Σε μείζον θέμα με ξεκάθαρο πολιτικό χαρακτήρα που ξεπερνά τα όρια της
χώρας και αφορά ευθέως τις εύθραυστες σχέσεις ΕΕ και ΔΝΤ εξελίσσεται
η υπόθεση των κεφαλαιακών αναγκών των ελληνικών τραπεζών, τη
στιγμή που η τρόικα βρίσκεται ήδη στην Αθήνα και οι διαπραγματεύσεις
στο κρισιμότερο στάδιο. Πράγματι, την ώρα που οι εκπρόσωποι των
δανειστών ξεσκόνιζαν κατά σειρά τα υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης
και Υγείας, δημοσίευμα των «Financial Times» για νέες κεφαλαιακές
ανάγκες των ελληνικών τραπεζών ύψους 20 δισ. ευρώ πραγματοποιούσε
μία «εντυπωσιακή» παρέμβαση επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη εγχώριας και
ξένης ατζέντας αλλά και τη σοβαρή διάσταση απόψεων και στρατηγικής
μεταξύ ΕΕ και ΔΝΤ. Και όλα αυτά υπό το δεδομένο ότι η όποια εξέλιξη
μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές επιπλοκές που επηρεάζουν άμεσα και
επικίνδυνα τη σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Ενδεικτικό της έναρξης μίας πραγματικής «διαβολο-εβδομάδας», η χθεσινή αντίδραση του Χρηματιστηρίου, που σημείωσε μια από τις μεγαλύτερες πτώσεις από την αρχή του έτους,
με τις τράπεζες να υποχωρούν μέχρι και 6%. Ασφαλής εικόνα για το θέμα των
κεφαλαιακών αναγκών του τραπεζικού συστήματος δεν πρόκειται να υπάρξει μέχρι την
Πέμπτη, οπότε και ο διοικητής της ΤτΕ κ. Γ. Προβόπουλος θα συναντηθεί με την τρόικα,
ενώ με αργά και επίπονα βήματα θα συνεχιστεί το χτίσιμο της συμφωνίας με την τρόικα
και το ποσοστό αποδοχής των ελληνικών προτάσεων από τους πιστωτές. Η κυβέρνηση
φαίνεται πάντως διατεθειμένη να εμμείνει στην προώθηση της «ελληνικής βίβλου»,
κοντράροντας την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, με κυβερνητικούς κύκλους να
επαναλαμβάνουν ότι κακώς κάποιοι την ανήγαγαν σε βίβλο.
Η παρέμβαση των «FT» που κάνουν λόγο για νέες κεφαλαιακές ανάγκες ύψους
20 δισ. ευρώ ουσιαστικά επισημοποιεί τις εντονότατες διαφωνίες μεταξύ των
δύο πλευρών του Ατλαντικού, με το ΔΝΤ να φαίνεται πως ακόμη αναζητεί
τρόπους απεμπλοκής του από την ελληνική υπόθεση. Διότι πως αλλιώς να
ερμηνευτεί όχι μόνο η παρέμβαση αυτή καθαυτή αλλά και η απειλή που
περιλαμβάνεται στο δημοσίευμα, ότι ο διεθνής Οργανισμός θα δημοσιοποιήσει
τις εκτιμήσεις του στην περίπτωση που η Αθήνα ανακοινώσει ότι το κεφαλαιακό
κενό ανέρχεται σε 6 δισ. ευρώ. Πίσω από την απειλή αυτή κρύβεται η πίεση που
ασκεί το ΔΝΤ προς την πλευρά των Ευρωπαίων εταίρων του για μεγάλης εμβέλειας
αποφάσεις για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Πίεση που
σκοντάφτει στη σθεναρή αντίσταση της Γερμανίας, που δεν δέχεται καμία
συζήτηση για κούρεμα των δανείων του επίσημου τομέα όπως θέλει το ΔΝΤ. Ετσι,
η πραγματική απειλή που εκτοξεύει ο διεθνής Οργανισμός μέσω του δημοσιεύματος
αφορά ουσιαστικά στην αποχώρησή του, καθώς θεωρεί πως τα μεγέθη χρέους της
Ελλάδας είναι τεράστια και το χρέος μη βιώσιμο.
ΟΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
Η έλευση της τρόικας είναι το κομβικό εκείνο σημείο που θα οδηγήσει σε οριστικές
αποφάσεις για το τελικό ύψος των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών μετά την
άσκηση προσομοίωσης που έχει πραγματοποιήσει η BlackRock. Ηδη έχει γίνει
μεγάλη και σοβαρή προεργασία από την Τράπεζα της Ελλάδος και την ΕΚΤ σε
συνεργασία με τις τράπεζες που έχουν υποβάλει και συζητήσει τα επιχειρησιακά
τους σχέδια. Με βάση αυτή την προετοιμασία και τις διαβουλεύσεις η Τράπεζα
της Ελλάδος, αφού έλαβε ως βάση το αποτέλεσμα της BlackRock για κάθε τράπεζα,
συνεκτίμησε τα επιχειρησιακά τους σχέδια που έχουν συνταχθεί με γνώμονα τη
δυνατότητά τους να καλύψουν με ίδια μέσα τις επιπλέον κεφαλαιακές ανάγκες που
προκύπτουν. Τα ίδια μέσα περιλαμβάνουν τον υπολογισμό των προβλέψεων που ήδη
έχουν γίνει και θα γίνουν για τα επόμενα χρόνια, την προβλεπόμενη κερδοφορία, τις
συνέργειες μέσω συγχωνεύσεων, τις πολιτικές μείωσης του λειτουργικού κόστους και
την ενεργότερη πολιτική διαχείρισης ενεργητικού που περιλαμβάνει πωλήσεις
περιουσιακών στοιχείων. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η Τράπεζα της Ελλάδος εκτός
από την BlackRock αποφάσισε να καλέσει και την N.M. Rothschild και την Ernst &
Young να παράσχουν δεύτερη και τρίτη γνώμη επί των ποσών.
Από όλη αυτή τη διαδικασία, σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι επιπλέον κεφαλαιακές
ανάγκες που προκύπτουν για το σύνολο του συστήματος ανέρχονται σε περίπου 5,5
δισ. ευρώ και στη χειρότερη περίπτωση δεν ξεπερνούν τα 6 δισ. ευρώ. Εξ αυτών το
βεβαιωμένο ήδη ποσό είναι αυτό της Eurobank, που έχει ανακοινώσει ότι θα το
καλύψει μέσω της προσέλκυσης μεγάλων ξένων θεσμικών επενδυτών.
Από την πλευρά τους οι τράπεζες έχουν επανειλημμένως εκφράσει την έντονη
δυσαρέσκειά τους για την καθυστέρηση στις διαδικασίες και τις αποφάσεις, κάτι
που με τη σειρά του έχει οδηγήσει σε σοβαρές καθυστερήσεις στις δικές τους
κινήσεις για την επιστροφή τους στον ιδιωτικό τομέα. Οι πληροφορίες αναφέρουν
ότι και οι τέσσερεις συστημικές τράπεζες που ήδη έχουν ενημερωθεί από την
Τράπεζα της Ελλάδος, θεωρούν ότι οι όποιες κεφαλαιακές ανάγκες προκύψουν
είναι διαχειρίσιμες, όπως καταγράφεται και στα business plans που έχουν υποβάλει
και δεν θα επιφέρουν ανατροπές στους σχεδιασμούς που έχουν ήδη κάνει.
Αξίζει βεβαίως να σημειωθεί ότι ο δρόμος μέχρι τις οριστικές ανακοινώσεις δεν ήταν
εύκολος, ενώ παραμένουν ανοιχτά και ορισμένα κρίσιμα ζητήματα επί των οποίων η
τρόικα συνεχίζει να ασκεί πιέσεις, καθώς έχει τη δική της ατζέντα μέσα στην οποία
διαρθρώνονται τα τραπεζικά θέματα με άλλα θέματα οικονομικής πολιτικής στο
ευρύτερο πλαίσιο της δύσκολης διαπραγμάτευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη. Και αυτό
αφού ληφθεί υπόψιν ότι εκ προοιμίου δεν είναι βέβαιον ότι θα αποδεχθεί το
αποτέλεσμα της BlackRock, αλλά και τα συμπεράσματα της Τράπεζας της Ελλάδος.
Το επίδικο αντικείμενο ήταν εξαρχής το κεφαλαιακό μαξιλάρι του ΤΧΣ ύψους περίπου
10 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με σχεδιασμούς της κυβέρνησης, που πάντως σήμερα έχουν
αποσυρθεί από το τραπέζι, το υπουργείο Οικονομικών έθετε θέμα να χρησιμοποιήσει
το απόθεμα αυτό για την κάλυψη μέρους των δανειακών του αναγκών για το 2014,
ώστε να μην χρειαστεί νέο πακέτο χρηματοδότησης. Το ενδεχόμενο αυτό αποκλείστηκε κατηγορηματικά από την τρόικα, που θεωρεί ότι τα κεφάλαια αυτά θα πρέπει να
παραμείνουν στη διάθεση του τραπεζικού συστήματος τουλάχιστον μέχρι τη
δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων του stress test που θα πραγματοποιηθεί για το
ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα στο τέλος του 2014. Με αφορμή αυτό η τρόικα είχε
σταθερά σκληρή στάση σε όλα τα θέματα που συνδέονταν με την BlackRock και εν
γένει με τις επόμενες κινήσεις για τις κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένης και της καθυστέρησης στην έγκριση των αλλαγών του νόμου για την ανακεφαλαιοποίηση που απαιτείται για την επιστροφή των τραπεζών στον ιδιωτικό τομέα.
Η πρώτη μάχη που έχει δοθεί είναι αυτή που συνδέεται με τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε αναλόγως του μακροοικονομικού σεναρίου που επελέγη από την BlackRock. Ανάλογα με το
σενάριο διαφοροποιείται σημαντικά το αποτέλεσμα και άρα διαφοροποιούνται οι τελικές
κεφαλαιακές ανάγκες που προκύπτουν για κάθε τράπεζα. Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής
πληροφορίες, η προσπάθεια της Τράπεζας της Ελλάδος και της κυβέρνησης εστιάστηκε
στην πρόκριση του βασικού σεναρίου που προβλέπει επιστροφή της οικονομίας σε θετικό
ρυθμό ανάπτυξης από το 2014. Η τρόικα αλλά και η ΕΚΤ από την πλευρά τους έχει επιμείνει
σε σκληρή στάση και ειδικώς η τρόικα στο δυσμενές σενάριο που προβλέπει ύφεση και για
το 2014 και για το 2015, κάτι που εύλογα οδηγεί σε μεγαλύτερες κεφαλαιακές ανάγκες.
Το άλλο θέμα που επίσης δεν έχει αποσαφηνιστεί είναι αυτό του ελάχιστου δείκτη
κεφαλαιακής επάρκειας, καθώς για την Ελλάδα ισχύει το 9% ενώ για τα stress test
της EBA το 8%. Αντίστοιχη εκκρεμότητα υπάρχει και στο θέμα της αναγνώρισης
του αναβαλλόμενου φόρου.
ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΗΣ BLACKROCK
Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο της BlackRock, το 2014 το ελληνικό ΑΕΠ θα μειωθεί
κατά 2,5% έναντι πρόβλεψης του ΔΝΤ για αύξηση κατά 0,6%. Για το 2015 η BlackRock
προβλέπει μείωση του ΑΕΠ κατά 0,5% έναντι πρόβλεψης του ΔΝΤ για άνοδο κατά 2,95%.
Για το 2016 η Blackrock προβλέψει για πρώτη φορά αύξηση του ΑΕΠ κατά 1% έναντι
πρόβλεψης του ΔΝΤ για αύξησή του κατά 3,74%.
Κέρδος online 25/2/2014 9:32
