Ιστορία υπό εκτέλεσιν. Η ΠΑΛΜΎΡΑ και η Βασίλισσα ΖΗΝΟΒΙΑ

Τρίτη, 3 Σεπτεμβρίου 2013

ΖΗΝΟΒΙΑ Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗΣ ΠΑΛΜΥΡΑΣ

Η Παλμύρα υπήρξε κατά την αρχαιότητα σημαντική πόλη της κεντρικής Συρίας, κτισμένη σε μία όαση215 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Δαμασκού και 120 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Ευφράτη. Για αιώνες ήταν ζωτικός σταθμός για τα καραβάνια που διέσχιζαν τη Συριακή έρημο και ήταν γνωστή ως η «Νύμφη της Ερήμου». Το ελληνικό όνομα «Παλμύρα» αποτελεί μετάφραση του αρχικού αραμαϊκούονόματος Tadmor, που σημαίνει «φοινίκια πόλη». Η σύγχρονη κωμόπολη, δίπλα στα αρχαία ερείπια ονομάζεται και πάλι Tadmor. Η οικονομία της εξαρτάται από τον τουρισμό. Στη Βίβλοαναφέρεται ως Ταμάρή Θεδμόρ ή Θοεδμόρενώ στα αραμαϊκά Ταδμόρ ή Ταμμόρ και που λέγεται πως έκτισε ο Βασιλιάς Σολομών ως πόλη σταθμό των καραβανιών μεταξύ Συρίας και Μεσοποταμίας.

Πίνακας περιεχομένων

 [Εμφάνιση] 

Ιστορία[Επεξεργασία]

Αρχαιότητες στην Παλμύρα.

Οι απαρχές[Επεξεργασία]

Η Παλμύρα έμεινε ονομαστή για τον πλούτο της κατά τη ρωμαϊκή εποχή, οπότε βασίλευσε και η θρυλική βασίλισσά της Ζηνοβία. Ωστόσο, μνημονεύεται για πρώτη φορά τη 2η χιλιετία π.Χ.. Τότε ήταν ένας ακόμα κόμβος στο εκτεταμένο εμπορικό δίκτυο που ένωνε τη Μεσοποταμία με τη βόρειο Συρία.
Το Tadmor μνημονεύεται στη Βίβλο (Β΄ Χρονικών8:4) ως μια πόλη της ερήμου που οχυρώθηκε από τον Σολομώντα. Επίσης, από τον Ιώσηπο, ως κτισμένη από τον Σολομώντα (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία - Βιβλίο VIII), μαζί με το ελληνικό όνομα Παλμύρα. (Tadmorείναι το όνομα της Παλμύρας και στη σύγχρονη εβραϊκή γλώσσα).
Για τη πόλη αυτή, πριν τη Ρωμαϊκή περίοδο, υπάρχει επίσης η είδηση εκ παραδόσεως ότι είχε καταστραφεί από τον Βασιλιά των ΒαβυλωνίωνΝαβουχοδονόσορα

Ελληνορωμαϊκή και περσική περίοδος[Επεξεργασία]

Θεότητες που λατρεύονταν στην Παλμύρα. Από αριστερά: ο σεληνιακός θεός Aglibol, ο υπέρτατος θεός Beelshamen και ο ηλιακός θεός Malakbel. 1ος αι. μ.Χ., Μουσείο του Λούβρου.

Με την επικράτηση των Σελευκιδών στη Συρία το 323 π.Χ., η Παλμύρα έγινε ανεξάρτητη. Η πόλη άκμασε ως σταθμός των καραβανιών κυρίως τον 1ο αιώνα π.Χ. Το 41 π.Χ. οι Ρωμαίοι υπό τον Μάρκο Αντώνιοπροσπάθησαν να την καταλάβουν, αλλά απέτυχαν, καθώς οι κάτοικοι διέφυγαν στην απέναντι όχθη του Ευφράτη έχοντας πληροφορηθεί εγκαίρως τον ερχομό του εχθρού. Το γεγονός δείχνει ότι ακόμα και τότε η Παλμύρα διατηρούσε τον χαρακτήρα νομαδικού οικισμού και όλα τα αγαθά μπορούσαν να μετακινηθούν σε λίγες ώρες.
Οι Terry Jones και Alan Ereira στο βιβλίο τους «Οι Βάρβαροι» σημειώνουν ότι οι έμποροι της Παλμύρας ήταν ιδιοκτήτες πλοίων στα ιταλικά νερά και έλεγχαν το εμπόριο του μεταξιού από την Ινδία: «Η Παλμύρα έγινε έτσι μια από τις πλουσιότερες πόλεις της Μέσης Ανατολής... ...Οι κάτοικοί της είχαν καταφέρει ένα πραγματικά μεγάλο κατόρθωμα - ήταν οι μόνοι που κατάφεραν να ζουν δίπλα στους Ρωμαίους χωρίς να εκρωμαϊσθούν. Απλώς προσποιούνταν ότι ήταν Ρωμαίοι.»
Η Παλμύρα έγινε τμήμα της Ρωμαϊκής Επαρχίας της Συρίας κατά τη βασιλεία του Τιβερίου (14 – 37). Συνέχισε όμως να αναπτύσσεται σταθερά ως σημαντικός εμπορικός σταθμός, που τώρα πια συνέδεε την Περσία, την Ινδία και την Κίνα με τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το 129 ο Αδριανόςεπισκέφθηκε την πόλη και γοητεύτηκε τόσο πολύ, ώστε την ανακήρυξε «ελεύθερη πόλη» και τη μετονόμασε σε Palmyra Hadriana.
Από το 212 το εμπόριο δια της Παλμύρας μειώθηκε, καθώς οι Σασσανίδες κατέλαβαν το στόμιο του Τίγρηκαι του Ευφράτη. Ο Οδαίναθος, πρίγκηπας της Παλμύρας, διορίσθηκε από τον Βαλεριανό κυβερνήτης της Επαρχίας της Συρίας. Μετά την αιχμαλώτιση του Βαλεριανού από τους Σασσανίδες και τον θάνατό του σε αιχμαλωσία στη Bishapur, ο Οδαίναθος εξεστράτευσε μέχρι την Κτησιφώντα(κοντά στη σημερινή Βαγδάτη) για εκδίκηση, εισβάλλοντας στην πόλη δύο φορές. Ο Οδαίναθος δολοφονήθηκε από τον ανιψιό του Maconius, οπότε η σύζυγος του Οδαινάθου, η Σεπτιμία Ζηνοβία ανέβηκε στην εξουσία, κυβερνώντας την Παλμύρα και για λογαριασμό του γιου της Vabalathus. Η Ζηνοβία επαναστάτησε εναντίον των Ρωμαίων με τη βοήθεια του Λογγίνου και κατέλαβε την Μπόσρα και εκτάσεις μέχρι την Αίγυπτο. Στη συνέχεια επεχείρησε να κατακτήσει την Αντιόχεια προς το βορρά. Το 272 ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αυρηλιανός τελικά αντεπιτέθηκε και την μετέφερε αιχμάλωτη στη Ρώμη.
Η επανάσταση της Ζηνοβίας αναστάτωσε τη Ρώμη κι έτσι η Παλμύρα υποχρεώθηκε από την Αυτοκρατορία να γίνει στρατιωτική βάση για τις ρωμαϊκές λεγεώνες. Ο Διοκλητιανός την επεξέτεινε έτσι ώστε να χωρά ακόμα περισσότερο στρατό και την περιτείχισε για να την προστατεύσει από την απειλή των Σασσανιδών. Η Βυζαντινή περίοδος προσέθεσε μόνο λίγες εκκλησίες και η πόλη παρήκμασε.

Ισλαμική περίοδος[Επεξεργασία]

Η πόλη καταλήφθηκε από τους μουσουλμάνους Άραβες του Χαλίντ ιμπν Ουαλίντ. Τον 6ο αιώνα, το κάστρο Φαχρεντίν ανεγέρθηκε στην κορυφή ενός βουνού πάνω από την όαση. Το κάστρο περιβαλλόταν από τάφρο. Η πόλη της Παλμύρας διατηρήθηκε ως είχε, αλλά καταστράφηκε από ισχυρό σεισμό το 1089.

Ταφική τέχνη[Επεξεργασία]

Προτομή γυναίκας από τα μέσα του 2ου αιώνα. Βρετανικό Μουσείο.

Οι καλλιτέχνες της Παλμύρας κατασκεύασαν σειρά μεγάλων ταφικών μνημείων. Αυτές οι κατασκευές, κάποιες από τις οποίες ήταν υπόγειες, είχαν εσωτερικούς τοίχους με σκαμμένα ή ανοιγμένα ταφικά διαμερίσματα όπου τοποθετούνταν οι νεκροί. Πλάκες από ασβεστόλιθο με προτομές (σε ρωμαϊκή ή Πάρθια-περσική τεχνοτροπία) σε έντονο ανάγλυφο σφράγιζαν τα ορθογώνια ανοίγματα των ταφικών αυτών διαμερισμάτων. Τα ανάγλυφα αναπαριστούσαν την «προσωπικότητα» ή την ψυχή του νεκρού και αποτελούσαν μέρος της διακοσμήσεως των τοίχων μέσα στον ταφικό θάλαμο. Μια σκηνή από δεξίωση αναπαριστώμενη σε τέτοιο ανάγλυφο θα αντιστοιχούσε σε οικογενειακό τάφο και όχι ατομικό.

Σημαντικότερα μνημεία

Τα λαμπρότερα από τα σωζόμενα ερείπια της Παλμύρας είναι εκείνα του Ναού του Ηλίου, οι τετράγωνοι επιτάφιοι πύργοι 3-5 ορόφων, το ρωμαϊκό θέατρο καθώς και τα θεμέλια των οδών και των κατοικιών. Σημαντικές επίσης είναι και οι ανευρεθείσες δίγλωσσες επιγραφές της Παλμύρας (στην ελληνική και παλμυρική διάλεκτο), μία στην εβραϊκή και 2 στη λατινική.

Τελευταίες ανασκαφές

Ομάδες αρχαιολόγων από διάφορες χώρες εργάζονται κατά διαστήματα σε διαφορετικά μέρη του αρχαιολογικού χώρου της Παλμύρας, από το 1924. Τον Μάιο του 2005, μια πολωνική ομάδα που ανέσκαπτε το ναό της Lat ανακάλυψε ένα υψηλής λεπτομέρειας πέτρινο άγαλμα της φτερωτής θεάς της νίκης (βλ. Νίκη).Ζηνοβία

   

Η Ζηνοβία ήταν βασίλισσα της Παλμύρας(αραβικά: Ταντμόρ), ρωμαϊκής αποικίας στη σημερινή Συρία, που βασίλευσε από το 267 ή 268 μέχρι το 272 μ.Χ. Πέθανε περίπου το 275 μ.Χ. Το πλήρες όνομά της είναι Σεπτιμία Ζηνοβία (αραμαϊκά: Znwoya Bat Zabbai).

Ζωή και δράση

Γεννημένη στην Παλμύρα, η Ζηνοβία ήταν μια μελαχρινή γυναίκα εκθαμβωτικής ομορφιάς, σαγηνευτική, ευφυής, θαρραλέα και υπέρμετρα φιλόδοξη, ένα πλάσμα ακαταμάχητα χαρισματικό. 'Ηταν μία από τις πιο μορφωμένες και γλωσσομαθείς γυναίκες της εποχής της - μιλούσε ελληνικά, λατινικά, αραμαϊκά, αιγυπτιακά και τις τοπικές διαλέκτους. Ήταν επιρρεπής στις απολαύσεις των αισθήσεων, αγαπούσε το θέατρο και παρακολουθούσε τα θεάματα στο ελληνικό θέατρο της πόλης.
Η Ζηνοβία ονειρευόταν να κάνει την πρωτεύουσά της Παλμύρα όχι μόνο εμπορικό, αλλά και πνευματικό κέντρο. Στη διάρκεια της πεντάχρονης βασιλείας της (267 - 272 μ.Χ.), κατόρθωσε να μετατρέψει την υποτελή στη Ρώμη πολιτεία της σε ανεξάρτητο βασίλειο και την Παλμύρα ως μία από τις πλουσιότερες πόλεις της Ανατολής.
Ο σύζυγος της Ζηνοβίας Οδαίναθος, κυβερνήτης της Παλμύρας και υποτελής στη Ρώμη, όπως και ο πρεσβύτερος γιος και διάδοχός του Ηρωδιανός, δολοφονήθηκαν το 267 ή 268 μ.Χ. και η χήρα του Ζηνοβία ανέλαβε την αντιβασιλεία για λογαριασμό του νεαρού γιου της Ουαμπαλάτ, που ονομαζόταν στα ελληνικά Αθηνόδωρος.
Η Ζηνοβία, η οποία ισχυριζόταν ότι είχε την καταγωγή της από την Κλεοπάτρα της Αιγύπτου, κατέστησε τον εαυτό της βασίλισσα της Παλμύρας, παίρνοντας από μόνη της τον τίτλο της Αυγούστας. Αντίθετα με το δολοφονημένο σύζυγό της Οδαίναθο, η Ζηνοβία δεν ανεχόταν να παραμένει υποτελής στους Ρωμαίους. Το 269 μ.Χ. ξεκίνησε πόλεμο εναντίον των Ρωμαίων, κατέλαβε πρώτα ολόκληρη τη Συρία και την Παλαιστίνη και στη συνέχεια την Αίγυπτο, κατόπιν κατέκτησε πολλές από τις ρωμαϊκές επαρχίες της Ανατολίας και ανακήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Ρώμη.
Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αυρηλιανός εξεστράτευσε εναντίον της Ζηνοβίας, νίκησε το 272 το στρατό της στην Αντιόχεια και στην Έμεσα (Συρία) και πολιόρκησε την Παλμύρα.
Η Ζηνοβία και ο γιος της Ουαμπαλάτ προσπάθησαν να διαφύγουν από την πόλη, αιχμαλωτίστηκαν όμως κοντά στον ποταμό Ευφράτη και μεταφέρθηκαν στη Ρώμη το 272 μ.Χ. Κατά τη θριαμβευτική πομπή που έκανε ο Αυρηλιανός στη Ρώμη, η Ζηνοβία στολισμένη, κατά διαταγή του αυτοκράτορα, με τους πολύτιμους λίθους της και όλα τα κοσμήματά της, σύρθηκε δεμένη με χρυσές αλυσίδες πίσω από το άρμα του.
Εντυπωσιασμένος όμως ο Αυρηλιανός από την εκθαμβωτική ομορφιά της Ζηνοβίας, αλλά και το θάρρος της να ορθώσει το ανάστημά της κατά της Αυτοκρατορίας της Ρώμης, πρόσφερε σ’ αυτή την ελευθερία της. Στη Ρώμη, η έκπτωτη «βασίλισσα της ερήμου» παντρεύτηκε ένα Ρωμαίο συγκλητικό και πέρασε την υπόλοιπη ζωή της μέσα σε ανέσεις και πολυτέλεια στη ρωμαϊκή έπαυλή του κοντά στο σημερινό Τίβολι της Ιταλίας.

H Ζηνοβία στην τέχνη

Η ιστορία της θρυλικής βασίλισσας Ζηνοβίας έχει εμπνεύσει συνθέτες της όπερας, συγγραφείς και καλλιτέχνες. Ο βενετσιάνος ζωγράφος του 18ου αιώνα Τζιοβάννι Μπαττίστα Τιέπολο (1696 – 1770) φιλοτέχνησε το «Θρίαμβο του Αυρηλιανού ή η βασίλισσα Ζηνοβία ενώπιον του Αυρηλιανού» (1717), που βρίσκεται στο Μουσείο ντελ Πράδο της Μαδρίτης.
Και ο Αγγλο-γερμανός ζωγράφος Χέρμπερτ Σμαλτς (1857 – 1935) έχει φιλοτεχνήσει τη «Βασίλισσα Ζηνοβία να ατενίζει για τελευταία φορά την Παλμύρα».

Άγρια δολοφονία οδηγού ταξί στη Δραπετσώνα – Τον έσφαξε και εξαφανίστηκε!

– Έγκλημα με θύμα 60χρονο οδηγό ταξί τα ξημερώματα στον μώλο Δραπετσώνας – Αυτόπτης μάρτυρας είδε τον άγριο καβγά και ειδοποίησε το Λιμενικό – Ο δράστης μαχαίρωσε τον αυτοκινητιστή και άρπαξε τα προσωπικά του αντικείμενα – Ο άτυχος οδηγός ταξί αναγνωρίστηκε από τη γυναίκα του – Ο δράστης διέφυγε με το ταξί του θύματος


Άγριο έγκλημα με θύμα έναν 60χρονο οδηγό ταξί, σημειώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα (06.09.2017) στο νέο μώλο Δραπετσώνας.
Ο δράστης τραυμάτισε με μαχαίρι τον οδηγό και αφού άρπαξε τα προσωπικά αντικείμενα του θύματος, γκάζωσε και διέφυγε με το ταξί προς άγνωστη κατεύθυνση.
Σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα, μέλος πληρώματος πλοίου, που ειδοποίησε το Λιμενικό προηγήθηκε έντονος καβγάς μεταξύ των δύο ανδρών.
Αναγνωρίστηκε ο οδηγός ταξί – Διέφυγε ο δράστης
Ο αυτοκινητιστής διακομίστηκε με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ στο Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του, ενώ παραγγέλθηκε η διενέργεια νεκροψίας – νεκροτομής από την Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πειραιά.
Μετά την αναγνώριση από τη σύζυγο του θύματος διαπιστώθηκε ότι πρόκειταιγια 60χρονο Έλληνα.
Το ταξί με το οποίο διέφυγε ο δράστης αναζητείται.
Στο σημείο της τραγωδίας κατέφθασε συνεργείο της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών της ΕΛ.ΑΣ. προς λήψη φωτογραφικού και βιολογικού υλικού.
Την υπόθεση ερευνά το Λιμενικό με τη συνδρομή του Τμήματος Ανθρωποκτονιών της Ασφάλειας.
ΑΠΕ – ΜΠΕ

Γνωρίστε τη μάνα του Μεγάλου Αλέξανδρου. Με τη ΒΑΣΩ Λ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ

Πατήστε επάνω στην κατω εικόνα 

για να δείτε σε μεγένθυση το κείμενο

Οι αυθεντικές σημειώσεις του Νεύτωνα, γραμμένες στα ελληνικά! - Δείτε ολόκληρο το σημειωματάριο

Η βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ δημοσίευσε ένα ψηφιοποιημένο σημειωματάριο του Νεύτωνα, όσο αυτός ήταν προπτυχιακός φοιτητής στο Trinity College, από το 1661 έως το 1665 περίπου. Περιλαμβάνει πολλές σημειώσεις από τις σπουδές του, αλλά και το σημαντικότερο, τις δικές του εξερευνήσεις στα μαθηματικά, τη φυσική και τη μεταφυσική. Οι σημειώσεις κρίθηκε ότι «Δεν ταιριάζουν να τυπωθούν» από τον επιβλέποντα του Νεύτωνα και παρουσιάστηκαν στη βιβλιοθήκη από τον κόμη του Πόρτσμουθ το 1872.

Το σύνολο των σημειώσεων είναι γραμμένες στα ελληνικά! Μπορείτε να δείτε ολόκληρο το σημειωματάριο ΕΔΩ.

Αυτό το σημειωματάριο περιέχει αρκετές κενές σελίδες και έχει χρησιμοποιηθεί από τον Νεύτωνα και από τις δύο πλευρές. Η παρουσίαση εμφανίζει το σημειωματάριο σε μια λογική σειρά ανάγνωσης και περιλαμβάνει ένα διάσημο τμήμα (σελίδες 88-135), όπου ο Νεύτωνας οργανώνει τις σημειώσεις του με τίτλο «Questiones quaedam philosophiae» (ορισμένα φιλοσοφικά ερωτήματα).

perierga.gr/pronews.gr

H Βόρεια Κορέα πάλι απειλεί : Έχουμε και άλλα «δώρα» για τον Tραμπ

Ο πρεσβευτής της χώρας στον ΟΗΕ δηλώνει ότι η πυρηνική δοκιμή ήταν 

δώρο με μόνο παραλήπτη τις Ηνωμένες Πολιτείες 

Η Βόρεια Κορέα κλιμακώνει την ένταση και την ανησυχία καθώς ανακοίνωσε σήμερα ότι η τελευταία πυρηνική δοκιμή που πραγματοποίησε την Κυριακή ήταν ένα «δώρο» για τις ΗΠΑ, ενώ προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν και άλλα.   Ο Χαν Τάε Σονγκ, πρεσβευτής της Βόρειας Κορέας στον ΟΗΕ στη Γενεύη, έκανε τις δηλώσεις αυτές στη Διάσκεψη για τον Αφοπλισμό, που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, δύο ημέρες μετά την έκτη πυρηνική δοκιμή της Πιονγκγιάνγκ.   «Τα μέτρα αυτοάμυνας που έλαβε η χώρα μου, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας, ήταν ένα δώρο με παραλήπτη κανέναν άλλο εκτός από τις ΗΠΑ», τόνισε ο Χαν όπως μετέδωσε το Reuters,   Οι ΗΠΑ θα λάβουν και άλλα δώρα από τη χώρα μου για όσο καιρό βασίζονται στις ριψοκίνδυνες προκλήσεις και τις μάταιες απόπειρες να πιέσουν τη Βόρεια Κορέα», πρόσθεσε.   
 ΑΠΕ/ΜΠΕ - LIFO.gr

ΟΙ ΚΑΤΆΡΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΊΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Γράφει η φιλόλογος
ΓΙΏΤΑ ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΟΥ

"Ες κόρακας" ...και "άπιθι εις όνου πόκας" ..αρχαίες κατάρες

Το ες κόρακας των αρχαίων σήμαινε περίπου ο,τι και το σημερινό..αι στον διάβολο.Καποτε οι βοιωτοί πηραν χρησμό να πανε να κατοικησουν στο μερος που θα δουν λευκα κοράκια.Φτάνοντας στον παγασητικό ειδαν λευκα κοράκια να πετάνε, αυτά όμως τα άλειψαν με γύψο τα παιδιά για να παίξουν..Ετσι εμειναν εκει και ονομασαν την περιοχή κόρακες..Οι Αιολείς όμως τους έδιωξαν από εκει και τον τοπο τον εκαναν τοπο εξορίας των καταδικασμένων για κακουργήματα.Ο Αισωπος λεει ότι καποιος μεγάλος κολοιός (καλιακούδα) νομισε ότι είναι ίση με τα κοράκια και πήγε μαζί τους,ομως την έδιωξαν και ξαναγύρισε, τοτε οι καλιακούδες την χτυπησαν λέγοντας" φεύγε ες κόρακας" αι στον κόρακα δηλαδή..Αλλος μυθος λεει ότι στην Κιλικία υπήρχε ένας τόπος ονομαζόμενος "κορακίσιον",εκει κατοικούσαν ληστες, απατεώνες και η φραση αι στον κόρακα σήμαινε περιπου γκρεμοτσακίσου στον Κόρακα..
Άλλη αρχαία κατάρα ήταν "'απιθι εις όνου πόκας" ,,πόκος είναι τα πολλά μαλλιά των προβάτων...η κατάρα σημαίνει άντε πήγαινε εκεί που σαπίζουν τα μαλλιά του γαϊδουριού,επειδή όμως το γαϊδούρι δεν έχει μαλλιά, σημαίνει άντε πήγαινε στο πουθενά, άντε να χαθείς...
Γ.Ι.

Ποίηση. ΘΑ ΒΡΕΘΟΎΜΕ ! Αμαλία Τραβασάρου

Αμαλία Τραβασάρου

Θα Βρεθούμε…

Θα Βρεθούμε
μέσα στης ψυχής την ατέρμονη ελπίδα,
στον έρημο δρόμο της μοναχικής αναζήτησης.

Θα βρεθούμε
στην καλοκαιριάτικη νηνεμία των στοχασμών,
στην ελπιδοφόρα προσμονή των μελλούμενων.

Θα Βρεθούμε
στο σταυροδρόμι της απαντοχής
στο συναίσθημα της προσμονής.

Θα βρεθούμε
σαν χαμένοι από καιρό,
στη αβεβαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Θα βρεθούμε,
(σίγουρα… θυμήσου το…)
στο ατέρμονο σύμπαν,
στο φως τού ασύλληπτου θείου,
σε μιαν αγκαλιά ξεχασμένα φιλιά επιούσια…

Θα βρεθούμε…

Αμαλία Τραβασάρου

25-08-2016

Το πρώτο κείμενο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΥ που ήρθε στο φως

To 1986 βρέθηκε στην Πέλλα ένα από τα σημαντικότερα από γλωσσική άποψη κείμενα της μακεδονικής γης.[1] Πρόκειται για ένα ταπεινό κείμενο, μια ερωτική κατάρα (κατάδεσμος), αλλά αποτελεί μια από τις σπουδαιότερες άμεσες μαρτυρίες για την ελληνική διάλεκτο που μιλούσε ο μακεδονικός λαός στην πρωτεύουσα του βασιλείου του.

Χρονολογείται γύρω στα 375-350 π.Χ. και δείχνει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η γλώσσα των Μακεδόνων αποτελούσε μια ξεχωριστή παραλλαγή των λεγόμενων βορειοδυτικών ελληνικών διαλέκτων, που με τη σειρά τους συγγενεύουν στενά με την δωρική.

Όπως σημειώνει ο Crespo 2012, 55: «Ο ερωτικός κατάδεσμος παρέχει έναν νέο τύπο βορειοδυτικής δωρικής και δεν έχει παράλληλο στις λογοτεχνικές διαλέκτους. Οι μέχρι τώρα γνωστοί κατάδεσμοι είναι όλοι γραμμένοι στην τοπική διάλεκτο της περιοχής όπου βρέθηκαν και δεν υπάρχει λόγος να υποτεθεί ότι η πινακίδα αυτή αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Εφόσον ο κατάδεσμος από την Πέλλα παρουσιάζει έναν συνδυασμό διαλεκτικών χαρακτηριστικών που διαφέρει από όλες τις άλλες τοπικές ή λογοτεχνικές διαλέκτους, πρέπει να αποκλειστεί η πιθανότητα να γράφτηκε σε κάποια άλλη διαλεκτική περιοχή και να μεταφέρθηκε έπειτα στην Πέλλα. Καθώς μαρτυρείται αποκλειστικά στην αρχαία Μακεδονία, η διάλεκτος μπορεί δικαιολογημένα να ονομαστεί μακεδονική. Οι μαρτυρίες γιʼ αυτήν είναι τόσο πενιχρές και πρόσφατες όσο π.χ. και για την παμφυλιακή, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για ελληνική διάλεκτο».

μια ανώνυμη γυναίκα καταριέται τον αγαπημένο της Διονυσοφώντα να μην παντρευτεί, όπως προφανώς, σκοπεύει, την Θετίμα, αλλά να προτιμήσει την ίδια.

[Θετί]μας καὶ Διονυσοφῶντος τὸ τέλος καὶ τὸν γάμον καταγράφω καὶ τᾶν ἀλλᾶν πασᾶν γυ-
[ναικ]ῶν καὶ χηρᾶν καὶ παρθένων, μάλιστα δὲ Θετίμας, καὶ παρκαττίθεμαι Μάκρωνι καὶ
[τοῖς] δαίμοσι· καὶ ὁπόκα ἐγὼ ταῦτα διελε<ί>ξαιμι καὶ ἀναγνοίην πάλ{ε̣}ιν ἀνορ<ύ>ξασα,
[τόκα] γᾶμαι Διονυσοφῶντα, πρότερον δὲ μή· μὴ γὰρ λάβοι ἄλλαν γυναῖκα ἀλλ’ ἢ ἐμέ,
[ἐμὲ δ]ὲ συνκαταγηρᾶσαι Διονυσοφῶντι καὶ μηδεμίαν ἄλλαν· ἱκέτις ὑμῶ<ν> γίνο-
[μαι· φίλ]αν οἰκτίρετε δαίμονες φίλ[ο]ι∙ δαπ̣<ε>ινὰ γάρ ἰμε φίλων πάντων καὶ ἐρήμα· ἀλλὰ
[—-]α φυλάσσετε ἐμὶν ὅ[π]ως μὴ γίνηται ταῦ̣[τ]α καὶ κακὰ κακῶς Θετίμα ἀπόληται·
[․․․․].ΑΛ[ ]․ΥΝΜ․.ΕΣΠΛΗΝ ἐμός, ἐμὲ δὲ [ε̣]ὐ[δ]αίμονα καὶ μακαρίαν γενέσται·
[— — —]ΤΟ․[— — —]․․․Ε․ΕΩ[]Α․[․]Ε..ΜΕΓΕ[— — —].

Δένω με μάγια γραπτά[2] την τελετή και το γάμο της Θετίμας[3] και του Διονυσοφώντος και όλων των άλλων[4] γυναικών και χηρών και παρθένων, ιδιαίτερα όμως της Θετίμας, και τα εμπιστεύομαι στον Μάκρωνα[5] και τους άλλους δαίμονες.[6] Κι όταν εγώ τα ξεθάψω, τα ξετυλίξω και τα διαβάσω πάλι, τότε να παντρευτεί ο Διονυσοφών, όχι νωρίτερα.[7] Και να μην πάρει άλλη γυναίκα, παρά εμένα, και εγώ να γεράσω μαζί με τον Διονυσοφώντα και καμιά άλλη. Γίνομαι ικέτης σας! Την φίλη σας οικτίρετε φίλοι δαίμονες, γιατί είμαι ταπεινή[8] και στερημένη απ’ όλους τους φίλους. Αλλά προσέξτε για χάρη μου[9] ώστε να μην γίνει αυτός ο γάμος και η κακιά Θετίμα να χαθεί με τρόπο κακό…

…ο δικός μου, ενώ εγώ να γίνω[10] ευδαίμων και μακάρια…

[1] Πρόκειται για μολύβδινο έλασμα που βρέθηκε στην πρώτη νεκρόπολη της Πέλλας, νοτιοανατολικά της αγοράς της πόλης. Ήταν τυλιγμένη σε μορφή ρολού και είχε 9 χαραγμένες γραμμές. Στα αριστερά λείπει μια κάθετη λωρίδα περίπου 4 γραμμάτων. Η 8η και η 9η σειρά είναι πιο κατεστραμμένες.

[2] Το ρήμα που χρησιμοποιείται συνήθως στις κατάρες είναι το καταδέω (δένω με μάγια) ή καταδίδημι. Εδώ χρησιμοποιείται το καταγράφω που δίνει έμφαση στη γραπτή μορφή που έχει η κατάρα και συνηθίζεται πιο πολύ στις δωρικές περιοχές.

[3] Θετίμα = Θεοτίμη. Η απώλεια του /ο/ (υφαίρεση) απαντά στη βοιωτική, τη φωκική, στην Κω και ειδικά την μεγαρική, όπου έχουμε Θέδωρος, Θέγειτος, Θέμναστος και Θέτιμος. Από φωνητική άποψη το ίδιο συμβαίνει στο Κλε-<Κλεο- και το Νε-<Νέο-. Σύμφωνα με τον γραμματικό Δίδυμο τέλος ήταν η δωρική λέξη για τον γάμο, ενώ ο Ησύχιος παραδίδει γλώσσα τέλειοι∙ οἱ γεγαμηκότες, την οποία πρέπει να βρήκε σε Δωριέα συγγραφέα. Η μακεδονική, όπως φαίνεται από τη επιγραφή, χρησιμοποιεί την λέξη τέλος με την πιο επίσημη σημασία της επίσημης γαμικής τελετής, ενώ τη λέξη γάμος με την έννοια της σεξουαλικής ένωσης που πάντα συνυπήρχε στο ρήμα γαμέω, γαμῶ. Αντίθετα η αττική πρέπει να καινοτόμησε χρησιμοποιώντας στην θέση της κληρονομημένης λέξης τέλος τη λέξη γάμος. Ωστόσο ένα υπόλειμμα της παλαιάς χρήσης διατηρήθηκε στη φράση προτέλεια γάμου για τις προσφορές που έκαναν οι μελλόνυμφοι Αθηναίοι στην Αφροδίτη Ουρανία. Εδώ η λέξη προτέλεια σημαίνει την προ του γάμου προσφορά και κατά κάποιο τρόπο εξηγείται από τη γενική γάμου που ακολουθεί.

[4] Τᾶν ἀλλᾶν πασᾶν = τῶν ἄλλων πασῶν. Δύο ενδιαφέρουσες γλωσσικές παρατηρήσεις. α) Η γενική πληθυντικού των θηλυκών της πρώτης κλίσης ήταν κάποτε -άων. Η δωρική και αιολική συναίρεσαν σε -ᾶν, η αττική σε -ῶν. β) Ο δωρικός τύπος ἀλλᾶν κρατά τον αρχικό τονισμό στη λήγουσα, ενώ ο αττικός ἄλλων τον ανεβάζει στην παραλήγουσα υπό την επίδραση του ομόηχου αρσενικού τύπου.

[5] Ο Μάκρων είναι ο νεκρός μέσα στον τάφο του οποίου τοποθετείται η κατάρα. Οι νεκροί θεωρούνταν ότι μπορούν να φέρουν την εκπλήρωση μιας κατάρας (νεκυδαίμονες). Παρκαττίθεμαι = παρακατατίθεμαι (πβ. παρακαταθήκη). Ο μακεδονικός τύπος παρουσιάζει αποκοπή των προθέσεων, όπως συμβαίνει στην δωρική και αιολική. Ο ίδιος τύπος απαντά στην λακωνική Ηράκλεια της Λουκανίας. Ωστόσο η αποκοπή του βραχύχρονου καταληκτικού φωνήεντος της πρόθεσης κατά στη λειτουργία της ως προρρηματικού συμβαίνει πριν από οδοντικό κλειστό (παρκαττίθεμαι), αλλά όχι πριν από υπερωικό κλειστό: καταγράφω, συγκαταγηρᾶσαι· δεν υπάρχει αποκοπή στον τύπο ἀναγνοίην.

[6] Δαίμοσι είναι ο κοινός ελληνικός τύπος. Η γειτονική θεσσαλική είχε δαιμόνεσσι και η τυπική βορειοδυτική ελληνική δαιμόνοις.

[7] Όλες αυτές οι πράξεις που υποδηλώνουν μελλοντική αναίρεση της κατάρας δεν πρέπει να νοηθούν ως κάτι που θα συμβεί πραγματικά, αλλά αποτελούν ένα είδος σχήματος του αδυνάτου, δηλαδή κάτι που δεν θα συμβεί, και ενισχύουν αντί να αποδυναμώνουν την κατάρα. Γᾶμαι = γαμῆσαι, απαρέμφατο αορίστου.

[8] Το αρχαίο κείμενο παρουσιάζει την ακατάληπτη γραφή ΔΑΓΙΝΑ. Ο Dubois υποθέτει ότι το Γ είναι λάθος αντί για το Π. Προκύπτει λέξη δαπινά, όπου το δ θα ισοδυναμεί με το αττικό τ και το ι θα ήταν ορθογραφικό σφάλμα αντί του ει . Δαπεινά = ταπεινή. Ο ιδιόμορφος τύπος ἰμε (είναι άτονος, επειδή ο τόνος εγκλίνεται στο προηγούμενο γάρ) αντιστοιχεί στο αττικό εἰμί. Μπορεί να οφείλεται επίσης σε ορθογραφικό λάθος. Γενικά οι κατάδεσμοι βρίθουν από ορθογραφικά λάθη σε όλο τον ελληνόφωνο κόσμο.

[9] Δωρικό ἐμῖν = ἐμοί.

[10] Γενέσται (βορειοδυτικός τύπος) = γενέσθαι.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

-Laurent Dubois, “Une table de malédiction de Pella : s’agit-il du premier texte macédonien ?”, Revue des Études Grecques 108 1995, 190-197.
-Emmanuel Voutiras, “À propos d’une tablette de malédiction de Pella”, Revue des Études Grecques 109 1996, 678-682.
-Julián Méndez Dosuna, «Η αρχαία μακεδονική ως ελληνική διάλεκτος», Αρχαία Μακεδονία: Γλώσσα, Ιστορία, Πολιτισμός, ΚΕΓ 2012, 53-64.
-Emilio Crespo, «Γλώσσες και διάλεκτοι στην αρχαία Μακεδονία», Αρχαία Μακεδονία: Γλώσσα, Ιστορία, Πολιτισμός, ΚΕΓ 2012, 65-78.

Heterophoton.gr

«Τα ομηρικά γεύματα» ή πως τρωγοέπιναν οι άριστοι επι Ομηρου.Της Γιώτας Ιωακειμίδου

Της Γιώτας Ιωακειμίδου*

Τα ομηρικά γεύματα ήταν το ακράτισμα (πρόγευμα), το οποίο λέγεται και άριστον. 
Το ακράτισμα των μετέπειτα χρόνων είναι βρεγμένο ψωμί σε άκρατο οίνο. Μόνον δυο φορές το αναφέρει o Όμηρος, μια στην Οδύσσεια (ο Οδυσσέας και ο λαμπρός χοιροβοσκός, αφού ανάψανε φωτιά, ετοίμαζαν το άριστο) και μια φορά στην Ιλιάδα (και γρήγορα ριχτήκανε το άριστο να φτιάξουν). Ακολουθούν το δείπνο και το δόρπον. Το κυρίως γεύμα είναι το δείπνο, το οποίο το έπαιρναν μετά το πέρας των εργασιών πριν το μεσημέρι, ήταν το κύριο γεύμα και καμιά φορά αντικαθιστούσε και το άριστον. Το δόρπον ήταν το νυχτερινό γεύμα. Ο Όμηρος αναφέρει και τέταρτο γεύμα το «δειλινόν», γεύμα ανάμεσα στο άριστον και το δείπνο. Η λέξη αυτή με την έννοια του γεύματος έχει διατηρηθεί στην ποντιακή διάλεκτο. Δειλίζω στα ποντιακά σημαίνει τρώγω βραδινό και δειλινάρ είναι το γεύμα μετά την δύση του ηλίου.

Τα ομηρικά έπη αναφέρονται σε μια προγενέστερη εποχή από αυτήν της εποχής του ποιητή. Η κοινωνία των ομηρικών επών είναι η Μυκηναϊκή κοινωνία, συνεπώς οι πληροφορίες αφορούν την εποχή εκείνη.

Οι ήρωες του Ομήρου πριν το γεύμα πλένουν τα χέρια τους στην Οδύσσεια, αλλά ποτέ στην Ιλιάδα. Τα γεύματα αποτελούνται κυρίως από κρέατα. Πάνω στο σκαλιστό τραπέζι η σεβαστή δέσποινα του σπιτιού φέρνει το ψωμί και ο υπηρέτης ακολουθεί με τις πιατέλες γεμάτες με τα κρέατα. Ήταν ψητά από βοδινό κρέας συνήθως και προσφέρονταν σε κάθε εκδήλωση, γιορτές, γάμους, συμπόσια.Το ψήσιμο γινόταν στην αυλή πάνω σε φωτιά που άναβαν. Μαγείρευαν οι γυναίκες του σπιτιού με την βοήθεια των δούλων. Στα επίσημα γεύματα η σφαγή των ζώων έπαιρνε την μορφή θυσίας σε κάποιο θεό. Πουθενά δεν κάνει λόγο ο Όμηρος για μαγειρεμένα φαγητά, ακόμα και τα μυαλά και τα εντόσθια των ζώων τα έψηναν. Τα δείπνα τα έλεγαν και «δαίτας» από το δατείσθαι=μοιράζομαι, επειδή τα κρέατα τα μοίραζαν σε ίσες μερίδες σε όλους.

Πίστευαν ότι το κρέας προσφέρει σωματική και ψυχική ευεξία. Έτσι ο Αγαμέμνονας προσφέρει βοδινό φιλέτο στον Αίαντα μετά την μονομαχία με τον Έκτορα: δ΄Αίαντα διηνέκεσσι γέραιρεν ήρως Ατρεΐδης ευρύ κρείων Αγαμέμνων, Η 320 (κι ο πρωταφέντης Αγαμέμνονας, ο γιος του Ατρέα, τιμώντας τον Αίαντα πλήθος μπρος του σώριαζε μερίδες απ΄ την πλάτη). Οι ομηρικοί ήρωες αυτοεξυπηρετούνται, ακόμα και οι βασιλιάδες. Ο Οδυσσέας καυχιέται ότι ξέρει να τεμαχίζει το κρέας και να ανάβει την φωτιά. Ο Μενέλαος κερνά ο ίδιος το κρασί, ενώ ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος τακτοποιούν τα πάντα.

Ο Αλκίνοος που είχε διαλέξει την τρυφηλή ζωή, προσφέρει και αυτός στον φιλοξενούμενο του Οδυσσέα ψητά κρέατα. Όταν ο καλεσμένος είναι υψηλό πρόσωπο το κρέας το σερβίρει ο ίδιος ο οικοδεσπότης. Οι Φαίακες κατεξοχήν θαλασσοπόροι και ενώ η θάλασσα είναι γεμάτη ψάρια, προτιμούν τα κρέατα. Ο δε Μενέλαος παραθέτει στο γεύμα προς τιμήν του Τηλέμαχου «νώτα βοός». Οι μνηστήρες τρώνε κρέατα, όχι ψάρια ούτε πουλιά ούτε μελίπηκτα.

Μετά τα γεύματα οι ομηρικοί ήρωες ασχολούνται με αθλητικές ασκήσεις με δίσκους και ακόντια ή άκουγαν τους κιθαρωδούς και τους χορευτές που τους συνόδευαν. Τα τραγούδια και ο χορός θεωρούνται από τον Όμηρο» αναθήματα δαιτός» (οδύσσεια α,152). Οι τραγουδιστές κατείχαν την θέση φιλοσόφων, γι αυτό ο Αγαμέμνονας αφήνει τον τραγουδιστή του σαν φύλακα και συμβουλάτορα στην Κλυταιμήστρα. Ο συγκεκριμένος τραγουδιστής με τις διηγήσεις του προέτρεπε την βασίλισσα σε πράξεις καλές και αγαθές και με την συντροφιά του απομάκρυνε τις σκέψεις της από ακόλαστες πράξεις. Ο Αίγισθος για να καταφέρει να διαφθείρει την βασίλισσα, σκότωσε πρώτα τον τραγουδιστή. Τον ίδιο ρόλο είχε και ο τραγουδιστής στο παλάτι της Πηνελόπης. Τραγουδούσε μεν για να διασκεδάσει τους μνηστήρες, αλλά τους μισούσε. Γενικά οι αοιδοί (τραγουδιστές) έχαιραν μεγάλου σεβασμού, γιατι η Μούσα τους δίδαξε το τραγούδι και αγάπησε το γένος τους. Στην Ιθάκη ο αοιδός είναι ο Φήμιος, στο νησί των Φαιάκων ο Δημόδοκος, ο τυφλός τραγουδιστής. Ο Αλκίνοος τον βάζει να καθίσει πάνω σε έναν θρόνο και ο Οδυσσέας του προσφέρει ένα εκλεκτό κομμάτι κρέας.

Οι ομηρικοί ήρωες παρουσιάζονται να πίνουν κρασί σε πολλές περιστάσεις. Ο σοφός Νέστορας προσφέρει στον Μαχάονα που είχε τραυματιστεί στον ώμο, κρασί για να τονωθεί και τον προτρέπει να κάτσει και να πίνει συνέχεια. Μάλιστα για να μπορέσει να πιεί του δίνει γιδίσιο τυρί και κρεμμύδι για προσφάγι του κρασιού.

Η Εκάβη προτρέπει τον Έκτορα να πιει και να ευθυμήσει επαινώντας το κρασί, εκείνος όμως το θεωρεί ασεβές, μια και γύρισε καταματωμένος.

Ο Όμηρος τονίζει σε πολλά σημεία ότι πρέπει να πίνουμε με μέτρο, γιατί κάνει κακό σε αυτούς που το ρουφάνε με απληστία. Εχθρός της μέθης ο ποιητής παρουσιάζει τον τεράστιο Κύκλωπα να ηττάται από το ποτό. Ο Ελπήνορας επειδή είναι φιλήδονος και μέθυσος, τον παρουσιάζει να κατακρημνίζεται. Ο δε Αντίνοος, ο οποίος λέει στον Οδυσσέα «σε χτύπησε το γλυκό κρασί», ο ίδιος έπινε συνεχώς και ενώ είχε πληγωθεί και πέθαινε, κρατούσε ακόμα το ποτήρι. Ο Αγαμέμνονας λέει σε κάποιο σημείο για τον εαυτό του «ή μέθυσα απ΄ το πολύ κρασί ή το μυαλό μου πήραν οι θεοί», ενώ ο Αχιλλέας τον βρίζει λέγοντας «βαρεμένος είσαι απ΄ το κρασί με μάτια σκύλου».

Σε κάθε συνδαιτυμόνα έδιναν ένα ποτήρι, το οποίο το γέμιζαν μέχρι να ξεχειλίσει και αυτό εθεωρείτο καλός οιωνός. Στα γεύματα κάνουν προπόσεις, ακόμα και οι θεοί, με γεμάτα τα χρυσά τους ποτήρια πρόπιναν στην υγειά τους υψώνοντας το δεξί τους χέρι. Στα ομηρικά χρόνια οι σύνδειπνοι έτρωγαν καθήμενοι, αργότερα στα ιστορικά χρόνια ακολουθώντας συνήθειες της Ανατολής έτρωγαν ξαπλωμένοι στηριζόμενοι πάνω στον αγκώνα.

Τα μεγαλύτερα δείπνα ήταν τα δείπνα προς τιμήν των θεών, τα «θεϊκά δείπνα». Ένα τέτοιο θεϊκό δείπνο μας περιγράφει ο Όμηρος στην οδύσσεια (γ,στίχοι 5-9,43-50,339-341). Στο δημόσιο αυτό σύνδειπνο στρώθηκαν στην παραλία της Πύλου εννέα τεράστια τραπέζια με 500 καθήμενους σε κάθε τραπέζι. Για κάθε τραπέζι θυσιάστηκαν εννέα ταύροι προς τιμήν του Ποσειδώνα.

Γιώτα Ιωακειμίδου*
Φιλόλογος

Αποκάλυψη: Η επιστολή που έγραψε ο Ομπάμα στον Τραμπ, λίγο πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο

Λίγο πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο, ο Μπαράκ Ομπάμα έγραψε μια χειρόγραφη επιστολή προς τον Ντόναλντ Τραμπ, την έβαλε σε έναν φάκελο και με κεφαλαία γράμματα απευθύνθηκε στον «αξιότιμο κύριο πρόεδρο».

Το περιεχόμενο αυτής της επιστολής φέρνει στο φως της δημοσιότητας, κατ' αποκλειστικότητα, το CNN, που εξασφάλισε αντίγραφό της.

Γράφει στην επιστολή ο Ομπάμα:

«Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε,
Συγχαρητήρια για την αξιοσημείωτη προεκλογική εκστρατεία σας. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους σε εσάς και όλοι μας, ανεξαρτήτως κόμματος, ελπίζουμε για αυξημένη ευημερία και ασφάλεια κατά τη διάρκεια της θητείας σας. Αυτό είναι ένα μοναδικό αξίωμα, χωρίς σαφές σχέδιο επιτυχίας, οπότε δεν γνωρίζω αν κάποια συμβουλή από μένα θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να σας προσφέρω λίγες σκέψεις από τα τελευταία 8 χρόνια.

Κατ' αρχάς, είμαστε και οι δύο ευλογημένοι, με διαφορετικούς τρόπους, με πολύ μεγάλη τύχη. Δεν είναι όλοι τόσο τυχεροί. Εναπόκειται σε εμάς να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να οικοδομήσουμε περισσότερες σκάλες επιτυχίας για κάθε παιδί και οικογένεια που είναι πρόθυμη να εργαστεί σκληρά.

Δεύτερον, η αμερικανική ηγεσία σε αυτόν τον κόσμο είναι πραγματικά απαραίτητη. Εξαρτάται από εμάς, μέσω δράσης και παραδειγμάτων, να στηρίξουμε τη διεθνή τάξη, που επεκτείνεται σταθερά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και από την οποία εξαρτάται τόσο ο δικός μας πλούτος όσο και η ασφάλειά μας.

Τρίτον, είμαστε απλώς προσωρινοί κάτοικοι αυτού του γραφείου. Αυτό μας καθιστά θεματοφύλακες των δημοκρατικών θεσμών και παραδόσεων -όπως το κράτος δικαίου, ο διαχωρισμός των εξουσιών, η ίση προστασία και οι ελευθερίες των πολιτών- για τις οποίες οι πρόγονοί μας πολέμησαν και μάτωσαν. Ανεξάρτητα από τα πάνω-κάτω της πολιτικής, εναπόκειται σε εμάς να αφήσουμε αυτά τις λειτουργίες της Δημοκρατίας μας τουλάχιστον τόσο ισχυρές όσο τις βρήκαμε.

Και τέλος, αφιερώστε χρόνο -μέσα στη βιασύνη των γεγονότων και των ευθυνών- για τους φίλους και την οικογένεια. Θα σας βοηθήσουν εν μέσω των αναπόφευκτων, δύσκολων μονοπατιών.
Η Μισέλ κι εγώ ευχόμαστε σε εσάς και στη Μελάνα τα καλύτερα, καθώς ξεκινάτε αυτή τη μεγάλη περιπέτεια. Θέλω να γνωρίζετε ότι είμαστε έτοιμοι να σας βοηθήσουμε με οποιονδήποτε τρόπο μπορούμε.

Καλή τύχη και καλή επιτυχία
Μπαράκ Ομπάμα»

Ο Τραμπ την είχε αποκαλέσει «θαυμάσια»

Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές του 2017 ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε αποκαλύψει ότι συγκινήθηκε από τη «θαυμάσια επιστολή» που του είχε αφήσει ο προκάτοχός του Μπαράκ Ομπάμα στο Οβάλ Γραφείο, αλλά δεν είχε μιλήσει για το περιεχόμενό της.

«Πήγα στο Οβάλ Γραφείο και βρήκα αυτήν τη θαυμάσια επιστολή του προέδρου Ομπάμα», είχε πει ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, δείχνοντάς την κατά τη διάρκεια μιας σύντομης δήλωσής του στον Λευκό Οίκο.

«Ήταν πραγματικά πολύ ευγενικό εκ μέρους του», είχε πει, σπεύδοντας να διευκρινίσει, σε περιπαικτικό ύφος, ότι δεν θα αποκαλύψει στον Τύπο το περιεχόμενό της.

Σύμφωνα με μια παλιά αμερικανική παράδοση, ο απερχόμενος πρόεδρος αφήνει στον διάδοχό του μια επιστολή ώστε να τη βρει μόλις εγκατασταθεί στο Οβάλ Γραφείο. Εκείνη του 1993 που είχε αφήσει ο Ρεπουμπλικανός Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος στον διάδοχό του Μπιλ Κλίντον είχε προκαλέσει ιδιαίτερη αίσθηση.

«Η επιτυχία σας είναι η επιτυχία της χώρας σας», έγραφε εκείνη την εποχή ο 41ος πρόεδρος των ΗΠΑ. «Σας στηρίζω απόλυτα», προσέθετε απευθυνόμενος στον πολιτικό του αντίπαλο. «Θα υπάρξουν πολύ δύσκολες στιγμές.Μην επιτρέψετε στους επικριτές σας να σας αποθαρρύνουν και να σας αναγκάσουν να παρεκκλίνετε από την πορεία σας», είχε σημειώσει.