκοπήσει εντός ευρώ ή όχι.
Ποιός είναι ο ελληνικός στόχος;
Το ελληνικό δίλημμα, το δίλημμα της ελληνικής κυβέρνησης, είναι αν είναι αποφασισμένη να φτάσει στα άκρα, προκειμένου να συμφωνήσει σε ένα πρόγραμμα που θα προστατεύει πρώτα τους Έλληνες και το ελληνικό κράτος, την κοινωνία και την οικονομία, αντί για τα επιτόκια ολόκληρης της ευρωζώνης. Γιατί αν η χρεοκοπία μιας χώρας της ευρωζώνης είναι δυνατή χωρίς να σπεύσει ο δανειστής έσχατης ανάγκης να τη σώσει (χωρίς να απαιτήσει να την εξανδραποδίσει), τότε και η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία και η Γερμανία μπορεί να χρεοκοπήσουν. Με χρέος κοντά στα 15 τρισεκατομμύρια ευρώ, αν τα επιτόκια δανεισμού ανέβουν ελάχιστα, ολόκληρη η ΕΕ θα καταρρεύσει και η παγκόσμια οικονομία θα γνωρίσει νέα κρίση μεγαλύτερη από του 2008. Γιατί αυτό το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Αυτό γνωρίζουν οι ΗΠΑ και έχουν απαγορεύσει στη Γερμανία να δοκιμάσει την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, για να δει τι θα γίνει. Από κει και πέρα οι ΗΠΑ δεν ανακατεύονται στις διαπραγματεύσεις για λεπτομέρειες, αν θα συμφωνήσουμε σε ομαδικές απολύσεις ή σε μείωση των συντάξεων. Η Γερμανία ενδιαφέρεται γι αυτές τις λεπτομέρειες γι αυτό και πιέζει αφόρητα με όλα της τα μέσα.
Μή χάνεις το στόχο σου!
Οι Έλληνες περιμένουν να δουν αν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ που δεσμεύθηκε ρητά σε όλα αυτά, έχει σκοπό να επιμείνει ή αν έχει σκοπό να ακολουθήσει το δρόμο των Παπανδρέου, Σαμαρά και Βενιζέλου. Το δυστύχημα είναι ότι εντός κοινοβουλίου (και με δεδομένο ότι το ΚΚΕ έχει αυτοεξαιρεθεί από τη διακυβέρνηση της χώρας) απομένει μόνον η νεοναζιστική Χρυσή Αυγή. Όλα τα άλλα κόμματα που υπόσχονταν τήρηση της λαϊκής εντολής, ο ελληνικός λαός τα εξάντλησε: Αυτή τη στιγμή έφτασε να κυβερνά με λαϊκή εντολή το κόμμα του 3% το 2009 (μετά τη διάσπασή του) και η Χρυσή Αυγή δεν υπήρχε το 2009. Η κρίση δεν είναι οικονομική, αλλά πρωτίστως πολιτική και κοινωνική και ως φυσιολογικό επακόλουθο γίνεται και οικονομική.
Το πολιτικό πρόβλημα είναι το μεγαλύτερο και το πιο κρίσιμο. Αν το ΠΑΣΟΚ το 2010 δεν συμφωνούσε ή αν πήγαινε σε δημοψήφισμα σε συνθήκες δημοκρατίας και ομαλότητας, δεν θα υπήρχε ελληνική κρίση. Επειδή όμως η ηγεσία του ήταν και ανίκανη και ελεγχόμενη, ούτε διαφώνησε, ούτε έκανε δημοψήφισμα που θα έχανε. Το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του ήταν και ανίκανο και ελεγχόμενο από τους ξένους και τους ντόπιους υποστηρικτές του. Όλοι οι κρατικοί θεσμοί αποδείχθηκαν ανίκανοι και ελεγχόμενοι: Η Βουλή δεν κατάφερε να δώσει λύση καταψηφίζοντας την κυβέρνηση και συνθέτοντας μια άλλη. Τα συνδικάτα επίσης δεν κατάφεραν να επηρεάσουν τα πράγματα τόσο ώστε να κάνουν το κόστος ανυπόφορο για την κυβέρνηση. Η Δικαιοσύνη το ίδιο και οι άλλοι μικρότεροι θεσμοί του κράτους το ίδιο ο καθένας στον τομέα του.
Η μάχη δίνεται στην Ελλάδα
Εμείς οι Έλληνες πρέπει να λύσουμε το δικό μας πρόβλημα στο εσωτερικό και οι Ευρωπαίοι να λύσουν το δικό τους πρόβλημα που τους αφορά κατά 97% κι εμάς μας αφορά 3%. Γιατί ούτε εμείς ούτε οι άλλοι Ευρωπαίοι έχουν αποφασίσει να ζήσουν σε μια γερμανική προτεσταντική Ευρώπη όπου η τιμωρία θα επιβάλλεται σε όποιον δεν υπακούει σε εντολές μη εξουσιοδοτημένων και μη νομιμοποιημένων δημοκρατικά, κέντρων αποφάσεων όπως η ΕΚΤ ή η Μπούντεσμπανκ. Για να μην είμαστε μέρος του προβλήματος αλλά μέρος της λύσης, η Ελλάδα οφείλει να μην υποχωρήσει και να ξεκαθαρίσει δημοσίως ότι η χρεοκοπία εντός του ευρώ είναι δική τους επιλογή. Εμείς θα υποστούμε ότι κι εκείνοι αγόγγυστα. Έλεγχο στη διακίνηση κεφαλαίων, άμεσο και έμμεσο, περιορισμούς στις αναλήψεις μετρητών από τις τράπεζες, περιορισμούς στο τουριστικό συνάλλαγμα για ταξίδια στο εξωτερικό, δικαιολογητικά και ελέγχους για τις εισαγωγές και ότι χρειαστεί. Εισαγωγή παράλληλου νομίσματος για αύξηση της ρευστότητας και όχι για επιστροφή στη δραχμή όπως ονειρεύονται μερικοί.
Αυτά όλα μπορούν να γίνουν με την προϋπόθεση ότι λύσαμε το πολιτικό μας πρόβλημα. Δεν το έχουμε λύσει όμως. Πολλοί μένουν στην απειρία των υπουργών να ασκήσουν τα καθήκοντά τους. Πράγματι είναι εντελώς άπειροι. Και δεν έχουν χρόνο να μάθουν. Τα πρώτα νομοσχέδια ήταν επιεικώς απαράδεκτα. Δεν κρίνεται εκεί το παιχνίδι όμως. Κρίνεται στο αν ο ΣΥΡΙΖΑ ελέγχεται επαρκώς από τους πολίτες ή όχι. Αν είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει τη λαϊκή εντολή ή όχι. Αν θεωρεί αυτονόητο να φέρει σε δημοψήφισμα την τελική συμφωνία του φθινοπώρου του 2015 (όχι αυτή εδώ που αφορά τη ρευστότητα 4 μηνών) ή αν πιστεύει ότι μπορεί να αυτονομηθεί από τη λαϊκή εντολή και να συνεχίσει να κυβερνά όπως το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ. Σε ένα χρόνο θα έχει επιστρέψει στο 3% αν το κάνει. Και τότε τι θα κάνουμε που θα μας έχει μείνει η Χρυσή Αυγή στο χέρι; Η Χρυσή Αυγή είναι η τελευταία εφεδρεία του συστήματος, δεν είναι η λύση.
και η Αριστερή, πρέπει να είναι κυβέρνηση
Αν η Αριστερά καταφέρει να λύσει το πρόβλημα της χώρας και των Ελλήνων, τότε θα γίνει μόνιμη κυβέρνηση και οι επιλογές της θα γίνουν σεβαστές και από τη Δεξιά. Δεν θα τολμήσει να τις ξηλώσει. Θα γίνουν οι εθνικές κόκκινες γραμμές. Κακώς κατά τη γνώμη μας ασχολείται ολόκληρη η κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός και το υπουργικό συμβούλιο με αυτές τις διαπραγματεύσεις. Κακώς έστειλε και τις επιστολές συμμόρφωσης προς τα μνημόνια. Έπρεπε να ασχοληθεί μόνον ένας υπουργός με την εντολή να φέρει μια συμφωνία γέφυρα ως τη στιγμή που θα καταλήξουμε σε μια αναπτυξιακή συμφωνία για τα επόμενα πέντε ή δέκα χρόνια. Από το αποτέλεσμα και το περιεχόμενο αυτής της συμφωνίας θα κριθεί και πόσο κούρεμα ή αναδιάρθρωση ή ελάφρυνση χρειάζεται το δημόσιο και το ιδιωτικό χρέος. Αν μπορεί να επιτευχθεί ανάπτυξη 100%, ενδεχομένως και να μην χρειάζεται κούρεμα. Αν προβλέπεται ανάπτυξη μόνον 25% δεν μπορεί να πληρωθεί ούτε ευρώ. Τόσο καθαρά είναι τα πράγματα.
Ποιός είναι πραγματικά ο στόχος;
Η κυβέρνηση έπρεπε να ασχολείται με τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις που θα δώσουν στους Έλληνες πολίτες την εξουσία να αυτοκυβερνώνται. Απλή αναλογική, υποχρεωτική εσωκομματική δημοκρατία αν θέλεις να πάρεις κρατική ενίσχυση, απεξάρτηση των μέσων ενημέρωσης από το μεγάλο κεφάλαιο για αρχή. Παραδειγματική τιμωρία των πολιτικών που έπαιρναν μίζες από ξένες δυνάμεις, ξένους προμηθευτές και ξένες εταιρίες για να πλουτίσουν. Δήμευση της περιουσίας τους. Στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων σε όσους καταδικαστούν από τη Δικαιοσύνη για απιστία την ώρα του καθήκοντος. Αποκατάσταση της λαϊκής κυριαρχίας στο εσωτερικό με μια κουβέντα. Αυτή είναι η Ευρώπη που ονειρεύονται και οι Έλληνες και οι άλλοι πολίτες της Ευρώπης.
Έτσι και η Ευρώπη θα υποχρεωθεί να αποφασίσει αν θα γίνει μια έντιμη πολιτική ένωση ισότιμων κρατών, μια ομοσπονδία με μόνιμες ροές πόρων στο εσωτερικό της, με προϋπολογισμό που θα χρηματοδοτείται από ενιαίο ευρωπαϊκό πόρο, με Σύνταγμα και με κοινοβούλιο, με νόμιμη κυβέρνηση και όχι με εξωθεσμικές επιτροπές που παριστάνουν τους θεσμούς. Ποιος Ευρωπαίος πολίτης εκλέγει και ελέγχει την ΕΚΤ; Ποιος εκλέγει και ελέγχει τον πρόεδρο και τα μέλη της Κομισιόν; Πάντως η Ελλάδα παραδέχθηκε ότι δεν μπορεί να διορίσει ούτε τον Έλληνα επίτροπο. Τηρώντας τις διαδικασίες δεν μπορεί να τον κάνει ούτε Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να αδειάσει τη θέση. Ενώ η Τριλάτεραλ, διόρισε τον πρόεδρό της ως πρόεδρο της Κομισιόν. Μερικοί τόλμησαν να πουν ότι ούτε ο Βαρουφάκης δεν μπορεί να μετέχει στο Γιούρογκρουπ και ήθελαν άλλον σαν τον Στουρνάρα και τον Χαρδούβελη. Μερικοί τόλμησαν να πουν και ότι ο Τσίπρας δεν έπρεπε να κάνει κυβέρνηση με τον Καμμένο, αλλά με τον Θεοδωράκη. Αυτό που δεν είπαν, αλλά έκαναν ότι περνούσε από το χέρι τους για να μας το επιβάλουν, είναι ότι και ο Τσίπρας δεν είναι κατάλληλος για πρωθυπουργός αλλά χρειάζεται ένας Παπανδρέου ή ένας Σαμαράς ή ένας Βενιζέλος απολύτως ελεγχόμενος από τους ίδιους. Απλώς κρατάνε μερικά προσχήματα και δουλεύουν για να το πετύχουν σκληρά κάθε μέρα.
Θεωρούν αυτονόητο δικαίωμά τους να επικρίνουν την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Ρωσία, αλλά εγώ δεν άκουσα ποτέ την ελληνική κυβέρνηση να εκφράζει δυσφορία για την επίσκεψη του Γερμανού ή Γάλλου, ή Φινλανδού ή Ισπανού ή Πορτογάλου ή Αυστριακού ηγέτη σε οποιαδήποτε χώρα. Και τις ίδιες απαράδεκτες δηλώσεις κάνουν και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Να φροντίσει λένε ο Τσίπρας να μην τραβήξει το σχοινί. Να είναι μόνο για το θεαθήναι η επίσκεψη, αφού δεν εξυπηρετεί τις δημόσιες σχέσεις της ΕΕ και την πολιτική των κυρώσεων. Και τολμάνε και το λένε αυτό εκείνοι που κάθονται στην καρέκλα που καθόταν ένας Ανδρέας Παπανδρέου. Ο οποίος δεχόταν τις ίδιες επιθέσεις επειδή ήθελε να εξυπηρετεί συμφέροντα της χώρας του πρωτίστως και όχι της συμμαχίας. Ο οποίος δεν θέλησε να ανατρέψει τις συμμαχίες ή τις δεσμεύσεις της χώρας, ή τις γεωπολιτικές ισορροπίες, όπως και ο Τσίπρας δεν θέλει. Ούτε δικαίωμα λόγου δεν τους αναγνωρίζεται. Να πει ότι είμαστε αντίθετοι στις κυρώσεις και στην πολιτική των κυρώσεων.
Δεν χρειάζεται άλλη επιχειρηματολογία. Δουλειά των Ελλήνων πολιτικών είναι να μεταρρυθμίσουν το πολιτικό σύστημα ώστε η πολιτική εξουσία να ελέγχεται αποτελεσματικά από τους πολίτες. Καμία αυτονομία και ανεξέλεγκτη πρωτοβουλία στα κόμματα που είναι αρχηγικά και ελεγχόμενα από τα ξένα συμφέροντα. Καμία εμπιστοσύνη τα επόμενα 30 χρόνια και καμία λευκή επιταγή σε κανέναν πολιτικό. Όταν έχεις την πολιτική εξουσία προσπαθείς να εξασφαλίσεις τη μεγαλύτερη συναίνεση σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Υπάρχουν ακόμα και στη ΝΔ άνθρωποι που δεν ελέγχονται από τους ξένους προμηθευτές και δανειστές. Με αυτούς μπορεί να υπάρξει συνεννόηση σε αυτές τις εθνικές κόκκινες γραμμές. Εκείνο που χρειαζόμαστε είναι μόνιμες δομές μέσα από τις οποίες κανένας αρχηγός κόμματος δεν θα μπορεί να κυβερνά αρχηγικά. Κανένας πρωθυπουργός δεν θα μπορεί να αγνοεί τη Βουλή η οποία θα αποτελείται από ελεύθερους βουλευτές. Καμία Βουλή δεν θα τολμά να νομοθετήσει χωρίς να υποστεί τη βάσανο του δημοψηφίσματος για κάθε νόμο που είναι σημαντικός. Κανένας πολιτικός να μην τολμά να εξαπατήσει τη Βουλή προτείνοντας παράνομο νόμο. Νόμο που παρακάμπτει τη νομιμότητα.
Αυτός είναι στρατηγικός στόχος. Και πρέπει να είναι δημόσιος και όσοι τον υπηρετούν πρέπει μέσα σε δεκαετίες να πείσουν και τους υπόλοιπους να τον υπηρετήσουν. Και πρέπει να εκπαιδεύσουμε και την επόμενη γενιά να τον υπηρετήσει ώστε αν δεν καταφέρουμε εμείς επί των ημερών μας να ζήσουμε σε γνήσια δημοκρατία, να το πετύχουν εκείνοι. Οι στρατηγικοί στόχοι δεν επιτυγχάνονται ούτε εύκολα ούτε γρήγορα. Επιτυγχάνονται μόνον όταν μένουμε προσηλωμένοι στο στόχο και παρά τις δυσκολίες δεν τον εγκαταλείπουμε.
