Showing posts with label ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ. Show all posts
Showing posts with label ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ. Show all posts

Sunday, December 21, 2014

Δήλωση Γιωργου Βέη για τη βράβευση του έργου του,ποίηση 2014 απο την Ακαδημία Αθηνών

Ο ποιητης και διπλωμάτης
ΓΙΩΡΓΟΣ  ΒΕΗΣ

Ο γνωστός ποιητης και διπλωμάτης Γιώργος Βέης έστειλε προς την ΕΦΗΜΕΡΙΣ τα ακόλουθα:
Δήλωση με την ευκαιρία της απονομής του Βραβείου Ποίησης 2014 της Ακαδημίας Αθηνών-Ίδρυμα Πέτρου Χάρη - για το σύνολο του έργου μου:
Ευχαριστώ από καρδιάς την Ακαδημία Αθηνών γι’ αυτή την εξαιρετική τιμή. Και βεβαίως τη μεγάλη χαρά που μου έδωσε. Ιδίως ευχαριστώ την κυρία Κική Δημουλά και τον κύριο Θανάση Βαλτινό. Σε μια τόσο πολύσημη χρονική συγκυρία, όπου ο κόσμος, ηλεκτρονικά τουλάχιστον συρρικνώνεται, καθιστάμενος ένα δυναμικό χωριό επικοινωνίας, η ποίηση αναλαμβάνει, ως εκ των πραγμάτων, το πρόσθετο βάρος να μεγαλώσει αντίθετα τον κόσμο, να τον διευρύνει εννοιολογικά. Να του προσφέρει εντέλει την ορθή του διάσταση, δρώντας ως το κατ’ εξοχήν αντίβαρο στη μονοδιάστατη αγωγή των προσώπων ή των α-προσώπων. Η ποιητική γραφή εξακολουθεί συνειδητά να ασκεί το θεμελιώδες, σύμφυτο με τον εαυτό της προνόμιο, δηλαδή να προπορεύεται και να προβλέπει ή να προσβλέπει στα νέα τοπία του ανθρώπου. Η Ακαδημία Αθηνών, ιδίως τα τελευταία χρόνια, συμπαρίσταται πολλαπλώς και ενισχύει, ως γνωστόν, με τη γενναιοδωρία της τις έγκυρες προσπάθειες των πνευματικών δημιουργών του τόπου μας. Με την εμπράγματη ενθάρρυνσή τους, ανανεώνεται στην πράξη, μεταξύ άλλων, το στοίχημα της περαιτέρω αισθητικής μας αναβάθμισης.
Γιώργος Βέης
20/12/2014
Ιάβα

Δείτε μια παλαιότερη συνέντευξή
 του σχετικά με τα έργα του.

Στο αίθριο του Πανδοχείου, 120. Γιώργος Βέης

Περί γραφής
Θα μας συνοδεύσετε ως την θύρα του τελευταίου σας βιβλίου; 
Βεβαίως. Πρόκειται για το Μανχάταν-Μπανγκόκ, μαρτυρίες – μεταβάσεις. Εκδόσεις «Κέδρος», 2011. Ήταν πέρυσι υποψήφιο για το Βραβείο Δοκιμίου του περιοδικού «Διαβάζω». Ένα βιβλίο πυξίδα. Και εγκόλπιο ταξιδιωτικών εμπειριών. Αναδρομή στα τοπία που μ’ έχουν εκπαιδεύσει. Που μ’ έχουν μυήσει στα πάθη της στοχαστικής παρατήρησης.
Έχετε γράψει σε τόπους εκτός του γραφείου σας / σπιτιού σας; 
Έχω γράψει σε καφενεία του Πεκίνου, του Χονγκ Κονγκ και της Μελβούρνης. Πάντως το μεγαλύτερο μέρος των βιβλίων μου γράφτηκε στο σπίτι.
Σας ακολούθησε ποτέ κανένας από τους ήρωες των βιβλίων σας; Μαθαίνετε τα νέα τους; 
b165809Διατηρώ επαφές με φίλους από την Κίνα, την Ιαπωνία, αλλά και από το Σουδάν.
Ποιος είναι ο προσφιλέστερός σας τρόπος συγγραφής; Πώς και πού παγιδεύετε τις ιδέες σας; 
Οι ιδέες έρχονται, η μια μετά την άλλη. Συχνά επί ημέρες. Ένα τρεχαλητό. Κάποτε σταματούν. Μετά πάλι από την αρχή. Ιδέες σονέτων, κεφάλαιαταξιδιογραφημάτων, όπως τα βάφτισε ο φίλος Ντίνος Σιώτης. Γράφω σχεδόν αυτομάτως. Το δεύτερο πέρασμα είναι όμως πολύ σχολαστικό. Τότε διασταυρώνομαι με τη λογοτεχνία των άλλων. Ιδίως εκείνων, η ιδιοσυγκρασία και το έργο των οποίων μ’ εμπνέουν διαρκώς. Το πρόβλημα είναι ο χρόνος. Πάντα μου λείπει, πάντα δεν επαρκεί για να τα αποτυπώσω όλα αυτά που βλέπω – αισθάνομαι – ακούω – αγγίζω – μετρώ.
b100161Εργάζεστε με συγκεκριμένο τρόπο; Ακολουθείτε κάποια ειδική διαδικασία ή τελετουργία; Επιλέγετε συγκεκριμένη μουσική κατά την γραφή ή την ανάγνωση; Γενικότερες μουσικές προτιμήσεις;
Γράφω όποτε μου δοθεί η ευκαιρία. Προτιμώ τα ξημερώματα. Στόχος οι 200 λέξεις την ημέρα. Αυτό μας έχει μάθει η Βιρτζίνια Γουλφ. Στην πρώτη γραφή αφήνομαι στη μουσική των ίδιων των λέξεων. Το ζύγισμα των συλλαβών είναι σημαντική υπόθεση ύφους για μένα. Οι προτάσεις αντιμετωπίζονται χορωδιακά. Οι παράγραφοι οφείλουν κι αυτές να άδουν. Ακούω κλασική μουσική ή τζαζ, όταν επεξεργάζομαι την τελική μορφή του κειμένου. Με υποστηρίζουν ιδιαιτέρως εδώ και οι δημιουργίες του Μάνου Χατζιδάκι.
b147393Ποιες είναι οι σπουδές σας και πώς βιοπορίζεστε; Διαπιστώνετε κάποια εμφανή απορρόφηση των σπουδών και της εργασίας σας στη γραφή σας (π. χ στην θεματολογία ή τον τρόπο προσέγγισης);
Είμαι απόφοιτος του Νομικού Τμήματος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Παρακολούθησα μεταπτυχιακά μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Από το 1980 υπηρετώ στον Διπλωματικό Κλάδο του Υπουργείου Εξωτερικών. Τα νομικά με έμαθαν να ακριβολογώ, ενώ θεωρώ ταυτοχρόνως, από διάφορες όψεις, τα πράγματα και τα πρόσωπα του κόσμου της ημέρας και της νύχτας. Ο Σταντάλ μας έχει εξομολογηθεί άλλωστε ότι κάθε πρωί διάβαζε 2-3 άρθρα του Αστικού Κώδικα και αμέσως μετά αφιερωνόταν στο δημιουργικό του γράψιμο. Τον ενδιέφερε δηλαδή η απόλυτη κυριολεξία. Η σαφήνεια και η συνέπεια του ρήματος.
b138278Θα μας δώσετε ένα διάγραμμα της ανά τον κόσμο επαγγελματικής σας περιπλάνησης;
Διετέλεσα Πρόξενος στη Νέα Υόρκη (1983-1989), Γενικός Πρόξενος στο Ντόρτμουντ (1989-1991), στη Μελβούρνη (1994-1998), στο Χονγκ Κονγκ(2000-2003) και στο Μακάο, Σύμβουλος πολιτικών θεμάτων Πρεσβείας στο Πεκίνο (1991-1993) και στη Σεούλ, επιτετραμμένος στο Καμερούν(2004), με παράλληλη διαπίστευση στο Τσαντ, στο Σάο Τομέ-Πρινσίπε, στην Γκαμπόν, στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και στη Γουϊνέα του Ισημερινού. Διετέλεσα Πρέσβυς στο Σουδάν, με παράλληλη διαπίστευση στη Σομαλία (2005-2008). Το 2010 τοποθετήθηκα Πρέσβυς στην Ινδονησία, όπου υπηρετώ έκτοτε, με παράλληλη διαπίστευση στη Μαλαισία, στο Σουλτανάτο του Μπρούνεϊ και στοb116813Ανατολικό Τιμόρ.
Έχετε γράψει ποίηση και πεζογραφία. Θα συνεχίσετε να ισορροπείτε ανάμεσα στα δύο; Βλέπετε κάποιο να επικρατεί; 
Γνωρίζουμε από παλιά ότι όντως, παρόλο που η μορφή και οι τόνοι έκφρασης διαφέρουν, το πεζογραφικό μήνυμα και το ανάλογο ποιητικό παραμένει το ίδιο. Αξίζει να παραθέσω τι απήντησε στα  ίδια  ερωτήματα περί ποιήσεως  του Γουάνγκ Τζιλίνγκ , ο Γου Κιάο, αρκετούς αιώνες πριν, στην Κίνα, στα χρόνια της δυναστείας Κινγκ. Απλώς για να υπογραμμιστεί η διαχρονικότητα του φαινομενικά βασανιστικού αυτού ψευδό-διχασμού, απομονώνω ενδεικτικά τα εξής, τονίζοντας τα κρίσιμα  σημεία:
 b115162      «Το μήνυμα είναι σαν το ρύζι. Γράφοντας πρόζα, μαγειρεύεις ρύζι. Γράφοντας ποίηση, μετατρέπεις το ρύζι σε ρυζόκρασο. Όταν μαγειρεύεις ρύζι, το σχήμα του ρυζιού δεν αλλάζει, όταν όμως μετατρέπεις το ρύζι σε κρασί, τότε αλλάζει τόσο το σχήμα όσο και η υφή του. Το μαγειρεμένο ρύζι σε χορταίνει για να μπορέσεις να ζήσεις- αυτή είναι η φυσιολογική πορεία των ανθρώπινων πραγμάτων. Το κρασί, από την άλλη πλευρά, σε μεθάει- κάνει τη θλίψη χαρά και τη χαρά θλίψη. Η επίδραση του είναι πέρα από κάθε λογική εξήγηση.» Αυτά και άλλα αξιοσημείωτα αναπτύσσονται στη «Τέχνη της Συγγραφής – μαθήματα δημιουργικής γραφής από τους Κινέζους δασκάλους», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του «Κέδρου»,  (2003)
b95243Προσωπικά δεν αισθάνθηκα ποτέ απομονωμένος γράφοντας ποίηση- άλλωστε η γενιά μου διέθετε από την αρχή πολλούς, ικανούς  και αναγκαίους τρόπους προβολής της δουλειάς της ,όχι μόνον στην ευρύτερη ελληνική σκηνή, αλλά πολλές  φορές και στο εξωτερικό, ιδίως στην Δυτική Ευρώπη, στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Θυμάμαι ότι, όταν υπηρετούσα ως Πρόξενος, για έξι χρόνια στη Νέα Υόρκη, από το 1983 έως το 1989, περιδιάβαζα συχνά αγγλόφωνες κυρίως εκδόσεις πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και άλλων ιδιωτικών, ή πολιτειακών φορέων, οι οποίες φιλοξενούσαν ποιήματα σε μετάφραση νεότερων και νεότατων δημιουργών μας , οι οποίοι τότε θα είχαν εκδώσει μετά βίας  δύο – τρεις συλλογές. Εννοείται ότι τα έντυπα αυτά κυκλοφορούσαν σε χιλιάδες αντίτυπα, έφταναν ασφαλώς στις βιβλιοθήκες εκπαιδευτηρίων, κολλεγίων, κλπ. Ορισμένοι μάλιστα είχαν προσκληθεί να δώσουν διαλέξεις σε ακαδημαϊκούς χώρους γύρω από τη λογοτεχνία μας γενικότερα και την προσωπική εργασία τους ειδικότερα. Θέλω να πω ότι οι συγκυρίες δεν  ήταν εναντιωματικές, κάθε άλλο. Βεβαίως, το κοινό της ποίησης ήταν πάντα εξ ορισμού περιορισμένο – αλλά αυτό δεν είναι κατ΄ ανάγκην αρνητικό. Η ποίηση δεν πουλάει, διότι είναι ακριβώς «ακριβή»! Από την άλλη πλευρά οι ποιητές δικαιώνονται πάντα, αφού είναι πεπεισμένοι ότι, αν θέλουν μπορούν να γράψουν καλλίτερη πρόζα από τους υπόλοιπους.
b84427Συνοψίζω: ανήκω σε αυτούς που φρονούν ότι ο δημιουργικός λόγος δεν μπορεί παρά να είναι ενιαίος. Οι δύο ταχύτητες δρουν συμπληρωματικά. Το όχημα της γραφής χρειάζεται και τις δυο. Εδώ θα μιλούσα για κειμενική τάξη, για κειμενική  δικαιοσύνη. Η ποίησή  δεν υπονομεύει, με άλλα λόγια, τις πεζογραφικές εφαρμογές μου. Το αντίθετο – τις ενισχύει από πλευράς ρυθμού και πύκνωσης των εκασταχού εκάστοτε καταγραφών. Το ένα βιβλίο μου προσβλέπει στο άλλο, το τελευταίο είναι ο επίλογος του προηγηθέντος και η εισαγωγή στο επόμενο. Πρόκειται για μια αρμονική διαχείριση των εκφραστικών μου μέσων, που θέλουν να θεωρούνται  απολύτως ισότιμα. Και χαίρομαι ιδιαίτερα όταν η κριτική, στο σύνολό της, μου το επισημαίνει.
b100161Αν είχατε σήμερα την πρόταση να γράψετε μια μονογραφία – παρουσίαση κάποιου προσώπου της λογοτεχνίας ή γενικότερα ποιο θα επιλέγατε;   
Θα έγραφα για τον Ανδρέα Κάλβο.
Τι γράφετε αυτό τον καιρό;  
Ετοιμάζω ταυτοχρόνως την 12η ποιητική μου συλλογή και τον 7ο τόμο των λεγομένων ταξιδιωτικών μου μαρτυριών. Τίτλοι Βλέπω – Βιετνάμ και όχι μόνο, αντιστοίχως.
Περί ανάγνωσης
b80779Αγαπημένοι σας παλαιότεροι και σύγχρονοι συγγραφείς.
Όμηρος, Δάντης, όλος ο Σαίξπηρ,  Μπωντλαίρ,  Ρεμπώ, Έμιλι Ντίκινσον, Ουάλας Στήβενς, ελληνικό δημοτικό τραγούδι (ιδίως παραλογές), Πάουντ, Φιλίπ Ζακοτέ, Κάλβος, Σολωμός, Καβάφης, Καρυωτάκης, Σικελιανός, Σεφέρης, Ελύτης, Κητς, Ρίλκε, Φίλιπ Λάρκιν, Ελίζαμπεθ Μπίσοπ, Γιέητς, Σίλβια. Πλαθ, Κάλγουει Κινέλ, τον οποίον μετέφρασα για το περιοδικό «πλανόδιον», τεύχος 15 (1991).
Αγαπημένα σας παλαιότερα και σύγχρονα βιβλία.
Τα ομηρικά έπη, τα όσα διεσώθησαν από τον Ηράκλειτο, ο Τίμαιος του Πλάτωνος, Ο Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή, τα ποιήματα του Λι Πο (ή ορθότερον Λι Μπάι) , τα Ανάλεκτα του Κομφούκιου, οι Ουπανισάδες, τα χαϊκού του Μπασό και του Ίσσα, ο Άμλετ, ο Δον Κιχώτης του Θερβάντες, Ο Κόσμος ως Βούληση και ως Παράσταση του Σοπενχάουερ, ο Θάνατος στη Βενετία του Τόμας Μαν, Η βουή και η μανία του Φώκνερ, το Κάτω από το ηφαίστειο του Μάλκολμ  Λόουρυ, η Αισθηματική Αγωγή του Φλωμπέρ, Ο εξάδελφος Πονς του Μπαλζάκ, η Χαρούμενη Γνώση του Νίτσε, Η κυρία στη λίμνη του Ραίημοντ Τσάντλερ, ο Πολιτισμός πηγή δυστυχίας [ή Η δυσφορία μέσα στον πολιτισμό] & Η ερμηνεία των ονείρων τουb17123 Φρόιντ, η Φιλοσοφική Γραμματική του Βιτγκενστάιν, η Υψικάμινος του Ανδρέα Εμπειρίκου, τοΦωτόδεντρο του Οδυσσέα Ελύτη, το Άλλο του πράγματος της Ελένης Βακαλό, το Χαίρε ποτέ της Κικής Δημουλά, το 20ο Σεμινάριο encore/ακόμη του Ζακ Λακάν, τα Φύλλα χλόης του Ουίτμαν, το Πιάνο Βυθού του Γιάννη Βαρβέρη, ταΠοιήματα προτέρου εντίμου βίου του Μάριου Μαρκίδη, ο Λευκοπλάστης για μικρές και μεγάλες αντινομίες του Νίκου Καρούζου (με αφιέρωση).
Αγαπημένα σας διηγήματα. 
Ό, τι έχουν γράψει οι εξής: Κάφκα,  Φώκνερ,  Τζόις,  Μπόρχες,  Χεμινγουέι,  Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, Μισίμα, Καβαμπάτα, Τανιζάκι, Κάρβερ, Ντον Ντελίλο, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης,  Δημήτρης Χατζής,  Θανάσης Βαλτινός και  Δημήτρης Νόλλας.
51876Αγαπημένος ή/ και ζηλευτός λογοτεχνικός χαρακτήρας. 
Ο ομηρικός Οδυσσέας, φυσικά.
Αγαπημένο σας ελληνικό λογοτεχνικό περιοδικό, «ενεργό» ή μη; Κάποιες λέξεις για τον λόγο της προτίμησης;
Με συντηρούν τα περισσότερα από αυτά, εδώ στην Ιάβα, που βρίσκομαι. Θεωρώ πολυτέλεια την διάκριση. Μέσα στην ποσότητα υπάρχει πάντα η ποιότητα, λένε οι Κινέζοι.
Τι διαβάζετε αυτό τον καιρό; 
Εναλλακτικά, για λόγους ρυθμού: Μόμπ99υ Ντικ του Μέλβιλ (5η φορά), Μισέλ Φουκώ,  Η αρχαιολογία της γνώσης(2η φορά), Κόνραντ, Λόρδος Τζιμ(6η φορά), Ηθική του Σπινόζα (4η φορά), τη βιογραφία της Amy Winehouse από τον πατέρα της και το μυθιστόρημα Το πρόσωπο του ουρανού της Δήμητρα Κολλιάκου, το οποίο θα παρουσιάσω λίαν προσεχώς στις ηλεκτρονικές σελίδες του bookpress.gr.
Διαβάζετε λογοτεχνικές παρουσιάσεις και κριτικές; Έντυπες ή ηλεκτρονικές; Κάποια ιδιαίτερη προτίμηση στις μεν ή (και) στις δε; 
Διαβάζω εξ ίσου και από τα δύο είδη – ό, τι προλαβαίνω, εννοείται.
Θα μας αναφέρετε κάποια ανάγνωση σε αστικό ή υπεραστικό μεταφορικό μέσο που θυμάστε ιδιαίτερα;  [μέσο – διαδρομή – βιβλίο – λόγος μνήμης]
83Όλα τα μυθιστορήματα του Ντοστογιέφσκι στα αγγλικά στο μετρό της Νέας Υόρκης, όταν ήμουν εκεί Πρόξενος.
Έχετε γράψει βιβλία ταξιδευτικά και περιπλανητικά (και αποπλανητικά, αν μου επιτρέπεται ο όρος). Υπάρχουν τέτοιοι συγγραφείς ή βιβλία που αγαπάτε και που θα προτείνατε στον ενδιαφερόμενο αναγνώστη;
Πρόκειται για τους Ηρόδοτο, Παυσανία, Νίκο Καζαντζάκη, Κώστα Ουράνη, Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο, Πολ Μοράν, Ουίλιαμ Νταλρίμπλ, Μπιλ Μπράισον και βεβαίως Μπρους Τσατγουίν.
Περί αδιακρισίας
Παρακολουθείτε σύγχρονο κινηματογράφο ή θέατρο; Σας γοήτευσε ή σας ενέπνευσε κάποιος σκηνοθέτης, ταινία, θεατρική σκηνή;
b89194Εκτιμώ ιδιαιτέρως τους εξής: Σαμ Πέκινπα (ξαναβλέπω τακτικά όλες ανεξαιρέτως τις κινηματογραφικές του ταινίες), Μπέκετ, Πίντερ, Σαμ Σέπαρντ, Κάρολο Κουν, Δημήτρη Κεχαΐδη, Παύλο Μάτεσι, Αλέξη Δαμιανό, Γιώργο Σκούρτη.
Οι εμπειρίες σας από το διαδικτυώνεσθαι; 
Μόνον θετικές, αλλά 1 ώρα την ημέρα…
Αν κάποιος σας χάριζε την αιώνια νιότη με αντίτιμο την απώλεια της συγγραφικής ή αναγνωστικής σας ιδιότητας, θα δεχόσασταν τη συναλλαγή;
Μα αυτό συνιστά την τέλεια αντίφαση, διότι: δημιουργική γραφή + στοχαστική ανάγνωση = ακήρατη νεότης!
2Φωτογραφίες: Ο συγγραφέας στο Μπαλί και με την Κλάρα, τη σύζυγό του, στο Χονγκ Κονγκ [2004].
Το Πανδοχείο έχει παρουσιάσει τα βιβλία του Γιώργου Βέη Μανχάταν – Μπανγκόκ. Μαρτυρίες, μεταβάσειςΑπό το Τόκιο στο Χαρτούμ. Μαρτυρίες, συνδηλώσεις καιΈρωτες τοπίων. Κίνα, Ινδονησία, Ιαπωνία, Ταϊλάνδη. Μαρτυρίες, μεταφορές και σύντομα ακολουθούν και τα Στην απαγορευμένη πόλη και Με τις Μογγόλες.

Tuesday, February 18, 2014

ΓΡΑΜΜΑ του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΗ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΟΥΛ

ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΟΥΛ
του
Γιώργου Βέη
(1)
Μπορεί να σκαλώσει κάποια στιγμή το όνομα και ν' αρχίσει να προκαλεί δυσφορία, μιαν έντονη δυσαρέσκεια ή και θυμηδία, ανάλογα με τις περιστάσεις. Να σημαίνει δηλαδή με την πάροδο του χρόνου άλλα αντ' άλλων. Το πρόσωπο, το οποίο το χρησιμοποιούσε κάποτε χωρίς κανέναν απολύτως ενδοιασμό, εξωτερικευμένο τουλάχιστον, ενδέχεται να το απορρίψει. Έχοντας προφανώς διαπιστώσει ότι δεν εκφράζει εντέλει τον Εαυτό, αποφασίζει να υιοθετήσει ένα άλλο όνομα στη θέση του. Η εγχείρηση δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται, αλλά αρκετοί την προτιμούν. Δε θέλουν να καταλήξουν, όπως πιστεύουν, στους σκουπιδότοπους των απόκληρων. Η αλλαγή του ονόματος δεν αφορά μόνον την επιφάνεια του εγώ, το κοινωνικό του αντίκρισμα, την προώθησή του στην αγορά, τις συναλλακτικές και άλλες σχέσεις του, αλλά κάτι βαθύτερο. Ισχυρίζομαι ότι αφορά πρωτίστως τον μηχανισμό της φαντασίας, την ουσία του οραματικού. Πιο συγκεκριμένα: «Όταν τα ιδεογράμματα του ονόματος δε συμβαδίζουν με την ημερομηνία γέννησης, τότε θα πρέπει κάποια στιγμή ν' αλλάξουμε το όνομά μας. Έτσι μόνον μπορεί κανείς ν' αποφύγει στο μέλλον τις αναποδιές της κακής του τύχης. Είναι τελικά ό,τι καλύτερο μπορούμε να κάνουμε για να αποκτήσουμε αυτά που ονειρευόμαστε. Φτάνει επιτέλους η γρουσουζιά!» Δεν τη διακόπτω. Η συνομιλήτριά μου διακατέχεται από ονοματοποιία. Μια λάμψη στα μάτια. Σαν αυγή ν' απλώνεται αμέσως μετά σ' όλο το πρόσωπο. «Έπρεπε να τον είχα ακούσει νωρίτερα τον πατέρα μου. Εκείνος ξέρει πάντα τι συμβαίνει μ' ένα άχρηστο, μ' ένα βλαβερό όνομα!»
*
Αυτά υποστηρίζει με σθένος η Σου, φίλη πιστή από παλιά, από το 2002, τότε που εργαζόμουν στη Νότιο Κορέα. Την ξαναβρίσκω σήμερα στα γενέθλια στέκια της. Δέκα χρόνια μετά. Το ίδιο εντυπωσιακή και ψύχραιμη, το ίδιο πειστική, να χειρίζεται με συνέπεια και πρόδηλη αποφασιστικότητα όσα την απασχολούν. Τυπική Κορεάτισσα της νέας εποχής, έχει ακυρώσει εγκαίρως τις όποιες προκαταλήψεις του παλαιότερου τρόπου ζωής, γνωστού για τα κλειστοφοβικά του σύνδρομα. Το μακιγιάζ, εμφανώς πιο φροντισμένο τώρα από ό,τι στο παρελθόν και μάλλον ακριβότερο, υπογραμμίζει τη συγγνωστή φιλαρέσκεια της σχεδόν τριαντάχρονης. Γενικά, είναι κομψή επειδή κατά βάθος το θέλει πολύ κι όχι επειδή το απαιτεί το παλαιό πρωτόκολλο των συναναστροφών. Φθινόπωρο. Καθόμαστε στον «Ήλιο», ή «Helios, Pub and Club», όπως ακριβώς αναγράφεται στην είσοδο της καφετέριας. Ακμάζει στο κέντρο της πόλης, στην οδό Itaewon-dong, αριθμός 124-5. Ακόμα ένα από τα χρυσαφένια απογεύματα που μας χαρίζονται εδώ, το ένα μετά το άλλο. Μια σειρά παραπλανητικών μηνυμάτων: έχουν μάθει και κρύβουν καλά την απειλή του επερχόμενου ψύχους. Στο μπαλκόνι του πρώτου ορόφου. Τα παράθυρα ανοικτά. Η μουσική αυτή την ώρα δεν ξεκουφαίνει. Προς το παρόν η παραμυθία του σαξοφωνίστα Τσετ Μπέικερ. Εναλλάσσεται πού και πού με Μπεν Γουέμπστερ και Ντιουκ Έλινγκτον. Ήδη ζήτησα να παίξουν δεύτερη φορά το «Sophisticated Lady». Συγκρατώ επίσης: οι τόνοι των χρωμάτων στους τοίχους συμβατοί με τις αποχρώσεις των χυμών και των άλλων ποτών, οι φωνές δεν ενοχλούν, υπακούοντας σ' έναν αφανή κώδικα συστολής, τα ζευγάρια φιλιούνται με άνεση, αλλά και με αισθητό μέτρο εναγκαλισμών, ο αριθμός των φορητών υπολογιστών προσεγγίζει τον αριθμό των πελατών, που εναλλάσσονται σε τακτά διαστήματα, λες κι είναι προγραμματισμένοι. Σπάνια να βρεθούν άδεια καθίσματα. Στο μεταξύ, η μπίρα και το σοβαρότερο αλκοόλ δεν περιμένουν πότε θα έρθει η νύχτα. Είναι διάχυτα, όπως ακριβώς ο παλμός των θαμώνων.
Στα ζυγωματικά της Σου αφήνεται τώρα ένα απαλό πορτοκαλί χρώμα. Σαν από καρπό δέντρου. Οι εκμυστηρεύσεις διαρκούν. Πιστεύει ότι για ορισμένα προβλήματα, τα οποία παραδόξως αντιμετωπίζει καιρό τώρα, υπεύθυνη είναι αποκλειστικά η φύση του ονόματος, το οποίο είναι αναγκασμένη να φέρει από τη γέννησή της ως σήμερα. Οι δηλώσεις της χαμηλώνουν σε ένταση, αλλά το συνδηλούμενο πάθος παραμένει: προτού το όνομα, ως απόλυτος άρχων του ριζικού, την καταδικάσει σε αφάνεια, θα πρέπει να εξουδετερωθεί ληξιαρχικά. Αντιλαμβάνομαι ότι βρίσκεται πολύ κοντά στην αρχή, η οποία ορίζει ότι κάθε γλωσσική διατύπωση είναι αποτέλεσμα ισολογισμού, ήτοι υπολογισμού του σημασιολογικού και συνυποδηλωτικού κέρδους και της απώλειας. Το όνομά της κλίνει εν ολίγοις περισσότερο προς τη μεριά του ελλείμματος παρά της εγγυημένης επιβίωσης. Η ανισότητα προκαλεί νεύρωση. Είναι άραγε δυνατόν να υπάρξει απόλυτη τιμή κέρδους; Μπορεί να εξασφαλισθεί ένα ελάχιστο όριο απώλειας, το οποίο να είναι κατά περίπτωση αποδεκτό, ώστε να μη διεγείρει αρνητικά τον Εαυτό;



στο diastixo.g

Monday, August 6, 2012

Οι κρεμαστές πισίνες.Του Γιώργου Βέη* .Οπως δημοσιεύεται στην "Αυγή"


Ημερομηνία δημοσίευσης: 05/08/2012
ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ
 

«Όταν όμως μιλούσε, δεν έλεγε ποτέ του βλακείες. Ήταν ολοφάνερα ντροπαλός. Όπως αποδείχτηκε, ζούσε στην Ανατολή και βρισκόταν στην πατρίδα με άδεια»
Γ. Σόμερσετ Μομ, Το βαμμένο πέπλο

Η πρόχειρη βεντάλια των επιθυμιών. Η βαθιά ριζωμένη έξη των φαντασμαγοριών. Ταλάντωση πάνω από την εκκωφαντική αφθονία της σκηνής. Πάνω από τις δομές του αναγκαίου, του εξόφθαλμα ωφέλιμου, αλλά και του ενδεχομένως περιττού. Επείγουσα κινητοποίηση των αισθητηρίων. Το καλούπωμα της ιδιαίτερης στιγμής. Εννοώ την ανοιχτή πόρτα στην ενδεχομένως ορθή ερμηνεία του τυχαίου. Ίσως για μερικούς να είναι πράγματι η βασιλική οδός προς το απώτερο, το όντως περιεχόμενο του κόσμου. Ας την ονομάσω, προσωρινά έστω, ιδεώδη πρόσληψη προτύπων. Ασφαλή νομή και κατοχή πεδίου όρασης. Ας τυλιχτώ ακαριαία στην ωριμότητα της πρώτης σημασίας. Εκείνης δηλαδή που με επισκέπτεται χωρίς καμία εκ των προτέρων προειδοποίηση, που επείγεται να με χαράξει, και στη συνέχεια να με κατοικήσει. Να γίνει τώρα εαυτός. Την ώρα ακριβώς που όλα φαίνονται ρευστά, αγοραία, αναλώσιμα. Πρόχειρα δείγματα του χαοτικού. Προσπαθώ να διακρίνω στον ορίζοντα, όπως μου τον προσφέρει το μπαλκόνι του εστιατορίου «Ku dé ta» της Σιγκαπούρης, το καθησυχαστικό σημάδι, την ακύρωση της παρακμής, τη διάρκεια των απολαύσεων εις το διηνεκές των φώτων.
Διακρίνω τα πλέον εντυπωσιακά δεδομένα και καταμετρώ: τις κλίμακες της Ασίας σε μια συνοπτική εκδοχή τους, την αυθάδεια ορισμένων υπερυψωμένων πολεοδομικών όγκων, αλλά και τις συμπαγείς ομολογουμένως αλήθειες των κτισμάτων, πέρα από τα μπαρόκ επιτηδεύματά τους, εγγυήσεις των διακηρύξεων της ευνομίας από τα φερέφωνα της πολιτικής ηγεσίας. Κατανοώ το εδάφιο από το Περί ύψους του Κάσσιου Διόνυσου ή Ψευδο-Λογγίνου «όμως το υψηλό, όταν λάμπει καίρια, φωτίζει σαν κεραυνός όλα τα πράγματα κι αναδεικνύει μεμιάς συγκεντρωμένη τη δύναμη του ρήτορα», σαν να αφορά και τους πολεοδόμους της νεωτερικής Ασίας. Ένας κόσμος λείος, κατεργασμένος, όπως αυτό το τοιχογραφικό σύμπαν δίπλα μου. Με κερδίζει όμως εκείνος ο πίνακας, στα δεξιά μου όπως κάθομαι. Στο κέντρο του τοίχου. Τα μάτια του λιονταριού εμβλήματος. Η λάμψη, ο κίνδυνος, η παραδοχή του ισχυρότερου. Του προσώρας μόνον ακινητοποιημένου βασιλέως των ζώων. Μάτια καρφωμένα πάνω μου. Θέλουν προφανώς να με ζαλίσουν, να με παρασύρουν εκεί που ξέρουν καλύτερα από οπουδήποτε αλλού, στην καρδιά του αρχαίου δάσους της Σιγκαπούρης. Να με βουτήξουν για τα καλά στην υπόθεση μιας ακραίας τόλμης. Υπνωτισμένο, ανέκκλητα τρωτό. Αναρωτιέμαι, καθώς συνέρχομαι από τη στιγμιαία αυτή απόσυρση στα ενδότερα του πίνακα, είχε διαβάσει άραγε ποιήματα του Ράινερ Μαρία Ρίλκε ο ζωγράφος; Τις Ελεγείες του Ντουίνο για παράδειγμα; Εκεί που βγαίνουν τα λιοντάρια να περπατήσουν μαζί με τους αναγνώστες στο δάσος των συμβόλων. Ακούμε στην αρχή της Τετάρτης Ελεγείας: «Und irgendwo gehn Löwen noch und wissen, / solang sie herrlich sind, von keener Ohnmacht». Ή, όπως αποδίδει στη γλώσσα μας ο περίτεχνος εκείνος Θεσσαλονικιός, από την Επανωμή, ο Δημ. Στ. Δήμου: «Όμως ζουν κάπου ακόμα λιοντάρια, κι όσο είναι / μεγαλόπρεπα, τʼ είναι αδυναμία δεν γνωρίζουν». Οι μύθοι ανέκαθεν διαμόρφωναν ήθη και βεβαίως πολιτικές αγαστής συμβίωσης με το πεισματικά παράλογο. Ο σταθερός κανόνας διεθνούς εμβελείας. Πως λάμπει τώρα και σʼ αυτή την περίσταση; Προσπαθώ να αφοσιωθώ για λίγο στο φαγητό μου.
Ό,τι προλαβαίνω να αφομοιώσω δεν είναι ο λαμπρός περίγυρος μιας μείζονος θρησκευτικής τελετής, αλλά μια καθόλα πραγματιστική, ειλικρινέστατη και βατή κοσμικότητα. Εντατικής μάλιστα ανέλιξης. Η βίωση μιας ανεπαίσθητης απόκλισης. Ίσως το απαραίτητο προστάδιο μύησης στις κύριες παραμέτρους του συγκεκριμένου χώρου. Ο ανιδιοτελής, αναλυτικός προσεταιρισμός των ορατών σημάτων. Τα λόγια, όπως συνήθως συμβαίνει στις ανάλογες συνθήκες δράσης, φτάνουν κάπως αργά για να στήσουν, για να γράψουν τις εικόνες. Το πεδίο δράσης των συγκινήσεων είναι επόμενο να διευρύνεται συνεχώς. Αλλά και μήπως η ίδια η γλώσσα δεν είναι μια επιπλέον εικόνα, όπως ισχυρίζεται ο Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ; Το βλέμμα με έχει ήδη πείσει προ πολλού ότι μπορεί πράγματι να διαβάσει απερίσπαστο όλα τα τεκμήρια της πολεοδομικής δράσης. Από δω που στέκομαι τώρα, στο νοτιότερο άκρο αυτής της επιφάνειας, η οποία στεφανώνει ως αψίδα φουτουριστική ολόκληρο το ξενοδοχείο, το μάτι, σαν χορτάτο πια, πιστεύει πως αγκαλιάζει ανεμπόδιστο το γηγενές γίγνεσθαι. Η αίσθηση της πληρότητας μέσα στην έκπαγλη προσφορά των χρωμάτων. Ακόμη και οι πενέστεροι στους κύκλους των κατοίκων φαίνεται κάποια στιγμή ότι ζουν, ότι αναπνέουν διάρκεια και αντοχή μέσα στα χρώματα της σπατάλης των φωτεινών δεσμών. Σπατάλη, η οποία ενδεχομένως θα μπορούσε να θεωρηθεί στοργή.
Καθαρογράφω ή μάλλον αποπειρώμαι να αποτυπώσω σε έναν πρώτο βαθμό το προϊόν της εξισορρόπησης των περίπλοκων στοιχείων. Την αφανή αλλά πρόσφορη συναίρεση των εναντιωματικών προαιρέσεων. Αντιλαμβάνομαι ότι πρόκειται για την εσκεμμένη μη περαιτέρω κατάτμηση και αντιδιαστολή των όγκων. Τα συστατικά και τα παραρτήματα της πραγμοποιημένης βούλησης ανήκουν ασφαλώς στο ίδιο μουσικό κομμάτι. Εξ ου και η επιβλητική αρετή, η δομημένη, η περίβλεπτη πειθώ. Ένα είδος καρτεσιανής προοπτικής. Ανιχνεύεται κι εδώ, παρά το πέπλο της σύγχυσης που πέφτει ενίοτε εδώ κι εκεί.
Είναι φανερό ότι το νησί περνάει με ιδιαίτερη ευκολία από τον ένα κύκλο των παραγωγικών του μεταμορφώσεων στον άλλο. Τοπίο χαμαιλέων. Αρχαιολογία των πρώτων δέντρων, βράχοι σαν απειλή στην αρχή, στο ξύπνημα της ημέρας, στο πρώτο φιλί της νύχτας, αποτυπώματα καταιγίδων κι άλλα σκαριφήματα των καιρών. Τα πάντα βουτηγμένα στην υγρασία ενός υποθετικού μυστηρίου. Σήμερα, συνιστά πλέον την απαρτίωση μιας υποδειγματικής μητρόπολης. Αρχιτεκτονικές φωτοχυσίας πάνω στο κύμα. Η ισχυρή εντύπωση ότι δηλαδή υπερίπταται κι εδώ ένα είδος γρανίτη. Ή μάλλον όνειρο από γρανίτη. Οι ουρανοξύστες υπερ-φωλεές. Στην κορυφή τους η πισίνα της απροκάλυπτης τεχνολογικής έπαρσης. Κολυμπάμε διακόσια μέτρα πάνω από τη γη, στον αέρα της ματαιοδοξίας, στο ζεστό κενό της σιγκαπουριανής νύχτας. Η επωδός ότι είμαστε ίσως οι πλέον αβέβαιοι, οι επισφαλείς κάτοικοι του κόσμου, οι παρείσακτοι, οι οποίοι βιώνουμε εξακολουθητικά την πραγματικότητα μέσα σε μια καλοβαλμένη πλάνη, σε μια υπερβολή ηδονών. Να προσεγγίσουμε ξανά τιςΕλεγείες του Ντουίνο. Την Πρώτη αυτή τη φορά. «Tiere merken es schon / daß wir nicht sehr verläßlich zu Haus sind / in der gedeuteten Welt». Με τον τρόπο πάλι του Δημ. Στ. Δήμου: «... κι αυτά ακόμα τα ζώα, τα σοφά το μαντεύουν, / πως δεν είμαστε βέβαια τόσο ασφαλείς / μες στον γνώριμο κόσμο».
Πρόσθιο κολύμπι. Το θεσπέσιο αίσθημα του αβαρούς. Μακριά, πολύ μακριά από το έδαφος του βίου και των συνθηκών του. Εδώ, σʼ αυτό το ύψος, τα πράγματα φαίνονται κοσμήματα. Για λίγο ακόμη μέσα στις διαβεβαιώσεις της μουσικής. Την εκτελεί με συγκρατημένη ευθυμία ο χορός των Σειρήνων, μιας ακριβής αλλά όχι και τόσο απαγορευτικής απόλαυσης. Ίσως, για να συμβουλευτώ κι εδώ τον Διονύσιο Σολωμό, ένα είδος «αυτοΰπαρχτου» κόσμου», στην υλική του διάσταση, μας περιβάλλει με ήρεμη αποφασιστικότητα. Με έχει ήδη καταγράψει στο μητρώο του. Στην άκρη της πισίνας, στην απόληξη της πρόσκαιρης αυτής χαλάρωσης, περιμένει βεβαίως, πιστή αλογόμυγα, η καθημερινότητα. Ο βλοσυρός, πρώτος βαθμός της πραγματικότητας. Ο συμπαγής χρόνος. Ο χωρίς καμιά εγκοπή.
Φρονώ ότι επαληθεύεται άλλη μια ειδική στάση ζωής. Την παραθέτω αυτούσια: «Να βλέπεις αυτό που επέρχεται και όχι μόνο αυτό που είναι. Επικέντρωσε την εργασία σου στις συνέπειες του νέου. Αποδέξου την πειθαρχία που προσιδιάζει στο γίγνεσθαι αυτών των συνεπειών. Μετάτρεψε την πολλαπλότητα που είσαι, σώμα μέσα σε σώμα, σε ανεξίτηλη ύλη του Αληθούς». Πρόκειται για χαρακτηριστικές ρήσεις του Αλαίν Μπαντιού. Διδάσκει, μεταξύ άλλων, ετοιμότητα στην «Ενσωμάτωση», όπως εντοπίζεται στο έργο του Δεύτερο μανιφέστο για τη φιλοσοφία. Συνεισφέρει κι εδώ ένα αξιακό μέτρο συμπεριφοράς. Ικανό να μου εξασφαλίσει, σε σταθερή βάση, την απαραίτητη δημιουργική έκπληξη.

Ο Γιώργος Βέης είναι ποιητής

Sunday, May 20, 2012

Γ.ΒΕΗΣ:Το πρωινό φως αναβάθμιζε θυμάμαι το Ναύπλιο



Όλα τα δέντρα την αυγή δροσιά είναι γιομισμένα
 και μένα τα ματάκια μου με δάκρυα βουρκωμένα.
                                                           
                  
                                                               Δημοτικό

Μπορεί πράγματι να έχει δίκιο ο Henri Michaux:
τα δέντρα ανατριχιάζουν πιο ευαίσθητα, πιο πλατιά,
πιο ανάλαφρα, πιο χαριτωμένα, πιο ατέρμονα
απ' ό, τι άντρας ή γυναίκα
πάνω σ΄ αυτή τη γη και ανακουφίζουν περισσότερο



όμως εγώ εδώ θα σε φέρω ξανά
φως μου, κατάφαση και θαλπωρή 
μέσα στη μοναξιά αυτών των δύσκολων καιρών,
να δείξεις γνώση και σκοπό
πέρα απ'  αυτό το Βασίλειο των νεκρών 
πέρα από τις θάλασσες τις μαύρες
να υποσχεθείς με όση συνέπεια και δύναμη σε διακρίνει
γαλήνη απόλυτη και καθαρή αλήθεια

μαζί να χτίσουμε λοιπόν τη γέφυρα
του τέλους.
                                                                       *

Γ.Β.

Saturday, May 19, 2012

Kριτική Γιωργου Βέη σε μυθιστόρημα του Ανδρέα Μήτσου

19/5/12   Μυθιστόρημα ουμανιστικής υφής 
================================== 
Απο την  Εφημερίδα ΑΥΓΗ-Αναγνώσεις
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΗ
                                      
ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΗΤΣΟΥ, Ο κίτρινος στρατιώτης, εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 296


«Αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι η μαγική εκδοχή ελάχιστα με ικανοποιεί. Αντίθετα με γεμίζει μια ανεξήγητη οργή.»Ανδρέας Μήτσου, Ο Χαρτοπαίκτης έχει φοβηθεί

 Στο μυθιστόρημα αυτό μας περιμένουν, μεταξύ άλλων, αλλεπάλληλες ψυχαναλυτικές επαγωγές, εν θερμώ εξομολογήσεις, προσφυγές στο νιτσεϊκό καταπίστευμα, ημερολογιακές εκρήξεις ενός προβληματισμένου και προβληματικού εγώ, το οποίο συν τοις άλλοις έχει το προνόμιο -κατάρα- να βλέπει τον κόσμο από μια παράδοξη οπτική γωνία, μάχες στο Ελ Αλαμέιν, έρωτες μέχρις εσχάτων στο πλαίσιο μιας Σφίγγας Μέσης Ανατολής, εξοντωτικές σφαγές στο Ρίμινι. Κι όλα αυτά δίπλα σε λειτουργικούς αφορισμούς και ιδιότυπες αλλά τιμαλφείς λέξεις, όπως πχ «αφαντιασμάρα» και  «μηλαδερφός» (βλ. σελ. 249 και 250, αντιστοίχως), ευφυείς μεταφορές και καλώς συγκερασμένες αλληγορίες του πολέμου, αλλά και της οριακής, όχι κατ' ανάγκην ουτοπικής ευτυχίας του ανθρώπινου είδους. 
Στο άλμπουμ των ολοκληρωμένων αισθητικά χαρακτήρων, τους οποίους ανέδειξε έως σήμερα με υποδειγματική υφολογική συνέπεια ο συγγραφέας, προστίθεται τώρα και ο καθημαγμένος αυτός πρωτοπρόσωπος αφηγητής, ο αποκαλούμενος προς το τέλος της αφήγησης κίτρινος στρατιώτης. Ονειροπαρμένος και ελαφρώς «φευγάτος», αλλά όχι απολύτως ξεκομμένος από την περιώνυμη κοιλάδα των στεναγμών, που είναι βεβαίως η αληθινή ζώνη των παθών, αλαφροΐσκιωτος, αλλά όχι παντελώς σαλός, απροσδόκητα φιλάνθρωπος, αλλά όχι συνειδητός πολέμιος των πολέμων, υποκείμενο υπερφυσικών εμπειριών, αλλά και γειωμένος καλά, όποτε το απαιτούν οι περιστάσεις, στο έδαφος της αντικειμενικότητας, έρμαιο σκληρών περιπλανήσεων στη λεκάνη της Μεσογείου, αλλά και φορέας ισχυρού νόστου, ο τραγελαφικός ήρωας του βιβλίου είναι πρωτίστως μια αυθεντική καρικατούρα του διαχρονικού Παραλόγου. Όπως ακριβώς το γνωρίσαμε και μέσα από τη λογοτεχνία, εγχώρια και αλλοδαπή. 
Η αγωνία του κίτρινου στρατιώτη αποτελεί εν ολίγοις τον αντικατοπτρισμό της ίδιας της αγωνίας μας να διδαχθούμε επαρκώς σημαίνον το  -όποιο- παρελθόν, κατά το πρόταγμα μάλιστα του Ευριπίδη, να εμπεδώσουμε αξιοπρεπώς το δεδομένο παρόν και να οραματιστούμε ενδεχομένως το μέλλον, αντιμαχόμενοι ταυτοχρόνως εκ του συστάδην όλες απαρεγκλίτως τις αβελτηρίες, τις ματαιοδοξίες, τις ψευδαισθήσεις και τις θλιβερές μικρότητές μας. Αν όντως για τον Φρόιντ «ο άνθρωπος είναι πραγματικά μια δαρβίνεια παραλλαγή, καταδικασμένη να παράγει πολιτισμό, ένας 'λύκος' που πρέπει να ευχόμαστε να εξημερωθεί. Για να περισωθούν οι πολιτισμικές αξίες, ο λύκος πρέπει ν' αφήσει  την αυθεντικότητά του να γίνει απουσία και μνήμη, δηλαδή γλώσσα και συνείδηση»,  τότε ο κίτρινος στρατιώτης συνιστά το εκκρεμές εκείνο, το οποίο έλκεται και ελκύεται διαδοχικά από το ναδίρ της εξόντωσης του Άλλου (βλ. πχ την εν ψυχρώ δολοφονία των πέντε μελών της Υγειονομικής Επιτροπής Απονομής Πολεμικών Συντάξεων, την οποία εκτελεί ένας παρανοϊκός, απόστρατος πλέον κίτρινος στρατιώτης, σελ. 292) και από το ζενίθ της απόλυτης αυταπάρνησης, όπως ουσιώνεται στην πρόταση γάμου, την οποία εκτός πάσης λογικής απευθύνει ο εν λόγω στο μαύρο πρόβατο του χωριού του, την αμετανόητη κομουνίστρια, ονόματι Δήμητρα Μακρή. (Βλ. σελ. 264 και περισσότερα ερμηνευτικά των πράξεων: Μάριος Μαρκίδης, Η ψυχανάλυση του διχασμένου υποκειμένου).
Όπως και σε προγενέστερα έργα του Ανδρέα Μήτσου, φέρ' ειπείν ενδεικτικώς: Σφήκες (2001), Ιστορίες συμπτωματικού ρεαλισμού (2005), Η ελεημοσύνη των γυναικών (2009) ή Ο αγαπημένος των μελισσών (2010), όλα από τις εκδόσεις Καστανιώτη, έτσι κι εδώ, οφείλω να το επισημάνω, η γραφή παράγει συν τοις άλλοις μουσική. Η παράταξη των προτάσεων, η σημασιοσυντακτική ροή των επεισοδίων και η όλη δομή του αυτοπειθαρχούμενου λόγου παραπέμπει συχνά-πυκνά στην ανάπτυξη μιας πολυεπίπεδης σονάτας. Το υλικό των ψυχικών κραδασμών μεταφέρεται έτσι αυτούσιο στο αναγνωστικό χωράφι, χωρίς βάναυσες τομές ή περιττές ίντριγκες της αναπόφευκτης για άλλους ρητορείας. Το δε ονειρικό στοιχείο, το οποίο παρεισφρέει σε μέγα μέρος των διηγητικών αφορμών, δεν εκφυλίζει ποτέ την υπόλοιπη μυθιστορηματική ανέλιξη, καθιστώντας την ένα βαρύγδουπο σύνταγμα ψευδομαγικού ρεαλισμού. 
Μάλιστα η συναισθηματική ιδιομορφία του κίτρινου στρατιώτη συνάδει με τη στάση μας εκείνη, η οποία προσπαθεί να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι η ρευστότητα του κόσμου είναι εν τέλει το καύχημά μας, η ίδια η σανίδα της σωτηρίας μας. Αυτή η απολύτως βιωμένη έκλαμψη της απώτερης Ιδέας-Αλήθειας, το σατόρι  δηλαδή του ιαπωνικού βουδισμού, είναι εν τέλει υπόθεση εργασίας, αλλά και επιγενόμενο κτήμα μιας ακραίας, ήτοι ηρωικής αυτογνωσίας, στην οποία προσέρχεται κάποια στιγμή με άκρα ταπεινότητα και βαθύτατο σεβασμό η μαρτυρική αυτή περσόνα του Ανδρέα Μήτσου. 
Θα μπορούσε μάλιστα να ψιθυρίσει κι αυτή μαζί με τον Αρθούρο Σοπενχάουερ: «αν ψάχνεις να βρεις ένα νόημα στην Ιστορία, είναι σαν να κοιτάς τα σύννεφα. Στα σύννεφα βλέπεις σχήματα που μοιάζουν με λιοντάρια, με βουνά, με λίμνες, με θάλασσες. Είναι σχήματα αυθαίρετα, κατά τον ίδιο τρόπο που είναι αυθαίρετη και η Ιστορία. Βλέπω την Ιστορία σαν ένα μεγάλο όνειρο, που όμως δεν το ονειρεύεται κανείς. Είναι σαν όνειρο που ονειρεύεται τον εαυτό του. Ίσως όμως δεν έχει προορισμό». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η  ηθική του κίτρινου στρατιώτη σφυρηλατείται κυρίως στο πεδίο της μάχης. Ακριβώς από εκεί απορρέει η αρκούντως ουμανιστική υφή της, έστω και ομοιοπαθητικώς. Κοντολογίς, είναι η ηθική μιας εποχής αίματος και υπερβολών της ύπαρξης. Εξ ου και το ομολογουμένως αμείωτο ενδιαφέρον που παρουσιάζει σε διαχρονική, διιστορική βάση.
 
Ο Γιώργος Βέης είναι ποιητής

Friday, March 2, 2012

ΠΟΙΗΣΗ: Τα πρώτα 13 του Μάρτη απο το ΓΙΩΡΓΟ ΒΕΗ*



           Πάντα μαζί

Δεν μπόρεσα πάλι να το διακρίνω
όσο κι αν προσπάθησα δεν είδα τίποτε
κρυβόταν συνεχώς το κειμενοβουνοπλαγιά
ανάμεσα στα φύλλα των δέντρων και τις κουρτίνες της βροχής

το άκουγα καθαρά όμως
όπως ακριβώς οι πρώτοι άνθρωποι του κόσμου
μου το διάβαζε από την αρχή ως το τέλος
με την ίδια πάντα άνεση
ο σπίνος. 


                   Στις εξήμισυ θα έρθει ο Χέλντερλιν 
                               
Θα μου πει πάλι ότι η διατύπωση είναι που μετράει
αυτή στήνει την αλήθεια στα πόδια της
κι ότι αυτό το χαλί δεν ταιριάζει με τους πίνακες
κι ότι το χιόνι που σκέπασε χθες την αυλή μας
είναι μια προφητεία για την επερχόμενη καταστροφή

του αρέσει να επαναλαμβάνει ad nauseam τις λέξεις
«λυκόφως» και «οπώρες»
έρχεται στην ώρα του κάθε φορά
και δεν λέει να φύγει μετά
πιστεύει ακράδαντα ότι είναι αυτός που έγραψε, μεταξύ άλλων,
εκείνους τους στίχους για μιαν εντελώς απίθανη Πάτμο

κάποια στιγμή θα του φανερώσω όμως την αλήθεια
ότι δηλαδή όχι αυτός, επ'  ουδενί, αλλά εγώ είμαι εκείνος.  
                                                    *
 [[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[

   Τι μου υπαγόρευσε ένας δρυοκολάπτης
-------------------------------------------------------

«Να προσέχεις, να προσέχεις
όταν κατεβαίνει το ρέμα από τον Όλυμπο
καλύτερα να είσαι στη Μελβούρνη ή στην Κρήτη
να προσέχεις, να προσέχεις»

[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[                                               
                                        *
                                                            
                                    Eμονές των πεζοπόρων

Το άρωμα αυτού του δρόμου - 
τα σπίτια άδεια 
σα να πέρασε από δω ο Τετραγράμματος
και μάζεψε όλα τα έπιπλα
                            
        
όχι σαν τους Αζτέκους που πίστεψαν στους ουρανούς
και χάθηκαν ξαφνικά μέσα στους ατμούς εκείνης της αυγής.
                    *
                    Λαμπραδόρ, τριών μηνών, θηλυκό

Δεν συγκρατείται με τίποτα
ξέρει από τώρα όμως πού θα με φιλήσει
και πόσο στο μέλλον θα με δαγκώνει
για να μου πει:
«Θεός». 
                               *
                         Dementia primaria, καπνίζοντας

Πώς η καλή βελόνα ράβει τη λινάτσα πάνω στο καλάθι,
έτσι κι εγώ θα γίνω στο τέλος το μέλλον σου
μπροστά μας ανοίγεται η προοπτική της απόλυτης ευτυχίας
χωρίς ανταλλάγματα
κι όλα εκείνα τα σχέδια που χάραξες στο μπράτσο μου
χάρτες ηδονής
θα πολλαπλασιαστούν στο άπειρο
να κάνουν τον ουρανό μια πόλη για μας
                                                   -- 
άδειασε, σε παρακαλώ, το τασάκι στον κήπο,
από τα αποτσίγαρα και τις στάχτες σου
φυτρώνουν άγγελοι φύλακες και πουλιά του Αλιάκμονα

                                                 -- 
άνοιξε το παράθυρο να μπει ο λαιμός σου 
                                                 --
ποτέ ξανά στο σινεμά
όλα τα έργα είναι αληθινά
εγώ θέλω αέρα
                                * 
         Η μνήμη του κόνδορα

Έχει ξαναπεράσει από εδώ τρεις χιλιάδες χρόνια πριν
πετώντας χαμηλά ξεχωρίζει το σπίτι του χειμώνα
τις τελετές των νεκρών, τα παιδιά που θα γεννηθούν
έχει μάθει καλά την Ιστορία όπως ψοφίμι
και μεγαλώνει τα μικρά του μόνο με αλήθειες,
   Η ευφράδεια των σπάρτων

έχουν εξασφαλίσει μια ή δυο αιωνιότητες
τα κύτταρά τους εγγύηση της αέναης επιστροφής
πιστός δάσκαλος, φρόνιμος μαθητής ο κάθε μίσχος τους
με την άνοιξη βιάζεται να εκμυστηρευθεί τα πάντα
                               
                          *
               Οι πρόνοιες των ιπταμένων 

Τους άκουσα σε μια στάση τους στην Τανάγρα
στο ραδιόφωνο έπαιζαν Παλεστρίνα:
« Η Μεγάλη Άρκτος φέρνει πάντα τύχη
ιδίως το καλοκαίρι,
την κοιτάς για λίγο κι αυτό αρκεί
πετάς προς το πεπρωμένο της αίσιας ανταμοιβής
της προαγωγής σου, κάποια στιγμή,
σε πίδακα φωτός.»                       
                                   * 
                        Εγκαταλελειμμένο Σιτροέν

Τα αδέσποτα χόρτα, οι άτακτες βρούβες το αγάπησαν
γεννήματα και βλασταράκια σκαρφαλώνουν στους ιστούς,
στα μέταλλα της παλαιάς αίγλης
είναι πλέον το μεγαλύτερο κομμάτι του θησαυρού τους
μάλλον ο ευτυχέστερος προορισμός της καρότσας
να γίνει με τη σειρά της το άρμα της χλωροφύλλης 

                                     *
 Το τικ του Ροβεσπιέρου
 είναι το σημάδι της υποταγής ή της υπεροχής
ιδίως όταν βλέπει ξαφνικά να έρχεται προς το μέρος του
εκείνη η αλάνθαστη λέξη στιλέτο
να καρφωθεί με δύναμη στην καρδιά του
τότε φέρνει το δεξί χέρι του στο στήθος
ως να υποκλίνεται στον Αχέροντα των μυστικών του
                
                                   *
                                Αμφιβολίες μοναχού στην Καμπότζη

κρέμεται από μια τρίχα
από ένα τίποτε του πεπρωμένου
η ρίζα της αμφιβολίας
έτοιμη να πέσει κάτω στο χώμα
εύχεται να τη φυσήξει δυνατά
να την σηκώσει ψηλά ο αέρας
μέσα στο όραμα του δειλινού
να μην δοκιμάσει ξανά
τον βραχνά των χρωμάτων
τη δύναμη των αριθμών
                                 *
                                      Η σαγήνη της κλαίουσας 
Ισορροπεί μεταξύ του ολέθρου και της νίκης
το να επιζείς δεν είναι χάρις μήτε αυθάδεια
δείχνει η ροή των υπαινιγμών της
δεν είναι τίποτε άλλο παρά
αφοσίωση στο σπέρμα της μουσικής
στον ψίθυρο του γλιτωμού
μέσα από τις καταιγίδες της παραφοράς
που οι άνθρωποι έχουν πει: μπροστά

                                                       *

 [η συνέχεια στο επόμενο]
Ο πολυβραβευμένος ποιητής  ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ
ειναι Πρέσβυς της Ελλάδας στην Ινδονησία....

wibiya widget