Στις γκρίζες τακτικές του κυβερνοπολέμου κατά του Ιράν κατέφυγαν οι ΗΠΑ

Ουάσινγκτον

Η αποκάλυψη ότι οι ΗΠΑ και το Ισραήλ για χρόνια προετοίμαζαν την κυβερνοεπίθεση κατά του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν με το σκουλήκι Stuxnet όχι μόνο επιβεβαιώνει τις ισχυρές υποψίες που υπήρχαν μέχρι σήμερα για την πατρότητα της επίθεσης, αλλά θέτει και ενδιαφέροντα ερωτήματα για την χρησιμότητα, τη νομιμότητα και περισσότερο τα οφέλη από παρεμβάσεις αυτού του τύπου, την ώρα που τυπικά όλες οι πλευρές αναζητούν μία περισσότερο διπλωματική λύση.

Σε εκτεταμένο ρεπορτάζ οι New York Times αναφέρουν ότι η επίθεση σχεδιαζόταν ήδη από το 2006 από την κυβέρνηση Μπους με το κωδικό όνομα «Ολυμπιακοί Αγώνες». Ελλείψει άλλων διπλωματικών λύσεων ή ενός χτυπήματος που θα έβαζε φωτιά στη Μέση Ανατολή, ο Μπους συγκατένευσε στην τολμηρή αλλά αδοκίμαστη λύση της κυβερνοεπίθεσης.

Το Stuxnet, όπως αργότερα ονομάστηκε, σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με τη βοήθεια του Ισραήλ που είχε ισχυρό συμφέρον να εμποδίσει το ιρανικό πρόγραμμα ενώ κρατά στο τραπέζι και την επιλογή του στρατιωτικού πλήγματος. 

Προηγήθηκε και έμμεσο σαμποτάζ από τη CIA που φρόντιζε να στέλνονται στο Ιράν ελαττωματικά εξαρτήματα για το πυρηνικό του πρόγραμμα αλλά αυτή η μέθοδος είχε περιορισμένα αποτελέσματα.

Το σκουλήκι ήταν σχεδιασμένο να μπει στο συστημα των εργοστασίων και φρόντιζε ώστε οι φυγοκεντριστές, που πρέπει να λειτουργούν σε υψηλές ταχύτητες χωρίς διακοπή για ημέρες, να επιταχύνονται ή να επιβραδύνονται και τελικά να καταστρέφονται λόγω των αλλαγών ταχύτητας. 

Οι πρώτες επιθέσειςστην εγκατάσταση του Νατάνζ άρχισαν στο τέλος του 2008 με καλά αποτελέσματα. Το πρόγραμμα κληρονόμησε και συνέχισε η κυβέρνηση Ομπάμα επί της οποίας οι επιθέσεις έγιναν περισσότερο στοχευμένες και υψηλότερης αποτελεσματικότητας.

Ωστόσο το καλοκαίρι του 2010 από κάποιο λάθος –πιθανόν από κώδικα που εισήγαγαν Ισραηλινοί εν αγνοία των ΗΠΑ– το σκουλήκι βγήκε από το δίκτυο των εγκαταστάσεων και άρχισε να διαδίδεται μέσω Ίντερνετ σε χιλιάδες υπολογιστές.

Ο Ομπάμα προβληματίστηκε αν έπρεπε να το σταματήσουν αλλά οι σύμβουλοί του εκτιμούσαν πως όχι, έστω και αν το Stuxnet γινόταν γνωστό στον έξω κόσμο· παρά τις αμφιβολίες του ο πρόεδρο πείστηκε πως πρέπει το σχέδιο να συνεχιστεί.

Έτσι έγινε γνωστό σε εταιρείες ασφάλειας υπολογιστών που άρχισαν να αναζητούν τα ίχνη του, εντυπωσιασμένες πάντως από την περιπλοκότητα και την λειτουργικότητα του.

Σε κάθε περίπτωση το ιρανικό πρόγραμμα πήγε πίσω 1,5-2 χρόνια (άλλοι εκτιμούν λιγότερο), ενώ μέρος του προγράμματος, γράφουν οι New York Times, συνεχίζεται ακόμη.

Η υπόθεση του Stuxnet, η πιο πρόσφατη του Flame και άλλες όπως αυτή στην Εσθονία το 2007 δείχνουν ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, το Ισραήλ ακόμα και το Ισραήλ είναι έτοιμες να κάνουν βήματα σε αυτό τον οριακής νομιμότητας χώρο.

Δύσκολα παραδεκτές και εύκολα αποκρύψιμες οι κυβερνοεπιθέσεις κοστίζουν αναλογικά λιγότερο από την ανάπτυξη οπλικών συστημάτων και είναι πιο ασφαλείς για το προσωπικό. Αλλά αφήνουν έκθετη τη χώρα που τις διαπράττει σε (κυβερνο)επιθέσεις από τρίτες χώρες.

Ως το Stuxnet οι επιθέσεις γίνονταν κατά κανόνα κατά μεμονωμένων υπολογιστών. To αμερικανοϊσραηλινό σκουλήκι άνοιξε μία νέα κατηγορία μαζικών επιθέσεων κατά εγκαταστάσεων που μπορεί να επηρεάσουν τον γενικό πληθυσμό.

Με το Stuxnet κάποιος πέρασε το Ρουβίκωνα, ανέφερε πολύ χαρακτηριστικά στην εφημερίδα ο πρώην επικεφαλής της CIA, Μάικλ Χέιντεν...

Newsroom ΔΟΛ