Τον δικό της δρόμο ακολουθεί η Κύπρος «αδειάζοντας» την Ελλάδα στο ζήτημα των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές. Δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters αναφέρεται στην πρόοδο της κυπριακής οικονομίας αλλά και στο γεγονός ότι η Λευκωσία αποστασιοποιείται και διακριτικά δεν στηρίζει τις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης.
«Οι αμφιβολίες για το μέλλον της Ελλάδας στο ευρώ ασκούν πιέσεις στην ιστορική συγγένειά της με την Κύπρο, καθώς η Λευκωσία παίρνει αποστάσεις από την Αθήνα προσπαθώντας να διασφαλίσει την παρουσία της στο νομισματικό μπλοκ», αναφέρει το Reuters.
Όπως επισημαίνει το δημοσίευμα, η τύχη της Κύπρου θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα σημαντικό τεστ για την ανθεκτικότητα της ευρωζώνης και της ευρύτερης Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι αντιμέτωπη με την πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα.
«(Το να μοιραζόμαστε μία) γλώσσα είναι ένα πράγμα αλλά το να είμαστε η ίδια οικονομία είναι κάτι τελείως διαφορετικό» δήλωσε ο Χάρης Γεωργιάδης, ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου.
«Υπάρχουν πολιτιστικοί δεσμοί, αλλά αυτό είναι όλο. Ακολουθούμε τη δική μας πορεία» δήλωσε ο κ. Γεωργιάδης σε συνέντευξή του στο Reuters.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Κύπρος έχει υπάρξει σε μεγάλο βαθμό επιμελής στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται σε αντάλλαγμα για ένα διεθνές πακέτο διάσωσης που έλαβε το 2013. Υπήρξε μικρή λαϊκή διαμαρτυρία παρά τη βαθειά ύφεση που ακολούθησε.
Οι δρόμοι των δύο χωρών έχουν αποκλίνει πιο απότομα από τότε που το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε την εξουσία στην Ελλάδα τον Ιανουάριο, αποκηρύσσοντας τη λιτότητα και απαιτώντας μία μείωση του επίσημου χρέους της.
Η κεντροδεξιά κυπριακή κυβέρνηση κατηγορεί τον πρώην κομμουνιστή Πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια για την καθυστέρηση της εκκαθάρισης των κυπριακών τραπεζών που κατέστησε την τελική διάσωση πιο επώδυνη.
Η Κύπρος ελπίζει να επιστρέψει στον δανεισμό από τις αγορές ομολόγων φέτος, ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης, ενώ μία τέτοια προοπτική για την Αθήνα είναι μικρή.
Οι εμπορικοί δεσμοί Ελλάδας – Κύπρου είναι μέτριοι. Η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη θέση μετά τη Βρετανία στην πώληση υπηρεσιών στην Κύπρο, όπως είναι οι διακοπές, αλλά υπολείπεται κατά πολύ της Ρωσίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας ως «πελάτης» της Κύπρου, επισημαίνει το Reuters.
Η πρώην βρετανική αποικία έχει επίσης περιορίσει τους τραπεζικούς δεσμούς της με την Ελλάδα που οδήγησαν σε μεγάλες απώλειες, όταν τα ελληνικά ομόλογα είχαν αναδιαρθρωθεί ή «κουρευτεί». Ήταν αυτές οι απώλειες που έθεσαν σε «θανάσιμο» κίνδυνο το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου και οδήγησαν στη διάσωση.
«Ευελπιστούμε ότι δεν θα υπάρξουν προβλήματα στην Ελλάδα», δήλωσε η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, η διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρος. “Αλλά αν υπάρξουν προβλήματα, οι τράπεζες εδώ είναι αποκομμένες”.
Η κυπριακή οικονομία
Η Κύπρος αντιμετωπίζει προβλήματα εξαιτίας της έκθεσης των τραπεζών της στην ελληνική κρίση χρέους, καθώς επίσης και λόγω της εγχώριας φούσκας ακινήτων, αναφέρει η ανάλυση.
Οι τιμωρητικοί όροι της διάσωσης επέφεραν απώλειες στους μεγάλους καταθέτες στις κυπριακές τράπεζες ως αντάλλαγμα για δάνεια από τα κράτη της ευρωζώνης όπως η σκληροπυρηνική πιστώτρια Γερμανία. Αυτό προκάλεσε μία βαθιά ύφεση σε μία χώρα εξαρτημένη από τον τουρισμό και την παροχή επιχειρηματικών υπηρεσιών, συνήθως προς ρωσικές εταιρείες που επιδιώκουν να μειώσουν την φορολόγησή τους.
«Οι όροι της διάσωσης κατέστρεψαν τεράστιο κομμάτι των αποταμιεύσεων» δήλωσε στο Reuters ο John Hourcan, διευθύνων σύμβουλος στην Τράπεζα Κύπρου, την κύρια τράπεζα της χώρας.
«Και ενώ είχε παρουσιαστεί ως μία επίθεση στο ρωσικό χρήμα, στην πραγματικότητα ήταν μία επίθεση κατά της Κύπρου, διότι τα πραγματικά ρωσικά χρήματα που καταστράφηκαν ήταν περιορισμένα» δήλωσε. «Οι αποταμιεύσεις και τα επενδυτικά κεφάλαια που καταστράφηκαν ήταν τεράστια».
Η οικονομία βρίσκεται σε πορεία για ήπια ανάπτυξη φέτος αλλά οι προοπτικές βελτίωσης κρύβουν τα προβλήματα, σημειώνει το Reuters.
Πολλοί Κύπριοι δεν μπορούν ή απλώς δεν θα αποπληρώσουν τα δάνειά τους. Σχεδόν τα μισά δάνεια που έχουν χορηγηθεί από την Τράπεζα Κύπρου, έχει χορηγήσει το μεγαλύτερο ποσοστό δανεισμού στο νησί, έχουν καθυστερήσει.
Ένας νέος νόμος για τις κατασχέσεις που θα επιταχύνει την βραδεία διαδικασία κατά των «κακών» οφειλετών, ο οποίος έχει καθυστερήσει στο κοινοβούλιο, θα καταστήσει πιο εύκολο το να κατασχεθεί ακίνητη περιουσία.
Βάζοντας τέλος στο πολιτικό αδιέξοδο που έχει παρουσιαστεί σε σχέση με αυτή την μεταρρύθμιση, θα δώσει τη δυνατότητα στην Κύπρο να ενταχθεί στο πρόγραμμα αγοράς assets της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Οι κυπριακές αρχές εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο θα απελευθερώσει σχεδόν 500 εκατ. ευρώ για την αγορά κρατικών ομολόγων, καθιστώντας πιο φθηνό το δανεισμό για το δημόσιο και τις τράπεζες.
Υπάρχουν ενδείξεις απογοήτευσης στην Κύπρο αλλά σε αντίθεση με την Ελλάδα, είναι ως επί το πλείστον συγκρατημένες. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις ελληνικές εκλογές, κάποια μέλη της αριστερής αντιπολίτευσης στην κυπριακή βουλή, έβγαλαν τις γραβάτες τους σε ένδειξη αλληλεγγύης.
Όπως επισημαίνει το Reuters, το αβέβαιο μέλλον της Ελλάδας ανησυχεί πολλούς Κύπριους, οι οποίοι βλέπουν την Αθήνα ως το μόνο πυλώνα στήριξής τους έναντι της Τουρκίας. «Η ευρωζώνη πιέζει την Ελλάδα εκτός, είναι, όπως λένε οι Κινέζοι, σαν να καίμε το σπίτι για να ψήσουμε το γουρούνι», ανέφερε ο Τεό Παναγιώτου του Cyprus International Institute of Management.
«Η Ελλάδα είναι κάποιου είδους ασπίδα για την Κύπρο έναντι στις υπερβολές των τουρκικών πολιτικών. Εάν η Ελλάδα χρεοκοπήσει, θα είναι τόσο φτωχή…. Για τουλάχιστον δύο ή τρία χρόνια, η Ελλάδα δεν θα είναι αξιόπιστη απειλή στην Τουρκία», δήλωσε ο Τεό Παναγιώτου.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει την Τουρκία να κινηθεί στα προσφάτως ανακαλυφθέντα μεγάλα αποθεματικά φυσικού αερίου στα κυπριακά ύδατα, που υπόσχονται στο νησί ένα μέλλον ευημερίας, ως παραγωγός ενέργειας.
Ωστόσο, επισημαίνει το Reuters, το χειρότερο, όπως εκτιμά ο Σταύρος Ζένιος, ακαδημαϊκός και μέλος του δ.σ. της κεντρικής τράπεζας της Κύπρου, «είναι ο κόσμος που νομίζει ότι εάν καταρρεύσει η Ελλάδα, θα καταρρεύσει και η Κύπρος».
Αξιωματούχοι της ΕΕ στις Βρυξέλλες είναι επίσης πρόθυμοι να αποφύγουν να «αθροίσουν» τις δύο χώρες, για να εξασφαλίσουν την Κύπρο στην ευρωζώνη. «Το να χαθεί η Ελλάδα θα είναι ένα πλήγμα για τη νομισματική ένωση, αλλά το να χάσει και τα δύο μέλη, θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο».
Φωτογραφία EUROGROUP