ΟΙ ΚΑΤΆΡΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΊΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Γράφει η φιλόλογος
ΓΙΏΤΑ ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΟΥ

"Ες κόρακας" ...και "άπιθι εις όνου πόκας" ..αρχαίες κατάρες

Το ες κόρακας των αρχαίων σήμαινε περίπου ο,τι και το σημερινό..αι στον διάβολο.Καποτε οι βοιωτοί πηραν χρησμό να πανε να κατοικησουν στο μερος που θα δουν λευκα κοράκια.Φτάνοντας στον παγασητικό ειδαν λευκα κοράκια να πετάνε, αυτά όμως τα άλειψαν με γύψο τα παιδιά για να παίξουν..Ετσι εμειναν εκει και ονομασαν την περιοχή κόρακες..Οι Αιολείς όμως τους έδιωξαν από εκει και τον τοπο τον εκαναν τοπο εξορίας των καταδικασμένων για κακουργήματα.Ο Αισωπος λεει ότι καποιος μεγάλος κολοιός (καλιακούδα) νομισε ότι είναι ίση με τα κοράκια και πήγε μαζί τους,ομως την έδιωξαν και ξαναγύρισε, τοτε οι καλιακούδες την χτυπησαν λέγοντας" φεύγε ες κόρακας" αι στον κόρακα δηλαδή..Αλλος μυθος λεει ότι στην Κιλικία υπήρχε ένας τόπος ονομαζόμενος "κορακίσιον",εκει κατοικούσαν ληστες, απατεώνες και η φραση αι στον κόρακα σήμαινε περιπου γκρεμοτσακίσου στον Κόρακα..
Άλλη αρχαία κατάρα ήταν "'απιθι εις όνου πόκας" ,,πόκος είναι τα πολλά μαλλιά των προβάτων...η κατάρα σημαίνει άντε πήγαινε εκεί που σαπίζουν τα μαλλιά του γαϊδουριού,επειδή όμως το γαϊδούρι δεν έχει μαλλιά, σημαίνει άντε πήγαινε στο πουθενά, άντε να χαθείς...
Γ.Ι.

Ποίηση. ΘΑ ΒΡΕΘΟΎΜΕ ! Αμαλία Τραβασάρου

Αμαλία Τραβασάρου

Θα Βρεθούμε…

Θα Βρεθούμε
μέσα στης ψυχής την ατέρμονη ελπίδα,
στον έρημο δρόμο της μοναχικής αναζήτησης.

Θα βρεθούμε
στην καλοκαιριάτικη νηνεμία των στοχασμών,
στην ελπιδοφόρα προσμονή των μελλούμενων.

Θα Βρεθούμε
στο σταυροδρόμι της απαντοχής
στο συναίσθημα της προσμονής.

Θα βρεθούμε
σαν χαμένοι από καιρό,
στη αβεβαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Θα βρεθούμε,
(σίγουρα… θυμήσου το…)
στο ατέρμονο σύμπαν,
στο φως τού ασύλληπτου θείου,
σε μιαν αγκαλιά ξεχασμένα φιλιά επιούσια…

Θα βρεθούμε…

Αμαλία Τραβασάρου

25-08-2016

Το πρώτο κείμενο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΥ που ήρθε στο φως

To 1986 βρέθηκε στην Πέλλα ένα από τα σημαντικότερα από γλωσσική άποψη κείμενα της μακεδονικής γης.[1] Πρόκειται για ένα ταπεινό κείμενο, μια ερωτική κατάρα (κατάδεσμος), αλλά αποτελεί μια από τις σπουδαιότερες άμεσες μαρτυρίες για την ελληνική διάλεκτο που μιλούσε ο μακεδονικός λαός στην πρωτεύουσα του βασιλείου του.

Χρονολογείται γύρω στα 375-350 π.Χ. και δείχνει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η γλώσσα των Μακεδόνων αποτελούσε μια ξεχωριστή παραλλαγή των λεγόμενων βορειοδυτικών ελληνικών διαλέκτων, που με τη σειρά τους συγγενεύουν στενά με την δωρική.

Όπως σημειώνει ο Crespo 2012, 55: «Ο ερωτικός κατάδεσμος παρέχει έναν νέο τύπο βορειοδυτικής δωρικής και δεν έχει παράλληλο στις λογοτεχνικές διαλέκτους. Οι μέχρι τώρα γνωστοί κατάδεσμοι είναι όλοι γραμμένοι στην τοπική διάλεκτο της περιοχής όπου βρέθηκαν και δεν υπάρχει λόγος να υποτεθεί ότι η πινακίδα αυτή αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Εφόσον ο κατάδεσμος από την Πέλλα παρουσιάζει έναν συνδυασμό διαλεκτικών χαρακτηριστικών που διαφέρει από όλες τις άλλες τοπικές ή λογοτεχνικές διαλέκτους, πρέπει να αποκλειστεί η πιθανότητα να γράφτηκε σε κάποια άλλη διαλεκτική περιοχή και να μεταφέρθηκε έπειτα στην Πέλλα. Καθώς μαρτυρείται αποκλειστικά στην αρχαία Μακεδονία, η διάλεκτος μπορεί δικαιολογημένα να ονομαστεί μακεδονική. Οι μαρτυρίες γιʼ αυτήν είναι τόσο πενιχρές και πρόσφατες όσο π.χ. και για την παμφυλιακή, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για ελληνική διάλεκτο».

μια ανώνυμη γυναίκα καταριέται τον αγαπημένο της Διονυσοφώντα να μην παντρευτεί, όπως προφανώς, σκοπεύει, την Θετίμα, αλλά να προτιμήσει την ίδια.

[Θετί]μας καὶ Διονυσοφῶντος τὸ τέλος καὶ τὸν γάμον καταγράφω καὶ τᾶν ἀλλᾶν πασᾶν γυ-
[ναικ]ῶν καὶ χηρᾶν καὶ παρθένων, μάλιστα δὲ Θετίμας, καὶ παρκαττίθεμαι Μάκρωνι καὶ
[τοῖς] δαίμοσι· καὶ ὁπόκα ἐγὼ ταῦτα διελε<ί>ξαιμι καὶ ἀναγνοίην πάλ{ε̣}ιν ἀνορ<ύ>ξασα,
[τόκα] γᾶμαι Διονυσοφῶντα, πρότερον δὲ μή· μὴ γὰρ λάβοι ἄλλαν γυναῖκα ἀλλ’ ἢ ἐμέ,
[ἐμὲ δ]ὲ συνκαταγηρᾶσαι Διονυσοφῶντι καὶ μηδεμίαν ἄλλαν· ἱκέτις ὑμῶ<ν> γίνο-
[μαι· φίλ]αν οἰκτίρετε δαίμονες φίλ[ο]ι∙ δαπ̣<ε>ινὰ γάρ ἰμε φίλων πάντων καὶ ἐρήμα· ἀλλὰ
[—-]α φυλάσσετε ἐμὶν ὅ[π]ως μὴ γίνηται ταῦ̣[τ]α καὶ κακὰ κακῶς Θετίμα ἀπόληται·
[․․․․].ΑΛ[ ]․ΥΝΜ․.ΕΣΠΛΗΝ ἐμός, ἐμὲ δὲ [ε̣]ὐ[δ]αίμονα καὶ μακαρίαν γενέσται·
[— — —]ΤΟ․[— — —]․․․Ε․ΕΩ[]Α․[․]Ε..ΜΕΓΕ[— — —].

Δένω με μάγια γραπτά[2] την τελετή και το γάμο της Θετίμας[3] και του Διονυσοφώντος και όλων των άλλων[4] γυναικών και χηρών και παρθένων, ιδιαίτερα όμως της Θετίμας, και τα εμπιστεύομαι στον Μάκρωνα[5] και τους άλλους δαίμονες.[6] Κι όταν εγώ τα ξεθάψω, τα ξετυλίξω και τα διαβάσω πάλι, τότε να παντρευτεί ο Διονυσοφών, όχι νωρίτερα.[7] Και να μην πάρει άλλη γυναίκα, παρά εμένα, και εγώ να γεράσω μαζί με τον Διονυσοφώντα και καμιά άλλη. Γίνομαι ικέτης σας! Την φίλη σας οικτίρετε φίλοι δαίμονες, γιατί είμαι ταπεινή[8] και στερημένη απ’ όλους τους φίλους. Αλλά προσέξτε για χάρη μου[9] ώστε να μην γίνει αυτός ο γάμος και η κακιά Θετίμα να χαθεί με τρόπο κακό…

…ο δικός μου, ενώ εγώ να γίνω[10] ευδαίμων και μακάρια…

[1] Πρόκειται για μολύβδινο έλασμα που βρέθηκε στην πρώτη νεκρόπολη της Πέλλας, νοτιοανατολικά της αγοράς της πόλης. Ήταν τυλιγμένη σε μορφή ρολού και είχε 9 χαραγμένες γραμμές. Στα αριστερά λείπει μια κάθετη λωρίδα περίπου 4 γραμμάτων. Η 8η και η 9η σειρά είναι πιο κατεστραμμένες.

[2] Το ρήμα που χρησιμοποιείται συνήθως στις κατάρες είναι το καταδέω (δένω με μάγια) ή καταδίδημι. Εδώ χρησιμοποιείται το καταγράφω που δίνει έμφαση στη γραπτή μορφή που έχει η κατάρα και συνηθίζεται πιο πολύ στις δωρικές περιοχές.

[3] Θετίμα = Θεοτίμη. Η απώλεια του /ο/ (υφαίρεση) απαντά στη βοιωτική, τη φωκική, στην Κω και ειδικά την μεγαρική, όπου έχουμε Θέδωρος, Θέγειτος, Θέμναστος και Θέτιμος. Από φωνητική άποψη το ίδιο συμβαίνει στο Κλε-<Κλεο- και το Νε-<Νέο-. Σύμφωνα με τον γραμματικό Δίδυμο τέλος ήταν η δωρική λέξη για τον γάμο, ενώ ο Ησύχιος παραδίδει γλώσσα τέλειοι∙ οἱ γεγαμηκότες, την οποία πρέπει να βρήκε σε Δωριέα συγγραφέα. Η μακεδονική, όπως φαίνεται από τη επιγραφή, χρησιμοποιεί την λέξη τέλος με την πιο επίσημη σημασία της επίσημης γαμικής τελετής, ενώ τη λέξη γάμος με την έννοια της σεξουαλικής ένωσης που πάντα συνυπήρχε στο ρήμα γαμέω, γαμῶ. Αντίθετα η αττική πρέπει να καινοτόμησε χρησιμοποιώντας στην θέση της κληρονομημένης λέξης τέλος τη λέξη γάμος. Ωστόσο ένα υπόλειμμα της παλαιάς χρήσης διατηρήθηκε στη φράση προτέλεια γάμου για τις προσφορές που έκαναν οι μελλόνυμφοι Αθηναίοι στην Αφροδίτη Ουρανία. Εδώ η λέξη προτέλεια σημαίνει την προ του γάμου προσφορά και κατά κάποιο τρόπο εξηγείται από τη γενική γάμου που ακολουθεί.

[4] Τᾶν ἀλλᾶν πασᾶν = τῶν ἄλλων πασῶν. Δύο ενδιαφέρουσες γλωσσικές παρατηρήσεις. α) Η γενική πληθυντικού των θηλυκών της πρώτης κλίσης ήταν κάποτε -άων. Η δωρική και αιολική συναίρεσαν σε -ᾶν, η αττική σε -ῶν. β) Ο δωρικός τύπος ἀλλᾶν κρατά τον αρχικό τονισμό στη λήγουσα, ενώ ο αττικός ἄλλων τον ανεβάζει στην παραλήγουσα υπό την επίδραση του ομόηχου αρσενικού τύπου.

[5] Ο Μάκρων είναι ο νεκρός μέσα στον τάφο του οποίου τοποθετείται η κατάρα. Οι νεκροί θεωρούνταν ότι μπορούν να φέρουν την εκπλήρωση μιας κατάρας (νεκυδαίμονες). Παρκαττίθεμαι = παρακατατίθεμαι (πβ. παρακαταθήκη). Ο μακεδονικός τύπος παρουσιάζει αποκοπή των προθέσεων, όπως συμβαίνει στην δωρική και αιολική. Ο ίδιος τύπος απαντά στην λακωνική Ηράκλεια της Λουκανίας. Ωστόσο η αποκοπή του βραχύχρονου καταληκτικού φωνήεντος της πρόθεσης κατά στη λειτουργία της ως προρρηματικού συμβαίνει πριν από οδοντικό κλειστό (παρκαττίθεμαι), αλλά όχι πριν από υπερωικό κλειστό: καταγράφω, συγκαταγηρᾶσαι· δεν υπάρχει αποκοπή στον τύπο ἀναγνοίην.

[6] Δαίμοσι είναι ο κοινός ελληνικός τύπος. Η γειτονική θεσσαλική είχε δαιμόνεσσι και η τυπική βορειοδυτική ελληνική δαιμόνοις.

[7] Όλες αυτές οι πράξεις που υποδηλώνουν μελλοντική αναίρεση της κατάρας δεν πρέπει να νοηθούν ως κάτι που θα συμβεί πραγματικά, αλλά αποτελούν ένα είδος σχήματος του αδυνάτου, δηλαδή κάτι που δεν θα συμβεί, και ενισχύουν αντί να αποδυναμώνουν την κατάρα. Γᾶμαι = γαμῆσαι, απαρέμφατο αορίστου.

[8] Το αρχαίο κείμενο παρουσιάζει την ακατάληπτη γραφή ΔΑΓΙΝΑ. Ο Dubois υποθέτει ότι το Γ είναι λάθος αντί για το Π. Προκύπτει λέξη δαπινά, όπου το δ θα ισοδυναμεί με το αττικό τ και το ι θα ήταν ορθογραφικό σφάλμα αντί του ει . Δαπεινά = ταπεινή. Ο ιδιόμορφος τύπος ἰμε (είναι άτονος, επειδή ο τόνος εγκλίνεται στο προηγούμενο γάρ) αντιστοιχεί στο αττικό εἰμί. Μπορεί να οφείλεται επίσης σε ορθογραφικό λάθος. Γενικά οι κατάδεσμοι βρίθουν από ορθογραφικά λάθη σε όλο τον ελληνόφωνο κόσμο.

[9] Δωρικό ἐμῖν = ἐμοί.

[10] Γενέσται (βορειοδυτικός τύπος) = γενέσθαι.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

-Laurent Dubois, “Une table de malédiction de Pella : s’agit-il du premier texte macédonien ?”, Revue des Études Grecques 108 1995, 190-197.
-Emmanuel Voutiras, “À propos d’une tablette de malédiction de Pella”, Revue des Études Grecques 109 1996, 678-682.
-Julián Méndez Dosuna, «Η αρχαία μακεδονική ως ελληνική διάλεκτος», Αρχαία Μακεδονία: Γλώσσα, Ιστορία, Πολιτισμός, ΚΕΓ 2012, 53-64.
-Emilio Crespo, «Γλώσσες και διάλεκτοι στην αρχαία Μακεδονία», Αρχαία Μακεδονία: Γλώσσα, Ιστορία, Πολιτισμός, ΚΕΓ 2012, 65-78.

Heterophoton.gr

«Τα ομηρικά γεύματα» ή πως τρωγοέπιναν οι άριστοι επι Ομηρου.Της Γιώτας Ιωακειμίδου

Της Γιώτας Ιωακειμίδου*

Τα ομηρικά γεύματα ήταν το ακράτισμα (πρόγευμα), το οποίο λέγεται και άριστον. 
Το ακράτισμα των μετέπειτα χρόνων είναι βρεγμένο ψωμί σε άκρατο οίνο. Μόνον δυο φορές το αναφέρει o Όμηρος, μια στην Οδύσσεια (ο Οδυσσέας και ο λαμπρός χοιροβοσκός, αφού ανάψανε φωτιά, ετοίμαζαν το άριστο) και μια φορά στην Ιλιάδα (και γρήγορα ριχτήκανε το άριστο να φτιάξουν). Ακολουθούν το δείπνο και το δόρπον. Το κυρίως γεύμα είναι το δείπνο, το οποίο το έπαιρναν μετά το πέρας των εργασιών πριν το μεσημέρι, ήταν το κύριο γεύμα και καμιά φορά αντικαθιστούσε και το άριστον. Το δόρπον ήταν το νυχτερινό γεύμα. Ο Όμηρος αναφέρει και τέταρτο γεύμα το «δειλινόν», γεύμα ανάμεσα στο άριστον και το δείπνο. Η λέξη αυτή με την έννοια του γεύματος έχει διατηρηθεί στην ποντιακή διάλεκτο. Δειλίζω στα ποντιακά σημαίνει τρώγω βραδινό και δειλινάρ είναι το γεύμα μετά την δύση του ηλίου.

Τα ομηρικά έπη αναφέρονται σε μια προγενέστερη εποχή από αυτήν της εποχής του ποιητή. Η κοινωνία των ομηρικών επών είναι η Μυκηναϊκή κοινωνία, συνεπώς οι πληροφορίες αφορούν την εποχή εκείνη.

Οι ήρωες του Ομήρου πριν το γεύμα πλένουν τα χέρια τους στην Οδύσσεια, αλλά ποτέ στην Ιλιάδα. Τα γεύματα αποτελούνται κυρίως από κρέατα. Πάνω στο σκαλιστό τραπέζι η σεβαστή δέσποινα του σπιτιού φέρνει το ψωμί και ο υπηρέτης ακολουθεί με τις πιατέλες γεμάτες με τα κρέατα. Ήταν ψητά από βοδινό κρέας συνήθως και προσφέρονταν σε κάθε εκδήλωση, γιορτές, γάμους, συμπόσια.Το ψήσιμο γινόταν στην αυλή πάνω σε φωτιά που άναβαν. Μαγείρευαν οι γυναίκες του σπιτιού με την βοήθεια των δούλων. Στα επίσημα γεύματα η σφαγή των ζώων έπαιρνε την μορφή θυσίας σε κάποιο θεό. Πουθενά δεν κάνει λόγο ο Όμηρος για μαγειρεμένα φαγητά, ακόμα και τα μυαλά και τα εντόσθια των ζώων τα έψηναν. Τα δείπνα τα έλεγαν και «δαίτας» από το δατείσθαι=μοιράζομαι, επειδή τα κρέατα τα μοίραζαν σε ίσες μερίδες σε όλους.

Πίστευαν ότι το κρέας προσφέρει σωματική και ψυχική ευεξία. Έτσι ο Αγαμέμνονας προσφέρει βοδινό φιλέτο στον Αίαντα μετά την μονομαχία με τον Έκτορα: δ΄Αίαντα διηνέκεσσι γέραιρεν ήρως Ατρεΐδης ευρύ κρείων Αγαμέμνων, Η 320 (κι ο πρωταφέντης Αγαμέμνονας, ο γιος του Ατρέα, τιμώντας τον Αίαντα πλήθος μπρος του σώριαζε μερίδες απ΄ την πλάτη). Οι ομηρικοί ήρωες αυτοεξυπηρετούνται, ακόμα και οι βασιλιάδες. Ο Οδυσσέας καυχιέται ότι ξέρει να τεμαχίζει το κρέας και να ανάβει την φωτιά. Ο Μενέλαος κερνά ο ίδιος το κρασί, ενώ ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος τακτοποιούν τα πάντα.

Ο Αλκίνοος που είχε διαλέξει την τρυφηλή ζωή, προσφέρει και αυτός στον φιλοξενούμενο του Οδυσσέα ψητά κρέατα. Όταν ο καλεσμένος είναι υψηλό πρόσωπο το κρέας το σερβίρει ο ίδιος ο οικοδεσπότης. Οι Φαίακες κατεξοχήν θαλασσοπόροι και ενώ η θάλασσα είναι γεμάτη ψάρια, προτιμούν τα κρέατα. Ο δε Μενέλαος παραθέτει στο γεύμα προς τιμήν του Τηλέμαχου «νώτα βοός». Οι μνηστήρες τρώνε κρέατα, όχι ψάρια ούτε πουλιά ούτε μελίπηκτα.

Μετά τα γεύματα οι ομηρικοί ήρωες ασχολούνται με αθλητικές ασκήσεις με δίσκους και ακόντια ή άκουγαν τους κιθαρωδούς και τους χορευτές που τους συνόδευαν. Τα τραγούδια και ο χορός θεωρούνται από τον Όμηρο» αναθήματα δαιτός» (οδύσσεια α,152). Οι τραγουδιστές κατείχαν την θέση φιλοσόφων, γι αυτό ο Αγαμέμνονας αφήνει τον τραγουδιστή του σαν φύλακα και συμβουλάτορα στην Κλυταιμήστρα. Ο συγκεκριμένος τραγουδιστής με τις διηγήσεις του προέτρεπε την βασίλισσα σε πράξεις καλές και αγαθές και με την συντροφιά του απομάκρυνε τις σκέψεις της από ακόλαστες πράξεις. Ο Αίγισθος για να καταφέρει να διαφθείρει την βασίλισσα, σκότωσε πρώτα τον τραγουδιστή. Τον ίδιο ρόλο είχε και ο τραγουδιστής στο παλάτι της Πηνελόπης. Τραγουδούσε μεν για να διασκεδάσει τους μνηστήρες, αλλά τους μισούσε. Γενικά οι αοιδοί (τραγουδιστές) έχαιραν μεγάλου σεβασμού, γιατι η Μούσα τους δίδαξε το τραγούδι και αγάπησε το γένος τους. Στην Ιθάκη ο αοιδός είναι ο Φήμιος, στο νησί των Φαιάκων ο Δημόδοκος, ο τυφλός τραγουδιστής. Ο Αλκίνοος τον βάζει να καθίσει πάνω σε έναν θρόνο και ο Οδυσσέας του προσφέρει ένα εκλεκτό κομμάτι κρέας.

Οι ομηρικοί ήρωες παρουσιάζονται να πίνουν κρασί σε πολλές περιστάσεις. Ο σοφός Νέστορας προσφέρει στον Μαχάονα που είχε τραυματιστεί στον ώμο, κρασί για να τονωθεί και τον προτρέπει να κάτσει και να πίνει συνέχεια. Μάλιστα για να μπορέσει να πιεί του δίνει γιδίσιο τυρί και κρεμμύδι για προσφάγι του κρασιού.

Η Εκάβη προτρέπει τον Έκτορα να πιει και να ευθυμήσει επαινώντας το κρασί, εκείνος όμως το θεωρεί ασεβές, μια και γύρισε καταματωμένος.

Ο Όμηρος τονίζει σε πολλά σημεία ότι πρέπει να πίνουμε με μέτρο, γιατί κάνει κακό σε αυτούς που το ρουφάνε με απληστία. Εχθρός της μέθης ο ποιητής παρουσιάζει τον τεράστιο Κύκλωπα να ηττάται από το ποτό. Ο Ελπήνορας επειδή είναι φιλήδονος και μέθυσος, τον παρουσιάζει να κατακρημνίζεται. Ο δε Αντίνοος, ο οποίος λέει στον Οδυσσέα «σε χτύπησε το γλυκό κρασί», ο ίδιος έπινε συνεχώς και ενώ είχε πληγωθεί και πέθαινε, κρατούσε ακόμα το ποτήρι. Ο Αγαμέμνονας λέει σε κάποιο σημείο για τον εαυτό του «ή μέθυσα απ΄ το πολύ κρασί ή το μυαλό μου πήραν οι θεοί», ενώ ο Αχιλλέας τον βρίζει λέγοντας «βαρεμένος είσαι απ΄ το κρασί με μάτια σκύλου».

Σε κάθε συνδαιτυμόνα έδιναν ένα ποτήρι, το οποίο το γέμιζαν μέχρι να ξεχειλίσει και αυτό εθεωρείτο καλός οιωνός. Στα γεύματα κάνουν προπόσεις, ακόμα και οι θεοί, με γεμάτα τα χρυσά τους ποτήρια πρόπιναν στην υγειά τους υψώνοντας το δεξί τους χέρι. Στα ομηρικά χρόνια οι σύνδειπνοι έτρωγαν καθήμενοι, αργότερα στα ιστορικά χρόνια ακολουθώντας συνήθειες της Ανατολής έτρωγαν ξαπλωμένοι στηριζόμενοι πάνω στον αγκώνα.

Τα μεγαλύτερα δείπνα ήταν τα δείπνα προς τιμήν των θεών, τα «θεϊκά δείπνα». Ένα τέτοιο θεϊκό δείπνο μας περιγράφει ο Όμηρος στην οδύσσεια (γ,στίχοι 5-9,43-50,339-341). Στο δημόσιο αυτό σύνδειπνο στρώθηκαν στην παραλία της Πύλου εννέα τεράστια τραπέζια με 500 καθήμενους σε κάθε τραπέζι. Για κάθε τραπέζι θυσιάστηκαν εννέα ταύροι προς τιμήν του Ποσειδώνα.

Γιώτα Ιωακειμίδου*
Φιλόλογος

Αποκάλυψη: Η επιστολή που έγραψε ο Ομπάμα στον Τραμπ, λίγο πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο

Λίγο πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο, ο Μπαράκ Ομπάμα έγραψε μια χειρόγραφη επιστολή προς τον Ντόναλντ Τραμπ, την έβαλε σε έναν φάκελο και με κεφαλαία γράμματα απευθύνθηκε στον «αξιότιμο κύριο πρόεδρο».

Το περιεχόμενο αυτής της επιστολής φέρνει στο φως της δημοσιότητας, κατ' αποκλειστικότητα, το CNN, που εξασφάλισε αντίγραφό της.

Γράφει στην επιστολή ο Ομπάμα:

«Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε,
Συγχαρητήρια για την αξιοσημείωτη προεκλογική εκστρατεία σας. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους σε εσάς και όλοι μας, ανεξαρτήτως κόμματος, ελπίζουμε για αυξημένη ευημερία και ασφάλεια κατά τη διάρκεια της θητείας σας. Αυτό είναι ένα μοναδικό αξίωμα, χωρίς σαφές σχέδιο επιτυχίας, οπότε δεν γνωρίζω αν κάποια συμβουλή από μένα θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να σας προσφέρω λίγες σκέψεις από τα τελευταία 8 χρόνια.

Κατ' αρχάς, είμαστε και οι δύο ευλογημένοι, με διαφορετικούς τρόπους, με πολύ μεγάλη τύχη. Δεν είναι όλοι τόσο τυχεροί. Εναπόκειται σε εμάς να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να οικοδομήσουμε περισσότερες σκάλες επιτυχίας για κάθε παιδί και οικογένεια που είναι πρόθυμη να εργαστεί σκληρά.

Δεύτερον, η αμερικανική ηγεσία σε αυτόν τον κόσμο είναι πραγματικά απαραίτητη. Εξαρτάται από εμάς, μέσω δράσης και παραδειγμάτων, να στηρίξουμε τη διεθνή τάξη, που επεκτείνεται σταθερά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και από την οποία εξαρτάται τόσο ο δικός μας πλούτος όσο και η ασφάλειά μας.

Τρίτον, είμαστε απλώς προσωρινοί κάτοικοι αυτού του γραφείου. Αυτό μας καθιστά θεματοφύλακες των δημοκρατικών θεσμών και παραδόσεων -όπως το κράτος δικαίου, ο διαχωρισμός των εξουσιών, η ίση προστασία και οι ελευθερίες των πολιτών- για τις οποίες οι πρόγονοί μας πολέμησαν και μάτωσαν. Ανεξάρτητα από τα πάνω-κάτω της πολιτικής, εναπόκειται σε εμάς να αφήσουμε αυτά τις λειτουργίες της Δημοκρατίας μας τουλάχιστον τόσο ισχυρές όσο τις βρήκαμε.

Και τέλος, αφιερώστε χρόνο -μέσα στη βιασύνη των γεγονότων και των ευθυνών- για τους φίλους και την οικογένεια. Θα σας βοηθήσουν εν μέσω των αναπόφευκτων, δύσκολων μονοπατιών.
Η Μισέλ κι εγώ ευχόμαστε σε εσάς και στη Μελάνα τα καλύτερα, καθώς ξεκινάτε αυτή τη μεγάλη περιπέτεια. Θέλω να γνωρίζετε ότι είμαστε έτοιμοι να σας βοηθήσουμε με οποιονδήποτε τρόπο μπορούμε.

Καλή τύχη και καλή επιτυχία
Μπαράκ Ομπάμα»

Ο Τραμπ την είχε αποκαλέσει «θαυμάσια»

Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές του 2017 ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε αποκαλύψει ότι συγκινήθηκε από τη «θαυμάσια επιστολή» που του είχε αφήσει ο προκάτοχός του Μπαράκ Ομπάμα στο Οβάλ Γραφείο, αλλά δεν είχε μιλήσει για το περιεχόμενό της.

«Πήγα στο Οβάλ Γραφείο και βρήκα αυτήν τη θαυμάσια επιστολή του προέδρου Ομπάμα», είχε πει ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, δείχνοντάς την κατά τη διάρκεια μιας σύντομης δήλωσής του στον Λευκό Οίκο.

«Ήταν πραγματικά πολύ ευγενικό εκ μέρους του», είχε πει, σπεύδοντας να διευκρινίσει, σε περιπαικτικό ύφος, ότι δεν θα αποκαλύψει στον Τύπο το περιεχόμενό της.

Σύμφωνα με μια παλιά αμερικανική παράδοση, ο απερχόμενος πρόεδρος αφήνει στον διάδοχό του μια επιστολή ώστε να τη βρει μόλις εγκατασταθεί στο Οβάλ Γραφείο. Εκείνη του 1993 που είχε αφήσει ο Ρεπουμπλικανός Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος στον διάδοχό του Μπιλ Κλίντον είχε προκαλέσει ιδιαίτερη αίσθηση.

«Η επιτυχία σας είναι η επιτυχία της χώρας σας», έγραφε εκείνη την εποχή ο 41ος πρόεδρος των ΗΠΑ. «Σας στηρίζω απόλυτα», προσέθετε απευθυνόμενος στον πολιτικό του αντίπαλο. «Θα υπάρξουν πολύ δύσκολες στιγμές.Μην επιτρέψετε στους επικριτές σας να σας αποθαρρύνουν και να σας αναγκάσουν να παρεκκλίνετε από την πορεία σας», είχε σημειώσει.

Ήττα από το Βέλγιο για την Εθνική που έχασε και τη 2η θέση

Την πρώτη ήττα στον 8ο προκριματικό όμιλο του Μουντιάλ 2018 γνώρισε η Εθνική ομάδα, που έχασε με 1-2 (73΄ Ζέκα - 70΄ Βερντόγκεν, 74΄ Λουκάκου) από το Βέλγιο στο «Γ. Καραϊσκάκης» και απώλεσε τη δεύτερη θέση που κατείχε ως απόψε.

Βίοι αντίθετοι, οι «κόκκινοι διάβολοι» του Ρομπέρττο Μαρτίνεθ εξασφάλισαν και μαθηματικά την κορυφή κι έγιναν η πρώτη ομάδα της ευρωπαϊκής ζώνης που προκρίθηκε για τα τελικά της Ρωσίας, το 2018.

Ο Μίχαελ Σκίμπε προχώρησε σε αλλαγές στην ομάδα, κάτι απολύτως λογικό αφού η τακτική προσέγγιση του αγώνα δεν θα μπορούσε να είναι ίδια με εκείνη απέναντι στην Εσθονία. Επέστρεψε ο Παπασταθόπουλος, βρήκε θέση ο Σάμαρης και ο Δώνης ήταν η επιλογή για την επίθεση, καθώς ο Γερμανός εκλέκτορας πόνταρε στην ταχύτητά του και δικαιώθηκε.

Ο νεαρός επιθετικός της Στουτγάρδης ήταν εξαιρετικός και δημιούργησε αρκετά προβλήματα στη βελγική άμυνα, όπως στο 12ο λεπτό που έκλεψε από τον Ντεμπελέ στη μεσαία γραμμή, έκανε την κούρσα ως την αντίπαλη περιοχή και ανάγκασε τον Κουρτουά σε δύσκολη απόκρουση. Το στήσιμο της Εθνικής ήταν πολύ καλό και δεν άφηνε χώρους στους «κόκκινους διαβόλους».

Μάλιστα, ήταν η ελληνική ομάδα που είχε τη μεγάλη ευκαιρία να ανοίξει το σκορ αλλά η τύχη της γύρισε την πλάτη στο 18΄, όταν ο αριστερός «κεραυνός» του Σταφυλίδη τράνταξε το αριστερό δοκάρι του Κουρτουά, που την είχε βρει ελάχιστα με τα ακροδάχτυλα. Στο 40΄ ο τερματοφύλακας της Τσέλσι άπλωσε πάλι το χέρι και πέταξε την μπάλα κόρνερ, πριν τον ντριμπλάρει ο Φορτούνης.

Η Ελλάδα συνέχισε με την ίδια τακτική, καθώς φρόντιζε να έχει «τακτοποιημένη» την ανασταλτική λειτουργία του και οσάκις έβρισκε χώρο να επιτίθεται. Στο 52΄ μάλιστα παραλίγο να γίνει κάτι καλό, όταν ο Μανιάτης σέντραρε και ο Τζιόλης πήρε την κεφαλιά στέλνοντας την μπάλα άουτ.

Ενάντια στη ροή του αγώνα οι Βέλγοι πήραν το προβάδισμα στο 70΄ με το αριστερό σουτ του Βερντόνγκεν έξω από την περιοχή, για να απαντήσει στο 73΄ ο Ζέκα με άψογο πλασέ στην κίνηση, από σέντρα του Τζαβέλλα.

Πάνω όμως που η ελληνική ομάδα φάνηκε να έχει το momentum δέχθηκε γκολ-μαχαιρά από τον Λουκάκου στο επόμενο λεπτό, όταν ο άσος της Μάντσεστερ Γιουνάιντεντ μπήκε ανάμεσα σε παπασταθόπουλο - Μανωλά και με κεφαλιά έγραψε το τελικό 1-2, που σήμανε μια άδοξη κι άδικη ήττα για την Εθνική.

ΔΙΑΙΤΗΤΗΣ: Σιμόν Μαρτσίνιακ (Πολωνία)

ΚΙΤΡΙΝΕΣ: Σάμαρης - Μενιέ, Ντεμπελέ, Καράσκο, Ντε Μπράιν

ΕΛΛΑΔΑ (Μίχαελ Σκίμπε): Καρνέζης, Μανάτης (85΄ Μπακασέτας), Μανωλάς, Παπασταθόπουλος, Τζαβέλλας, Τζιόλης, Ζέκα, Σάμαρης, Σταφυλίδης (69΄ Λυκογιάννης), Φορτούνης (89΄ Βέλλιος), Δώνης

ΒΕΛΓΙΟ (Ρομπέρτο Μαρτίνεθ): Κουρτουά, Αλντερβάιρελντ, Βερμάλεν, Βερτόνγκεν, Φελαϊνί (89΄ Ντεντόνκερ), Ντεμπελέ (74΄ Εντέν Αζάρ), Μενιέ, Καράσκο (79΄ Τσαντλί), Μέρτενς, Ντε Μπράιν, Λουκάκου


Τα αποτελέσματα και οι σκόρερ της 8ης αγωνιστικής:

1ος όμιλος

Λευκορωσία-Σουηδία 0-4
(18΄ Φόρσμπεργκ, 24΄ Νίμαν, 37΄ Μπεργκ, 84΄ πεν. Γκράνκβιστ)

Ολλανδία-Βουλγαρία 3-1
(7΄, 80΄ Πρέπερ, 67΄ Ρόμπεν - 69΄ Κοσταντίνοφ)

Γαλλία-Λουξεμβούργο 0-0

Βαθμολογία Αγ. Ν-Ι-Η Τερμ. Β
Γαλλία 8 5-2-1 15-5 17
Σουηδία 8 4-1-2 18-7 16
Ολλανδία 8 4-1-3 16-11 13
Βουλγαρία 8 4-0-4 13-17 12
Λουξεμβούργο 8 1-2-5 7-17 5
Λευκορωσία 8 1-2-5 4-16 5

2ος όμιλος

Νήσοι Φαρόε-Ανδόρα 1-0
(32΄ Ρόλαντσον)

Λετονία-Ελβετία 0-3
(9΄ Σεφέροβιτς, 55΄ Τζεμαϊλί, 58΄ πεν. Ρ. Ροντρίγκες)

Ουγγαρία-Πορτογαλία 0-1
(48΄ Αντρέ Σίλβα)

Βαθμολογία Αγ. Ν-Ι-Η Τερμ. Β
Ελβετία 8 8-0-0 18-3 24
Πορτογαλία 8 7-0-1 28-4 21
Ουγγαρία 8 3-1-4 11-9 10
Νήσοι Φαρόε 8 2-2-4 4-15 8
Ανδόρα 8 1-1-6 2-17 4
Λετονία 8 1-0-7 3-18 3

8ος όμιλος

Εσθονία-Κύπρος 1-0
(90΄+2 Κάιτ)

Ελλάδα-Βέλγιο 1-2
(73΄ Ζέκα - 70΄ Βερντόνγκεν, 74΄ Λουκάκου)

Γιβραλτάρ-Βοσνία/Ερζεγοβίνη 0-4
(35΄, 85΄ Τζέκο, 65΄ Κόντρο, 83΄ Λούλιτς)

Βαθμολογία Αγ. Ν-Ι-Η Τερμ. Β
Βέλγιο 8 7-1-0 35-3 22
Βοσνία 8 4-2-2 19-8 14
ΕΛΛΑΔΑ 8 3-4-1 11-5 13
Κύπρος 8 3-1-4 8-12 10
Εσθονία 8 2-2-4 6-17 8
Γιβραλτάρ 8 0-0-8 3-37 0

in.gr

Οι ιμάμηδες του μίσους στην Αθήνα. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ

Aντρας εισέρχεται σε αυτοσχέδιο τζαμί στην Καλλιθέα, όπου άλλοι μουσουλμάνοι προσεύχονται. Στον νομό Αττικής λειτουργούν πάνω από 80 τέτοιοι χώροι.

Στις αρχές του 2015 οι ελληνικές υπηρεσίες συνέλαβαν τον ιμάμη ενός σουνιτικού τζαμιού στα Μέγαρα. Τον εντόπισαν ενώ επέστρεφε από το Πακιστάν όπου είχε προσωρινά διαφύγει, μετά τις καταγγελίες εις βάρος του από μέλη της πακιστανικής κοινότητας. Τον είχαν κατηγορήσει ότι τον Νοέμβριο του 2014 είχε προχωρήσει σε κηρύγματα μίσους, σε τζαμί του Αιγάλεω.

Σύμφωνα με τις αναφορές των συμπατριωτών του, ήταν υποστηρικτής της εξτρεμιστικής οργάνωσης Lashkar -e- Taiba («Ο στρατός του Θεού»), η οποία φέρεται να είχε ιδρυθεί στο Αφγανιστάν, με χρήματα του Οσάμα Μπιν Λάντεν. Στο κήρυγμά του είχε αποκαλέσει τους χριστιανούς «απίστους» και είχε ζητήσει από τους (αληθινούς) πιστούς να «σηκώσουν σπαθί εναντίον τους».

Οι πρόεδροι των πακιστανικών κοινοτήτων είχαν –τότε– συντάξει μια εξώδικη διαμαρτυρία, την οποία αφού κοινοποίησαν στον ίδιο και πέντε ακόμα άτομα που συμμερίζονταν τις ιδέες του, την παρέδωσαν στις υπηρεσίες του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως.

Οι αναφορές

Λεπτομερείς αναφορές για παρόμοια κηρύγματα μίσους σε άτυπους χώρους προσευχής μουσουλμάνων στην Αττική περιλαμβάνονται σε πρόσφατη, διαβαθμισμένη έκθεση των «ειδικών» υπηρεσιών της ΕΛ.ΑΣ., που παρουσιάζει η «Κ».

Σε αυτήν υπάρχουν αποκαλυπτικά στοιχεία για ιεροκήρυκες που καλούν σε πόλεμο ενάντια στους «αποστάτες του Ισλάμ», καθώς και φανατικούς μουσουλμάνους, που στη καθιερωμένη προσευχή της Παρασκευής εκφράζονται ανοικτά υπέρ του Ισλαμικού Κράτους και επικροτούν τις πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη.

Στην ίδια έκθεση έχουν αποτυπωθεί πληροφορίες από πηγές που χαρακτηρίζονται υψηλής αξιοπιστίας, για διασυνδέσεις των επικεφαλής ορισμένων λατρευτικών χώρων με δίκτυα που διευκόλυναν τη μετακίνηση ισλαμιστών «μαχητών» από χώρες του Μαγκρέμπ στη Συρία και στο Ιράκ μέσω Ελλάδας, για λογαριασμό του Ισλαμικού Κράτους.

Επιπλέον, γίνεται μνεία για διασυνδέσεις ορισμένων άτυπων τζαμιών με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα – οργάνωση του πολιτικού Ισλάμ, που έχει για σύνθημά της «τζιχάντ είναι ο δρόμος μας» και έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική από τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όχι όμως τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.

Οι επισημάνσεις των ερευνητών της ΕΛ.ΑΣ. αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μετά τα πρόσφατα χτυπήματα στην Ισπανία και τη διαπίστωση ότι τα μέλη του τζιχαντιστικού πυρήνα που επιτέθηκε στη Βαρκελώνη και την Καμπρίλς είχαν στρατολογηθεί και ριζοσπαστικοποιηθεί από τον ιεροκήρυκα Αμπντελμπακί Ες Σάτι.

Οι υπηρεσίες ασφαλείας

Ο 45χρονος Μαροκινός, που το 2005 διατηρούσε διασυνδέσεις με παρακλάδια της Αλ Κάιντα, πριν εγκατασταθεί στην Καταλωνία, είχε αποπειραθεί να στρατολογήσει τζιχαντιστές σε τζαμί της πόλης Βιλβόορντε του Βελγίου. Ωστόσο, εκδιώχθηκε από τα ίδια τα μέλη της μουσουλμανικής κοινότητας της πόλης εξαιτίας των ακραίων κηρυγμάτων του. Τελικά, έγινε ιμάμης στη μικρή πόλη Ριπόλ της Ισπανίας όπου και τελικά κατάφερε να στρατολογήσει οκτώ νεαρούς.

Τα πληροφοριακά δεδομένα για τους άτυπους χώρους προσευχής του Λεκανοπεδίου βρίσκονται σε γνώση της Αντιτρομοκρατικής, των Διευθύνσεων Ασφαλείας και Πληροφοριών της ΕΛ.ΑΣ. καθώς και της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕΥΠ).

Σε πρόσφατες δηλώσεις του εξάλλου, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Ν. Τόσκας είχε προαναγγείλει μέτρα ενάντια στη λειτουργία των άτυπων χώρων προσευχής. «Δεν πρέπει να φοβόμαστε τους χώρους που λειτουργούν με κανόνες. Το πρόβλημα δημιουργείται στους παράτυπους χώρους που ελέγχονται δύσκολα. Γι’ αυτό θα πρέπει να δημιουργηθούν κανόνες» είχε πει σε τηλεοπτική συνέντευξή του.

Επικίνδυνα

Η έκθεση συντάχθηκε τις τελευταίες εβδομάδες από «ειδική» υπηρεσία της ΕΛ.ΑΣ. και έχει χαρακτηριστεί «άκρως απόρρητη». Σε αυτήν έχουν αποτυπωθεί πληροφοριακά δεδομένα για τους πάνω από 80 άτυπους χώρους προσευχής που λειτουργούν στον νομό Αττικής, κυρίως όμως για ορισμένα αυτοσχέδια τζαμιά εντός του Λεκανοπεδίου (δεν υπερβαίνουν τα δέκα), στα οποία ιμάμηδες και ορισμένοι πιστοί επικροτούν τις πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη και εκφράζονται θετικά για το Ισλαμικό Κράτος, ανυπομονώντας για τις επόμενες αιματηρές ενέργειες της οργάνωσης.

Για παράδειγμα, γίνεται εκτενής αναφορά στη λειτουργία άτυπου τζαμιού εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων που πρόσκειται στο σουνιτικό δόγμα. Στον εν λόγω χώρο προσέρχονται για την καθιερωμένη προσευχή της Παρασκευής δεκάδες μουσουλμάνοι από αραβικές και αφρικανικές χώρες.

Στην έκθεση, ωστόσο, επισημαίνεται η τακτική παρουσία στο αυτοσχέδιο τζαμί και τριών μουσουλμάνων από τα Βαλκάνια, οι οποίοι επιδοκίμασαν μία από τις πρόσφατες αιματηρές επιθέσεις τζιχαντιστών σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα και έκαναν υβριστικά σχόλια για τους πολίτες της Ε.Ε.

Παρομοίως, κηρύγματα μίσους πραγματοποιούνται, σύμφωνα πάντοτε με τα πληροφοριακά δεδομένα που έχουν αποτυπωθεί στην έκθεση της ΕΛ.ΑΣ., σε έναν ακόμα άτυπο χώρο προσευχής των Αθηνών, όπου συγκεντρώνονται κυρίως σουνίτες από τη Συρία.

«Προσέρχονται επικίνδυνα άτομα συριακής καταγωγής, που είναι φιλικά διακείμενα προς το Ισλαμικό Κράτος» επισημαίνεται στην έκθεση της ΕΛ.ΑΣ., όπως μεταφέρει στην «Κ» καλά ενημερωμένη πηγή. Παρομοίως, στο μικροσκόπιο των αρχών ασφαλείας και πληροφοριών βρίσκεται τζαμί των Αθηνών στο οποίο δίνουν το «παρών» φανατικοί μουσουλμάνοι, που ανήκουν στο κίνημα των Σαλαφιστών.

Η «μήτρα»

Ενα εξαιρετικά συντηρητικό κίνημα του σουνιτικού Ισλάμ, που σε ορισμένες περιπτώσεις έχει αποδειχθεί «μήτρα» τρομοκρατών, όπως συνέβη στην περίπτωση του 26χρονου Τσετσένου Ταμερλάν Τσαρνάεφ, που το 2013 είχε πυροδοτήσει εκρηκτικά στον μαραθώνιο της Βοστώνης.

Στο διαβαθμισμένο έγγραφο της ΕΛ.ΑΣ. γίνεται ειδική αναφορά στη λειτουργία ενός ακόμα άτυπου χώρου προσευχής, εντός των ορίων του δήμου της Αθήνας. Κι αυτό κυρίως διότι οι «επικεφαλής» του χώρου φέρονται να διατηρούν διασυνδέσεις με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Μια διεθνή οργάνωση του λεγόμενου «πολιτικού Ισλάμ», που υποστηρίζει την αναγκαιότητα εισαγωγής της σαρίας ως βάση για τη λειτουργία του κράτους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, άτομα που προσέρχονται στον συγκεκριμένο άτυπο χώρο προσευχής είχαν αναπτύξει έντονη δραστηριότητα στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια των γεγονότων που εκτυλίσσονταν στην Αίγυπτο, στο πλαίσιο αυτού που ονομάστηκε Αραβική Ανοιξη.

Διακινητές «μαχητών»

Αντικείμενο ενδιαφέροντος για το αντιτρομοκρατικό επιτελείο της ΕΛ.ΑΣ. αποτελεί πολιτιστικός σύλλογος και αυτοσχέδιο τζαμί που λειτουργούν σε κοινό χώρο στις «παρυφές» του Πειραιά. Και αυτό διότι, σύμφωνα με πληροφορίες που διαθέτει η ΕΛ.ΑΣ., ο υπεύθυνος του χώρου φέρεται να έχει ανάμειξη σε υποθέσεις διακίνησης αλλοδαπών από τη Βόρεια Αφρική προς περιοχές που είχε υπό τον έλεγχό του το αυτοαποκαλούμενο «χαλιφάτο». Συγκεκριμένα, υπάρχουν αναφορές ότι είχε διευκολύνει τη μετακίνηση ακραίων ισλαμιστών από την Αλγερία και το Μαρόκο στη Συρία και στο Ιράκ μέσω Ελλάδας για λογαριασμό του Ισλαμικού Κράτους.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ.gr

Ποίηση . Κι ας μην είσαι φθινόπωρο. Δάφνη Κουμούλη

Δάφνη Κουμούλη 

Κι ας μην είσαι φθινόπωρο
θα σε στολίζω μ’ όλες τις δίψες
που άνυδρες λαμπάδιασαν στον χρόνο.
Τα στηλωμένα με πείσμα χνάρια σου
μου γέννησαν αιώνες ζωές να μετρώ,
μέχρι να σε κρατήσω.
Μια φορά ν’ αγαπήσεις
δεν ξεχνιέται η τέχνη…

ΚΔαφνη

Αλ. Τσίπρας. Πολιτικά συμπεράσματα του χθές, απολύτως χρήσιμα και σήμερα. Τι λέει για Ανδρέα και ΠΑΣΟΚ

Δεν είναι τυχαίο για παράδειγμα ότι τα τελευταία χρόνια έχει επανέλθει και μάλιστα με ένταση, η ρηχή και πολιτικά ιδιοτελής άποψη για το λαϊκισμό και την εξαπάτηση του λαού, που δήθεν αποτέλεσαν τους βασικούς παράγοντες της εκτόξευσης του ΠΑΣΟΚ στις δεκαετίες του ’70 και του ’80

Η γέννηση, η διαδρομή και η κατάληξη του ΠΑΣΟΚ, όπως και ο ρόλος του Ανδρέα Παπανδρέου στα χρόνια της μεταπολίτευσης προσφέρονται όχι μόνο για ιστορική έρευνα αλλά και για πολιτικά συμπεράσματα, απολύτως χρήσιμα και στη σημερινή συγκυρία. Η αντιπαράθεση και οι διαμάχες για το χθες του ΠΑΣΟΚ μοιάζουν πολύ με τις διαμάχες για το σήμερα της χώρας, σημειώνει σε άρθρο του, στην εφημερίδα Documento, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας .
Ολόκληρο το άρθρο
«Το πώς ένα μικρό πολιτικό κόμμα με το «στίγμα» μάλιστα του εξτρεμιστή, του βομβιστή και του φίλου της «τρομοκρατίας» εκείνης της εποχής, σε ελάχιστα χρόνια μεταμορφώθηκε σε μεγάλο κόμμα εξουσίας, που έβαλε τη σφραγίδα του στη διαμόρφωση της μεταπολίτευσης, είναι ένα θέμα που έχει προκαλέσει και εξακολουθεί να προκαλεί μεγάλες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις. Όπως και πώς το ΠΑΣΟΚ της νίκης και της αλλαγής, από τη γεμάτη αυτοπεποίθηση - ακόμα και έπαρση - καλημέρα στον ήλιο, έφτασε στη σημερινή καληνύχτα στον ριζοσπαστικό εαυτό του.
Βέβαια, από ιστορικής άποψης, τα γεγονότα είναι πολύ πρόσφατα για να μην επηρεάζεται – και σε πολλές περιπτώσεις να μην αλλοιώνεται – η ιστορική ματιά από τις τρέχουσες πολιτικές και κομματικές βλέψεις. Δεν είναι τυχαίο για παράδειγμα ότι τα τελευταία χρόνια έχει επανέλθει και μάλιστα με ένταση, η ρηχή και πολιτικά ιδιοτελής άποψη για τολαϊκισμό και την εξαπάτηση του λαού, που δήθεν αποτέλεσαν τους βασικούς παράγοντες της εκτόξευσης του ΠΑΣΟΚ στις δεκαετίες του ’70 και του ’80.
Οι ερμηνείες για την «αφύσικη» και εντέλει ζημιογόνα για την Ελλάδα «εισβολή» του στο πολιτικό σκηνικό, που ακόμη εξακολουθεί να θεωρείται από τη Δεξιά και τις συντηρητικές δυνάμεις ως διαταραχή της ομαλής παραδοσιακής δικομματικής εναλλαγής στην εξουσία, δίνουν και παίρνουν και στις μέρες μας. Στο πλαίσιο αυτό και προσπαθώντας να αποφύγω τις εύκολες και σκόπιμες αναγωγές και συγκρίσεις, μπορώ με κάποια σιγουριά να επισημάνω μερικούς από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν στη ραγδαία άνοδο του ΠΑΣΟΚ από τη στιγμή που εμφάνισε το πολιτικό του πρόσωπο με τη διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη.
Πρώτος και σημαντικότερος παράγοντας, η συσσωρευμένη κρίση εκπροσώπησης των λαϊκών κοινωνικών δυνάμεων της μετεμφυλιακής περιόδου, κρίση που επέτεινε περισσότερο η δικτατορία. Δεύτερος παράγοντας, ο ριζοσπαστισμός των νέων εργατικών και μικροαστικών στρωμάτων της εποχής, που αμφισβητούσαν βαθιά τις δομές του κράτους και της οικονομίας. Τρίτος σημαντικός παράγοντας, η χαρισματική προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου, ενός ανθρώπου που συμβόλιζε ήδη από την εποχή της προδικτατορικής περιόδου, το αίτημα της αλλαγής και της ρήξης με το τότε κατεστημένο.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου δέχθηκε τα σφοδρά πυρά του «κατεστημένου» της εποχής, όπως ο ίδιος το ονόμασε, ως «λαϊκιστής», «λαοπλάνος», «ψεύτης», «επενδυτής σε απάτες και αυταπάτες». Αλλά η βασική και κυρίαρχη αλήθεια που πρέπει να ειπωθεί, όσες αντιρρήσεις και αν έχει κανείς για τη μετέπειτα πορεία του, είναι μία: Διέθετε το πολιτικό αισθητήριο να διαγνώσει την ιστορική στιγμή της Μεταπολίτευσης, τα ζητούμενα και τις μεγάλες δυνατότητες που αυτή άνοιγε.
Με τη Δημοκρατία ακόμα ευάλωτη, την Αριστερά διασπασμένη, ρημαγμένη από τους διωγμούς και καθηλωμένη σε σχήματα που αναφέρονταν σε μεγάλο βαθμό στο παρελθόν, το παλιό Κέντρο απαξιωμένο από τις ίντριγκες των παραγόντων και παραγοντίσκων του και την παραδοσιακή Δεξιά αμήχανη για το πώς να αντιμετωπίσει το τεράστιο λαϊκό κύμα που προέκυψε από τη χούντα και την αντίσταση σ’ αυτή, ο Ανδρέας κατάλαβε, ότι μόνο με την ενέργεια αυτού ακριβώς του κύματος, που οι άλλοι έβλεπαν με επιφύλαξη ή και φόβο, ήταν δυνατό να κάνει η χώρα ένα άλμα προς τα εμπρός.
Τρεις παράγοντες, τρεις ιστορικές προϋποθέσεις, τρεις δυναμικές συμπυκνώσεις που συμπληρώνοντας η μία την άλλη κατάφεραν να συσπειρώσουν, να πείσουν και να ενθουσιάσουν μεγάλα τμήματα της λαϊκής προοδευτικής πλειοψηφίας. Το ενοποιητικό νήμα των τριών αυτών προϋποθέσεων, η Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη, δεν ήταν μόνο σωστή, δίκαιη και επαναστατική για την εποχή, αλλά και εφαρμόσιμη, εφικτή, καταλυτική. Όπως έλεγε και ο Γκράμσι, οι ιδέες είναι μεγάλες όταν είναι εφικτές. Όταν γίνονται κτήμα των μαζών και των εργαζόμενων.
Μπορούμε, λοιπόν, να πούμε, ότι το ΠΑΣΟΚ υπήρξε προϊόν και αποτέλεσμα μιας ιστορικής στιγμής, αλλά και ενός ηγέτη που την διέγνωσε σωστά. Η προσπάθεια να συνενωθούν οι τρεις γενιές, της Εθνικής Αντίστασης, του 1-1-4 και του Πολυτεχνείου, κάτω από τους μεγάλους στόχους μιας Διακήρυξης και τη στέγη ενός ριζοσπαστικού κόμματος που είχαν σημαία τους την Εθνική Ανεξαρτησία, την Λαϊκή Κυριαρχία και την Κοινωνική Απελευθέρωση μπορεί σήμερα να φαίνεται σχεδόν αυτονόητη. Δεν ήταν έτσι όμως. Αποτέλεσε τομή στην πολιτική και στην κοινωνία. Έδειξε το δρόμο της απαλλαγής από το σκοτάδι της μετεμφυλιακής κυριαρχίας του χωροφύλακα και της Δεξιάς. Το δρόμο της απελευθέρωσης από την ξένη εξάρτηση, που οδήγησε στη χούντα και στην κυπριακή τραγωδία. Το δρόμο της αποκατάστασης της Δημοκρατίας, χωρίς διαχωρισμούς και πολίτες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας. Και έβαλε για πρώτη φορά τα κυρίαρχα αιτήματα της κομμουνιστικής Αριστεράς, για κοινωνική δικαιοσύνη και σοσιαλισμό στο κέντρο της αντιπαράθεσης. Προσδίνοντας τους μάλιστα χαρακτήρα ρεαλιστικό στα μάτια μιας προοδευτικής πλειοψηφίας, που είχε κουραστεί να τα βλέπει γραμμένα σε τοίχους, πλάι σε τρύπες από σφαίρες και σε ματωμένες σημαίες.
Το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ‘70, μικρό και σχεδόν στο περιθώριο, κατάφερε - ακριβώς αξιοποιώντας τον ηλεκτρισμό της εποχής του - να μετεξελιχθεί ραγδαία όχι μόνο σε μεγάλο κόμμα αλλά και σε παραγωγό προοδευτικής ενέργειας για πολλά χρόνια, εξηγείται, νομίζω, ακριβώς από το χιλιοειπωμένο ραντεβού με την Ιστορία. Στο ραντεβού αυτό η ιδρυτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ, με επικεφαλής τον Ανδρέα, ήταν παρούσα με τον δικό της εμφατικό τρόπο. Δεν βολεύτηκαν στο πατρικό κόμμα της Ένωσης Κέντρου, αλλά επέλεξαν τον δύσκολο - και για πολλούς από τους παραδοσιακούς ακατανόητο - δρόμο της δημιουργίας νέου κόμματος, απαλλαγμένου από τις αμαρτίες του παλιού πολιτικού συστήματος, ανοιχτού σε νέα ρεύματα και αντιλήψεις.
Αυτό που όμως είναι περισσότερο εντυπωσιακό είναι η ταχύτητα και ο ενθουσιασμός με τα οποία η προοδευτική λαϊκή πλειοψηφία αγκάλιασε το εγχείρημα. Η ανάδειξη της εργατικής τάξης, των μικρομεσαίων στρωμάτων, της φτωχής και μεσαίας αγροτιάς και της νεολαίας σε προνομιακά κοινωνικά στηρίγματα του ΠΑΣΟΚ του έδωσε τον δυναμισμό και την προωθητική δύναμη να φτάσει από το 13% του 1974 στο 48% του 1981. Εκατομμύρια καταπιεσμένοι επί δεκαετίες «ΕΑΜογενείς», θύματα του φακελώματος και του μετεμφυλιακού εμπορίου εθνικοφροσύνης, είδαν στο ΠΑΣΟΚ την δυνατότητα να λάβουν τα όνειρα εκδίκηση. Τολμώ να πω ότι πολλοί, ίσως οι περισσότεροι από αυτούς, είχαν δεσμούς αίματος με την αποκαλούμενη παραδοσιακή Αριστερά. Στο ΠΑΣΟΚ όμως είδαν την ευκαιρία να γίνουν πράξη κάποια από αυτά που πίστευαν. Το ίδιο ισχύει και για τις γενιές του 1-1-4 και του Πολυτεχνείου. Και το αποτέλεσμα ήταν, αγκαλιάζοντας τον μεγάλο «αντιδεξιό» κόσμο, το ΠΑΣΟΚ να γίνει πανίσχυρο.
Πώς και γιατί, το πανίσχυρο αυτό κόμμα, που συνένωσε τόσες και τόσο ισχυρές κοινωνικές δυνάμεις και πρόσφερε τόσα στην κοινωνία και την Ελλάδα στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησής του, μεταμορφώθηκε από δύναμη αλλαγής σε δύναμη του καθεστώτος της συντήρησης και της διαπλοκής είναι ένα θέμα που οφείλει κανείς να προσεγγίζει χωρίς απλουστεύσεις και αναθέματα. Το γεγονός πάντως είναι πως στον Θερμιδόρ του ΠΑΣΟΚ υπήρξαν φαινόμενα αποκέντρωσης της διαφθοράς, εκφυλισμού ιδεών και ανθρώπων, κυνισμού και καταδολίευσης των λαϊκών διαθέσεων. Στην εποχή μάλιστα των επιγόνων, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, τα φαινόμενα αυτά προσέλαβαν καθολικό χαρακτήρα, μέχρι να φτάσει το ΠΑΣΟΚ σ’ αυτό που είναι σήμερα. Και που καμιά σχέση δεν έχει με το τρίπτυχο της 3ης του Σεπτέμβρη και τον ιδρυτή του.
Εξετάζοντας αυτή την πορεία από το άπειρο στο μηδέν, θα μπορούσε κανείς να διαπιστώσει τις τεράστιες προσπάθειες του κατεστημένου της εποχής, αφού δεν κατάφερε να διαλύσει το ΠΑΣΟΚ με τη συκοφαντία και κατά μέτωπο, να το εξουδετερώσει με την «αγάπη» και τους εναγκαλισμούς. Τη βαθμιαία διολίσθηση, με την επίκληση των συσχετισμών και της ανάγκης για στηρίγματα στο ισχυρό εκδοτικό και οικονομικό κατεστημένο, από την αναγκαιότητα των συμβιβασμών, στον συμβιβασμό και τελικά στο βόλεμα με την αναγκαιότητα, που είχαν κληθεί να αλλάξουν. Όπως επίσης και το γεγονός ότι η διαβρωτική δύναμη της εξουσίας δεν αντιμετωπίστηκε, κυρίως μετά τη δεύτερη εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ, με την ευαισθησία και την αυστηρότητα που θα έπρεπε.
Οι πραγματικές δυσκολίες εξελίχθηκαν τελικά σε άλλοθι για μια σειρά στρατηγικών υποχωρήσεων που αλλοίωναν βαθμιαία το ριζοσπαστικό πρόσωπο του ΠΑΣΟΚ. Από το κόμμα της αλλαγής, περάσαμε στην αλλαγή του κόμματος. Από τις ρωγμές που άφηνε από την αρχή η αντιφατική προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου, η κτητική του σχέση με την εξουσία, η απόσταση ανάμεσα στο λόγο και στην πράξη του ΠΑΣΟΚ, ξεπήδησαν οι επίγονοι που το οδήγησαν έως το σήμερα. Ανίκανο να αντισταθεί στην ορμή του νεοφιλελεύθερου ρεύματος, που σάρωνε και τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, το νέο ΠΑΣΟΚ, του Κώστα Σημίτη και των λεγόμενων εκσυγχρονιστών, εξελίχθηκε σε αντιπολίτευση μέχρι μηδενισμού του λεγόμενου παλιού ΠΑΣΟΚ. Από την πολιτική ως τέχνη του εφικτού, που δικαιολογούσε τα πάντα, συχνά και τα αδικαιολόγητα, το κόμμα πέρασε σε ένα είδος «νεοφιλελευθερισμού με ανθρώπινο πρόσωπο», για να κατρακυλήσει τελικά σύμμαχος της σκληρής Δεξιάς στην επιβολή του καθεστώτος των μνημονίων.
Σήμερα είναι πολλοί εκείνοι, που κατηγορούν τον ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα - συνέχεια του ΠΑΣΟΚ. Διατρέχοντας την ιστορία αυτού του κόμματος, που σφράγισε την πορεία της μεταπολίτευσης, μπορεί κανείς βέβαια να διακρίνει διά γυμνού οφθαλμού τις διαφορές του με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, αν καθαρίσει κανείς όλη αυτή την καμπάνια από τη γνωστή λάσπη περί λαϊκισμού, δημαγωγίας, ψέματος, που δήθεν αποτελούν κοινό τόπο μεταξύ του «παλιού» ΠΑΣΟΚ και της νέας Αριστεράς, θα καταλάβει ότι πίσω της κρύβεται ο ίδιος μεγάλος φόβος. Ο φόβος του κατεστημένου, των επικυρίαρχων, της διαπλοκής και της επιτροπείας: Ο φόβος μην τυχόν και επανέλθουν στο προσκήνιο και στην επικαιρότητα των λαϊκών αγώνων τα μεγάλα και διαρκή αιτήματα της εθνικής ανεξαρτησίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της δημοκρατίας εκείνης, που θα επιτρέπει στον λαό πραγματικά να ασκεί εξουσία. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορείται σήμερα ως το κόμμα που έχει ξαναπιάσει το νήμα αυτών των στόχων, τότε η κατηγορία γίνεται δεκτή. Και με υπερηφάνεια».

Πέθανε η 18χρονη από την Πετρούπολη. Αντιμέτωπος με την δικαιοσύνη ο παιδοκτόνος

Την τελευταία της πνοή άφησε η άτυχη 18χρονη από την Πετρούπολη την οποία δολοφόνησε με φρικτό τρόπο ο ίδιος της ο πατέρας. Η κοπέλα νοσηλευόταν κλινικά νεκρή στο Θριάσιο και οι γιατροί από την πρώτη στιγμή βασίζονταν μόνο σε ένα θαύμα

Τραγικός ο επίλογος για την άτυχη 18χρονη από την Πετρούπολη. Σήμερα το μεσημέρι, άφησε την τελευταία της πνοή στο Θριάσιο Νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν από την περασμένη Τετάρτη ήδη κλινικά νεκρή. Τραγική φιγούρα η μητέρα της άτυχης κοπέλας και ο 13χρονος αδερφός της…

Την ζωή του κοριτσιού όπως διαπίστωσε και ο ιατροδικαστής στέρησε με τα ίδια του τα χέρια ο 55χρονος πατέρας της που την έκλεισε το στόμα και την μύτη, την στραγγάλισε, την τραυμάτισε με μαχαίρι στο πρόσωπο, το στήθος και το χέρι και στη συνέχεια έβαλε φωτιά στο σπίτι της οδού Κύπρου 52.
Από την πρώτη στιγμή πολλά ήταν τα στοιχεία που έδειχναν ότι δεν ήταν ατύχημα ό,τι συνέβη στο διαμέρισμα της οδού Κύπρου. Σχεδόν αμέσως οι πυροσβέστες που χρειάστηκε να σπάσουν την κλειδωμένη πόρτα του φλεγόμενου διαμερίσματος εντόπισαν 2-3 διαφορετικές εστίες στο σαλόνι, κάτι που φανέρωνε εμπρησμό.
Την υπόθεση ανέλαβε αρχικά το τοπικό Τμήμα Ασφαλείας και στη συνέχεια η Ασφάλεια Δυτικής Αττικής, που σύντομα ανακάλυψαν πως ο πατέρας αντιμετώπιζε σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα και είχε νοσηλευτεί στο παρελθόν σε ψυχιατρική κλινική.
Οι τσακωμοί και οι φωνές στο σπίτι ήταν πολύ συχνοί και έτσι στις αρχές Αυγούστου κιόλας η σύζυγός του δεν άντεξε άλλο, πήρε τον 13χρονο γιο τους και έφυγαν από το σπίτι, πηγαίνοντας στο πατρικό της στην Κέρκυρα και πίσω έμεινε αναγκαστικά η 18χρονη κόρη με τον πατέρα, καθώς σπούδαζε στην Αθήνα και βίωσε εκείνη όλη την κλιμάκωση της επιδείνωσης της κατάστασής του.
Το ζευγάρι είχαν πάρει διαζύγιο πριν 5 χρόνια όπως κατέθεσε η τραγική μητέρα στους αστυνομικούς, όμως για χάρη των παιδιών πάντα επέστρεφε η σύζυγος και προσπαθούσαν να ζήσουν μαζί ξανά και ξανά μέχρι που στις αρχές του Αυγούστου δεν άντεξε και ξαναέφυγε.
Έκτοτε, ο πατέρας έπαιρνε συνεχώς τηλέφωνο την εν διαστάσει σύζυγό του και της ζητούσε να επιστρέψει πίσω, να μείνει εκείνη στο σπίτι μαζί με τα παιδιά και θα νοίκιαζε αλλού εκείνος, κάτι που είχε αρχίσει να το σκέφτεται από την πλευρά της. Η 18χρονη κόρη όμως που άκουγε αυτά που έλεγε ο πατέρας της, θέλοντας να σώσει την μητέρα της, της έστειλε ένα μήνυμα στο κινητό της προειδοποιώντας την: «Μην τον πιστεύεις, δεν αλλάζει αυτός. Μην γυρίσεις πίσω θα σε σκοτώσει!».
Την περασμένη Δευτέρα, ο πατέρας έψαξε το κινητό της κόρης του και ανακάλυψε το μήνυμά της προς την μητέρα της με αποτέλεσμα να αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση και να ξεσπάσει όλη του την οργή πάνω της. Αυτό το γεγονός, συν ο μόνιμος τσακωμός που είχε το τελευταίο διάστημα με την κόρη του, που δεν ενέκρινε την σχέση της με ένα αγόρι επειδή είχε καταγωγή από την Αλβανία, όπλισαν τα χέρια του και έγινε παιδοκτόνος.
Μάλιστα, οι γιατροί κατέληξαν στο συμπέρασμα πως το κορίτσι ήταν ώρα υποξυγονωμένο και είχε στραγγαλιστεί, με αποτέλεσμα παρά την ανάνηψη στην οποία προχώρησαν ο εγκέφαλος της να ήταν ήδη νεκρός.
Γείτονες άκουσαν μάλιστα την κοπέλα να καλεί σε βοήθεια, ενώ είχαν προηγηθεί τσακωμοί τις προηγούμενες ημέρες όπου πάλι γείτονες είχαν ακούσει τον πατέρα να απειλεί ευθέως την κόρη πως θα έβαζε φωτιά…
Το μαχαίρι που χρησιμοποίησε ο πατέρας βρέθηκε αργότερα ματωμένο μέσα στο σπίτι από τους αστυνομικούς.
Ο παιδοκτόνος πατέρας που νοσηλεύεται στο ΚΑΤ παρουσιάζει συνεχώς καλύτερη εικόνα, αν και μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει οι αστυνομικοί να του πάρουν κατάθεση. Το μόνο σίγουρο είναι όταν συνέλθει θα έρθει αντιμέτωπος με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από πρόθεση και μάλιστα της ίδιας της κόρης!

Θοδωρής Παναγιωτίδης

Σεπτεμβρίου 03 2017 14:04

ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ:

Πετρούπολη: Κλινικά νεκρή η 18χρονη. Την στραγγάλισε o πατέρας της

Οικογενειακή τραγωδία στην Πετρούπολη. Οι γείτονες άκουσαν την κόρη να καλεί σε βοήθεια